ABD Kongresi, Çin’in Uygurlara yönelik baskıcı politikalarına karşı sert önlemler içeren 2025 Savunma Harcamaları Tasarısı’nı kabul etti. 895 milyar dolarlık bütçeyi kapsayan yasa, Uygurlara yönelik soykırım suçlamasıyla Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
ABD Kongresi, Çin’in Uygurlara yönelik insan hakları ihlâllerine karşı kararlılığını bir kez daha gösterdi. 18 Aralık’ta kabul edilen ve 22 Aralık’ta Başkan Joe Biden’ın onayıyla yasalaşan 2025 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA), Çin’e yönelik önemli yaptırımlar içeriyor.
895 MİLYAR DOLARLIK SAVUNMA TASARISI
2025 yılı için ABD’nin savunma harcamalarına 895 milyar dolar ayıran yasa, yalnızca askerî yatırımları değil aynı zamanda Çin’in Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlâllerine yönelik önemli düzenlemeleri de kapsıyor. Tasarı, ABD hükûmetine Uygurlara yönelik baskılardan sorumlu Çinli yetkililere yaptırım uygulama yetkisi veriyor.
UYGUR İNSAN HAKLARI YASASI 2030’A KADAR UZATILDI
Tasarı kapsamında, 2024 Uygur İnsan Hakları Politikası Yeniden Yetkilendirme Yasası da kabul edildi. İlk kez 2020’de yürürlüğe giren yasa, 2025’te sona erecekken bu düzenlemeyle 2030’a kadar uzatıldı. Yasa, ABD hükûmetine, Uygurlara yönelik soykırım olarak tanımlanan baskılara karşı hedefli yaptırımlar uygulama yetkisi sağlıyor.
Söz konusu yasa, Senatör Marco Rubio ve Jeff Merkley’in ortak desteğiyle, iki partinin uzlaşısıyla kabul edildi.
“UYGURLAR İÇİN UMUT HEDİYESİ”
Uygur İnsan Hakları Projesi İcra Direktörü Ömer Kanat, tasarının yasalaşmasını “Uygurlar için bir umut hediyesi” olarak nitelendirdi. Kanat, hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat liderlere teşekkür ederek, “Kongre liderleri, ana vatanımızdaki zulmü sona erdirmek için baskıyı artırmak üzere Uygur halkının yanında yer alıyor” dedi.
ABD’DEN ÇİN’E NET MESAJ
ABD’nin savunma tasarısında Çin’in Doğu Türkistan’daki politikalarına karşı önlemler alması, insan hakları ihlâlleri konusundaki kararlılığının güçlü bir işareti olarak değerlendiriliyor. Kongrenin, toplu gözaltılar, zorla çalıştırma ve baskıcı politikalar nedeniyle Çin’e yönelik yaptırımları sürdürme kararı, Uygurların hakları için verilen mücadelede kritik bir adım olarak görülüyor.
Tasarı, ABD’nin insan hakları ihlâlleri konusundaki duyarlılığını ve Çin’e karşı baskıyı sürdüreceğinin açık bir göstergesi olarak tarihe geçti.
