Bugün, 14 Aralık 2025 Pazar
  • BIST 100

    14155,46%0,76
  • DOLAR

    42,69% 0,23
  • EURO

    50,15% 0,06
  • GRAM ALTIN

    5897,70% 0,71
  • Ç. ALTIN

    9533,17% 2,62

Hatice Nüzhet Gökdoğan

GENEL 24.04.2025 16:21:00 0
Hatice Nüzhet Gökdoğan

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk bilim kadınlarındandır. "Türkiye'nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın dekanı" olarak bilinir. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi kayıtlarındaki bir numaralı doktora tezinin sahibi ve Fakülte'deki Astronomi Kürsüsü'nde görev yapan ilk Türk doçenttir 1954-1956 ve 1978-1980 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yapmıştır.
Bayındırlık Bakanlarından siyasetçi Ali Mukbil Gökdoğan'ın eşi, Cumhuriyet tarihinin ilk kadın keman profesörü Gönül Gökdoğan'ın annesidir.
1910 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Atatürk’ün silah arkadaşlarından tümgeneral Mehmet Zihni Toydemir, annesi Nebihe Hanım'dır[1] Yatılı olarak okuduğu Erenköy Kız Lisesi’nden 1928 yılında mezun olduktan sonra devlet bursu kazanarak matematik-fizik lisansı yapmak üzere Fransa’ya gönderildi. Lyon Kız Lisesi'nde Fransızca öğrendikten sonra Erkek Lisesi kısmına geçerek matematik ağırlıklı bir öğrenim gördü. 1932’de Lyon Üniversitesi’nde matematik lisansını tamamladı.[2] 1933 yılında Paris Üniversitesi'nde fizik öğrenimi görmeye başladı ve Paris Gözlemevi’nde staj yaptı. Yıl sonu sınavlarının ardından yurda döndü.
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nin Astronomi Enstitüsü'ne doçent olarak atandı. Fakültede görev yapan ilk Türk doçent oldu. Üniversite bahçesine gözlemevi kurulması çalışmalarına katıldı. 1936'da Yüksek Mühendis Mektebi'ne (İstanbul Teknik Üniversitesi) müderris muavini olarak atandı ve bu kurumun ilk kadın çalışanı oldu. 1946 yılına kadar matematik bölümünde çalışmayı sürdürdü.
1937'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde doktora tezini tamamladı. Bu tez, fakülte kayıtlarında "bir" numaralı tez olarak kayıtlıdır.[2][3] Yüksek Mühendislik Mektebi'nde iken tanıştığı Mukbil Gökdoğan ile 1938'de evlendi. Bu evlilikten kızı Gönül (1941) ve oğlu Ömer Can (1946) dünyaya geldi.
1940 yılında doçent unvanını aldı. Aynı yıl William Marshall Smart'ın Spherical Astronomy adlı eserini Kürevî Astronomi adıyla Türkçeye çevirdi[4] 1948 yılında profesör unvanın aldı.
Türk Matematik Derneği’nin (1948), Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği’nin (1949) kurucuları arasında yer aldı. Çeşitli dönemlerde (1954-1956, 1966-1968 ve 1968-1970 tarihleri arasında) Türk Kadınlar Derneği'ne başkanlığını etti.[4] 1954 yılında birkaç astronom ile birlikte kurduğu Türk Astronomi Derneğinin başkanlığını 20 yıl boyunca sürdürdü.
1951-1952 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nin  Michigan eyaletine gitti. Ann Arbos ve McMath­Hulbert gözlemevlerinde ve Wilson Dağ Gözlemevi ile Palomar Dağı Gözlemevi’nin merkezinin bulunduğu Pasedena'da çalıştı.[4]
23 Haziran 1954'te İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Türkiye’nin ilk kadın dekan olarak iki yıl bu görevi sürdürdü.
1958 yılından itibaren 22 yıl Astronomi kürsüsü başkanlığı yaptı. Başkanlığı süresince Fransa'da Meudon ve Nice, İsviçre’de Basel, İtalya’da Asiago Rasathaneleri ile ortak araştırma programları geliştirdi. Aralık 1971'de Astronomi kürsüsünde Türk ve Balkan astronomların katıldığı "Keppler Sempozyumu"nu düzenledi.[5]
1978'de ikinci kez dekan seçildi. Eylül ayında Silivri'de II. Ulusal Astronomi Kongresi'ni düzenledi. Bu kongre, 1997'de kurulan Ulusal Gözlemevi fikrinin gündeme geldiği ve tartışılmaya başlandığı çok önemli bir toplantı oldu.[4] Gökdoğan, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin kurulmasında ilk adımların atılışında rol oynadı.
1980'de dekanlık ve bölüm başkanlığı görevlerini sürdürmekte iken emekli oldu. Akademik yaşamı boyunca 6 ders kitabı çevirdi; 3 ders kitabı yazdı; 13 bilimsel makalesi yayınlandı.[2]
24 Nisan 2003 tarihinde kalp yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedildi.
#Gökbilimi #HaticeNüzhetGökdoğan

