Çanakkale’de kahramanca çarpışan 57. Piyade Alayı hakkında paylaşılan iddiaların önemli bir bölümünün doğruluk payı bulunmadığını hatırlatmak isterim.
57. Piyade Alayı Çanakkale’de tamamen yok olmamıştır. 57. Piyade Alay sancağı ne ağaca asılı kalmış, ne de düşman eline geçmiştir. Dolayısı ile 57. Piyade Alay Sancağı Çanakkale Savaşları sırasında Anzakların eline geçerek Avustralya’ya götürülmemiştir.
Çanakkale Savaşı şehitleri listesi incelendiğinde 57. Piyade Alay’ın tüm askerlerinin şehit düşmediği görülebilmektedir. 57. Piyade Alayı ile Alay’ın bağlı bulunduğu 19. Tümen’in askerî arşivlerde bulunan harp cerideleri de bu durumu doğrulamaktadır.
Çanakkale’den sonra Galiçya Cephesinde görevlendirilmiştir. Daha sonra buradan Güney Cephesi’ne sevk edilen 57. Piyade Alayı, gönderildiği Filistin Cephesi’nde Nablus’ta kuvvetinin ¾’ünü şehit verdiği için muharebe gücünü yitirerek 23 Eylül 1918 tarihinde esir düşmüştür. Esir düştükten sonra sancağın akıbetinin ne olduğu bilinmemektedir.
Mayıs 2005'te Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı bu konuda Avustralya Melbourne müzesine başvurmuş ve onlardan 57. Alayımıza ait bir sancağın olmadığı cevabını almıştır.
Bu cevap üzerine Genel kurmay Başkanlığı yapmış olduğu açıklamada: “Türk ordu geleneği göz önüne alındığında, Alay’ın İngilizler tarafından esir alınırken, sancağını teslim etmeyerek imha etmiş olmasının kuvvetli bir ihtimal olduğu değerlendirilmektedir.” demiştir.
57. Piyade Alayı elbette Çanakkale'nin tartışmasız efsane birliklerinden birisidir ve 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Zaferinin 110. yıldönümü vesilesiyle Başta Anafartalar Grup Komutanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bütün şehitlerimizle, Kahraman Gazilerimizle birlikte 57. Alayımızın da şehitlerini ve gazilerini rahmetle, minnetle, şükranla anıyorum.
Ruhları Şâd Olsun.
İsmail Cingöz
Uluslararası Siyaset Uzmanı
BULTÜRK Ankara Temsilcisi
TDPB Basın Kulübü Başkanı