8714,69%-1,4
34,26% -0,04
37,06% 0,25
3002,40% 0,33
5018,27% 0,00
Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı'nın 100. yıl dönümüne adanan bilimsel ve uygulamalı konferansta konuşan Bakanlar Kurulu Başkanı Akylbek Caparov, "Leopar Sıçraması olarak da adlandırdığımız Ekonomik Mucize 2030 Stratejisi, önümüzdeki on yıllarda ekonomimizi dönüştürmek için bir başlangıç noktası olacak" dedi.
Kabine Başkanı Akılbek Caparov, Kırgızistan'ın son yüz yılda Sovyet dönemindeki tarım ekonomisinden günümüz piyasa reformlarına kadar büyük mesafe kat ettiğini söyledi.
"Küresel ekonomide, kaçınılmaz olarak ülkemizin gelişiminin her aşamasını etkileyen derin değişimlere tanık olduk. Konferansımız, en iddialı görevlerden biri olan "Kırgız Leoparı Sıçraması" olarak da adlandırdığımız Ekonomik Mucize 2030 stratejisinin uygulanmasına adanmıştır. Bu strateji, önümüzdeki on yıllar boyunca ekonomimizi dönüştürmenin başlangıç noktası olacak," dedi Kabine Başkanı.
Asya kaplanlarının ekonomik başarılarını Kırgızistan ekonomisiyle karşılaştıran Kabine Başkanı, leoparın sıçrayışına herkesin inanmadığını söyledi.
"Genellikle kötümserler zor duruma düşmeyen en bilge insanlar gibi görünürler. Ama bizim böyle bilge insanlara ihtiyacımız yok, harekete geçmemiz gerekiyor. Aksi takdirde hem bilgeler hem de aptallar daha da zor bir duruma düşecekler. Zamana ayak uydurmamız gerekiyor. Üç yıl önce ülkemizdeki birçok insan planlarımıza inanmıyordu. Ama ekonomik ve sosyal kalkınmada keskin bir iyileşme sağlamayı başardık. Reformlarımızın sonuçları şimdiden görülüyor. Son üç yılda GSYİH büyümesi %7'yi aştı ve ülkenin bütçesi iki katına çıkarak 2023'te 577,2 milyar som'a ulaştı. 2024 yılı sonunda bu rakamın 650 milyar som'u geçeceği öngörülüyor" dedi.
Bakanlar Kurulu Başkanı, Ocak-Eylül 2024 döneminde ülkenin sosyo-ekonomik kalkınma sonuçlarının %8,4'lük istikrarlı GSYİH büyümesi gösterdiğini vurguladı. Ekonominin tüm sektörlerinde olumlu dinamikler gözleniyor: İnşaatta - %37, hizmet sektöründe - %7, sanayide - %4,3, tarımda - %6,7.
2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde toplam dış ticaret hacmi 11 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, bu rakam 2023 yılı aynı dönemine göre %9 oranında artışa işaret etmektedir.
"2023'te ticarette en büyük büyüme, BDT dışındaki ülkelerle hizmet ticaretinde görüldü - büyüme 2,6 kat oldu, bu da 2,3 milyar dolara eşdeğer. BDT ülkeleriyle ciro 1,5 kat artarak yaklaşık 3 milyar dolara çıktı. 2023'te hizmet ihracatının payı, 2,5 milyar dolar olan toplam dış ticaret hacminin %47,1'ine ulaştı ve 2022 ile karşılaştırıldığında %84,4'lük bir artış gösteriyor, bu da hizmetlerimizin küresel ticaret düzeyinde giderek daha fazla talep gördüğünü gösteriyor. BDT dışındaki ülkelere hizmet ihracatının hacmi 1 milyar doları aştı, bu da 2022 ile karşılaştırıldığında 4 kat arttı (2022'de 257,3 milyon dolar).
"Kırgızistan'ın dünya haritasında küçük bir zincirden ülkeleri ve kıtaları birbirine bağlayan önemli bir ulaşım merkezine nasıl dönüştüğünü görüyoruz. Böylece ulaşım hizmetlerine ilişkin göstergeler 5,6 kat arttı. Kırgız Cumhuriyeti 2023 yılında dünyanın 121 ülkesiyle hizmetlerde dış ticaret gerçekleştirdi. Aynı zamanda 45 ülkedeki işletmelere önemli hacimlerde hizmet sağlandı. Bu veriler, Kırgızistan tarafından sağlanan hizmetlerin tanınmaya başladığını ve yetkinliklerimizin ve tekliflerimizin daha spesifik ve çekici ana hatlar aldığını doğruluyor. Şüphesiz bu faktörler ekonomimize olan güvenin büyümesini ve sağlanan hizmetlerin kalitesini yansıtıyor," dedi Akylbek Japarov.
Ön verilere göre, Ocak-Eylül 2024 döneminde kamu bütçesi gelirlerinin toplam hacmi 334 milyar som, yani belirlenen planlı hedefin %113,2'si olarak gerçekleşti. Geçen yıla kıyasla toplam bütçe gelirleri %17,2, yani 49 milyar som arttı. Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolu inşaat projesinin uygulanmasına başlandı. Yeni demiryolunun toplam uzunluğu 311,75 km olacak ve seçilen güzergah Torugart-Arpa-Koş-Dobe-Makmal-Celal-Abad olacak. Projenin tahmini maliyeti 4,7 milyar dolar. Ayrıca, Balıkçı-Kochkor-Kara-Keçe demiryolunun inşasının bir parçası olarak, 2024 yılında 15 km'lik başka bir ray hattında çalışmaların tamamlanması planlanıyor, diye ekledi.
"Üç yıl önce, birçok kişi bu değişiklikleri bir fantezi, bir iyimserin, bir romantikin fantezisi olarak görürdü. Şimdi ise gerçek oldu. Başka bir deyişle, son üç yılda önceki 30 yıla eşit öneme sahip olan eylemlerimiz, iyimserliğin, "leopar sıçraması"nın gerçekleşeceği ve ekonomik bir mucize yaratacağımız iddiasının temelidir," dedi.