Haber Editörü

Okan Yetgin

okanyetgin@hotmail.com
Yorum Ekle

Orban: AB'nin Rus varlıklarına el koyması savaş ilanıdır

Estonya “Baltık Savunma Hattı”nın ilk adımını attı

AB'den yeni sabit gümrük vergisi kararı

Sivas'ta otomobil kontrolden çıkarak devrildi: 1 ölü, 2 yaralı

Ukrayna: Donetsk'te 16 kilometrelik alanı geri aldık

İLKHA'ya "İnsan Hakları Basın Ödülü" verildi

Sudan'da BM üssüne saldırı: Barış gücünde görevli 6 asker öldü

Mardin’de iki otomobil çarpıştı: 5 yaralı

Belarus-Polonya sınırında 4. tünel tespit edildi

Pentagon: Suriye-ABD ortak devriyesine yönelik saldırıda 2 ABD askeri ve 1 sivil hayatını kaybetti

IHO EBRAR'dan Etiyopya'da ihtiyaç sahiplerine gıda yardımı

Rusya: Moskova’nın dondurulan varlıklarına yönelik misilleme adımları gecikmeyecek

Muğla açıklarında 29 düzensiz göçmen kurtarıldı

AB’nin Rus varlıklarını kullanma planına 4 ülke karşı çıktı

Giresun'da trafik kazası: 5 yaralı

Ağrı Karma Yaşam Projesi'nde ön talep süreci başladı

HAMAS: İşgalciler ateşkesi kasten baltalamaya çalışıyor

Osmangazi’de Cengiz Aytmatov Günleri sanat ve edebiyatla taçlandı

Siyonist işgalcilerin Gazze'de bir araca düzenlediği saldırıda 4 kişi şehit oldu

Bolivya eski devlet başkanı tutuklandı

Arcen Koleji eğitimde yeni bir vizyonla kapılarını açtı

Kamboçya, Tayland ile tüm sınır geçişlerini askıya aldı

Malatya'da rezerv alan inşaatında iş kazazı: 1 ağır yaralı

Beslenme yardımı birinci yılında binlerce öğrenciye ulaştı

Endonezya'da sel felaketi: Can kayıpları artıyor

Yeni Cuma Parkı yaz aylarında botanik bahçesine dönüşecek

Venezuela: ABD'nin amacı Latin Amerika ve Karayipler'de savaş çıkarmak

İstanbul'da "Sosyal Hizmet Kongresi" gerçekleştirildi

Anahtar Parti Adıyaman İl Binası’nı Genel Başkan Yavuz Ağıralioğlu açtı - Videolu Haber

Adıyaman’da hapis cezası bulunan şahıs yakalandı

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

Erzurum’da Yaz Turizmi Beklentiyi Karşılamadı

Erzurum’da Yeni Eğitim Yılı Velilere Ağır Geldi

Erzurum’da Kira Artış Tavanı Belli Oldu

HZ. PEYGAMBER’İN AHLAKI İNSANLIK İÇİN KURTULUŞTUR

Erzurum Kuzey Çevre Yolu’nda erkek cesedi bulundu, soruşturma açıldı

İspir’de heyelan sonrası 70 ev tahliye edildi: Risk izleme sürüyor

Doğu Anadolu’da bugün yerel sağanak ve serin hava bekleniyor

Erzurum’da Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Fuarı kapılarını açtı

: Erzurum Karayazı’da feci kaza: Aynı aileden 3 kişi yaşamını yitirdi

FUAT DEMİR’İN ACI GÜNÜ

Beslenme yardımı birinci yılında binlerce öğrenciye ulaştı

Güneş: Bugün gençlerimizin en büyük ihtiyacı; aidiyet duygusu, doğru rol modeller ve samimi rehberliktir

Türkiye’de bir ilk: Liseliler tercihten önce üniversite öğrencisi oldu

Liseli gençlerden örnek dayanışma: Balon al, Melek’e umut ol

Başkent Üniversitesi’nden 2025 UI GreenMetric Dünya Üniversiteler sıralamasında büyük başarı

Bakan Tekin açıkladı: Meslek liselerine ilgi artıyor

"Gelecek nesillerimizi inancımızın değerleriyle yetiştirmenin güzelliğini yaşıyoruz"

İzmir'de kadınlara mobil kuaför ve eğitim hizmeti

Ardanuç'un tek köy ilkokulunda 'yerli' coşku

Geleceğin mühendislerinden kıyasıya duvar örme yarışması

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.GALATASARAY A.Ş. 16 12 1 3 24 39
2.TRABZONSPOR A.Ş. 15 10 1 4 14 34
3.FENERBAHÇE A.Ş. 15 9 0 6 18 33
4.GÖZTEPE A.Ş. 15 7 3 5 9 26
5.BEŞİKTAŞ A.Ş. 15 7 4 4 7 25
6.SAMSUNSPOR A.Ş. 15 6 2 7 6 25
7.GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ A.Ş. 15 6 4 5 -1 23
8.KOCAELİSPOR 15 5 6 4 -3 19
9.CORENDON ALANYASPOR 16 3 4 9 -1 18
10.ÇAYKUR RİZESPOR A.Ş. 16 4 6 6 -3 18
11.RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ 15 4 6 5 3 17
12.TÜMOSAN KONYASPOR 15 4 7 4 -4 16
13.GENÇLERBİRLİĞİ 16 4 9 3 -4 15
14.KASIMPAŞA A.Ş. 16 3 7 6 -7 15
15.HESAP.COM ANTALYASPOR 16 4 9 3 -14 15
16.ZECORNER KAYSERİSPOR 16 2 6 8 -17 14
17.İKAS EYÜPSPOR 16 3 9 4 -11 13
18.MISIRLI.COM.TR FATİH KARAGÜMRÜK 15 2 11 2 -16 8

YAZARLAR