İran ve Azerbaycan-Türkiye İlişkileri: Yeni Siyasi Gerçekler ve Tehditler

Araştırmacı, Gazeteci: Mesut HARAY

İran'ın yeni seçilmiş cumhurbaşkanı ile ilgili karşılaştığı zorluklar ve bu zorlukların Azerbaycan ile ilişkilere etkisi dikkat çekmektedir.

İran'ın yeni cumhurbaşkanı, meclis oturumu sırasında liderlik tarafından acil kararlarla karşı karşıya kalmış ve bu, ilk bakışta “önceki tehditlerin devamı” olarak görünmüştür. Aynı zamanda, seçimlerde yenilen Said Celili ile yapılan görüşte, bazı kaynaklara göre, İran liderliğinin yeni cumhurbaşkanına “her şey kontrolümüzde” mesajını vermesiyle ilgili tehditler mevcut idi.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran'ın yeni cumhurbaşkanını tebrik ederek onu Azerbaycan'a davet etmiştir. Bunun ardından, İran Cumhurbaşkanı da İlham Aliyev'i İran'a davet etmiş ve bu ziyaretten sonra Azerbaycan ile ilişkilerin güçlendirilmesi tartışılmıştır. Aynı zamanda, bazı bilgilere göre, İran Cumhurbaşkanı Bakü'ye ziyarette bulunmaktan çekinmiştir.

Başka bir görüşmede Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı arasında bir saatlik telefon görüşmesi olmuş ve bu, İran-Türkiye ilişkilerinin daha da güçleneceğinin mesajını vermiştir. Ancak bundan sonra Tahran'da Turkish Airlines ofisinin kapatılması, İran rejiminin içindeki bazı güçlerin uyarısı olarak değerlendirilmiştir.

İran rejimi ve onun başında duran Ayetullah Hamaney, yeni cumhurbaşkanının pozisyonunu zayıflatmak için çeşitli yollarla çalışmaktadır. Onların düşüncesine göre, yeni cumhurbaşkanı bir yıl içinde zayıflatılacak ve Türk olduğu için özellikle hedef alınacaktır. Bu nedenle, İran içinde yaşayan Türklere ve özellikle Güney Azerbaycan Türklerine yönelik baskıların artacağı öngörülmektedir.

Bu durum İran-Türkiye ve İran-Azerbaycan ilişkilerine olumsuz etkiler gösterebilir. İran'ın Türk Devletleri Teşkilatına üye olma çabaları da büyük olasılıkla gerçeklikten uzak görünmektedir. Yeni cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılarak, rejimin emirlerine itaat etmeye zorlanacaktır.

Türkiye, Azerbaycan ve Güney Azerbaycan Türkleri bu durumu dikkatle izlemeli ve bu durumdan kendi lehlerine faydalanmak için stratejiler geliştirmelidir. Bu fırsatı derinlemesine incelemek ve değerlendirmek, daha iyi sonuçlar elde etmek için önemlidir.