9672,75%0,48
35,04% -0,36
36,44% -0,52
2951,14% -0,26
4801,40% 0,00
Dünyanın sonsuz bir dünya olmadığından hareketle suyun verimli kullanılması, israf edilmemesi ve kirletilmemesi esastır.
Artan ihtiyaca paralel olarak su kaynaklarının çoğaltılması ihtiyaç alanlarına nakledilmesi her damla sudan istifade edilmesi kimyasal bozulmaya uğramadan kullanılması gereklidir.
Kaynaklar ve Önlemler:
1. Suyun israf edilmemesi ve tasarruflu kullanılması.
2. Suyun kirletilmemesi, çöplerin denize atılmasının önlenmesi, çöplerin biyogaz, enerji ve gübre üretiminde değerlendirilmesi, yer altı sularına karışmasının önlenmesi.
3. Tarımda ve Sanayide kullanılan suyun daha verimli kullanılması için üniversitelerin ve araştırma kuruluşlarının AR-GE faaliyetlerine hız vermesi.
4. Tarımda sulamanın bilinçsiz bir şekilde yapılmasının önlenmesi. Çiftçinin eğitilerek az kullanarak ziraat yapmasının öğretilmesi.
5. Artan ihtiyaca bağlı olarak yeni su kaynaklarının devreye alınması, suların boşa akmasının önlenmesi.
6. Yer altı sularını bilinçsiz şekilde kullanarak göllerin kurumasına ve arazilerde obruk oluşumuna meydan verilmemesi.
7. Bütün küçük akarsuların bir göl ve gölet oluşturarak akması için gölet yapımına hız verilmesi. Sulak alanların artırılması. Bu yolla iklimin yağışlı rejime dönüşmesine biyolojik çeşitliliğin artmasına tarımda sulamanın hızlanmasına sebep olunacaktır. Bu konuda E. Bakanlarımızdan Veysel Eroğlu Bey büyük gayret sarfetmiş binlerce gölet yapmıştır. Gölet yapımına artan hız verilmelidir.
8. Karadeniz’e akan dere ve küçük akarsuları Orta Anadolu’ya aktaracak boru ve pompa hatlarının yapılması, aynı şey Akdeniz ve Adalar Denizi için de yapılabilir.
9. Hiçbir suyun kullanılmadan denize akmasına müsaade edilmemesi.
10. Su arıtmada “Grafen Kullanma Tekniği” arıtma maliyetini çok düşürmüştür. Karadeniz sularını grafen süzgeçlerden geçirerek gölet alanlarına aktarmak, burada dinlendirip arıttıktan sonra şehir şebekelerine bağlanması.
11. Şehirlerde çatı sularını temizlik ve banyo işlerinde kullanmak için imar yönetmenliklerine ilaveler yapılması.
12. Boş alanlara yağan yağmur/kar sularının ve sellerin göl ve gölet havzalarına yönlendirerek kullanılması için alt yapı yatırımları yapılması.
13. Atık suları arıtmak, bu suları sanayide kullanmak üzere şebekeler inşa edilmesi.
14. Su şebekelerinin sızıntı yapmasına mani olmak için şebeke bakımına önem vermek.
15. Alternatif enerji ve su kaynaklarına yönelmek. 16. Bölgeler arasında su aktarımı yapmak.
17. Su kullanımının bütün alanlarına su saati takmak ve su fiyatını kademeli yaparak arttırmak.
18. Endüstriyel atıkların suya karışmasına kesinlikle mani olmak.
19. Gübre ve pestisit kullanımını sınırlayacak tedbirlerin alınması, gübreleme tekniklerinin çiftçiye öğretilmesi, toprak analizlerine göre üretim yapılması bunun için topyekûn tarım planlaması yapılması.
20. Her noktada israfın önlenmesi.
21. Deniz suyu arıtmada grafen süzgeçlerin kullanılması ileri bir tekniktir. En ucuz tekniktir. Dolayısıyla kıyı şeridindeki bütün illerimizde bu tekniği kullanarak içme suyu olarak kullanılmasa bile zirai sulama, sanayi ve temizlik işlerinde kullanılması mümkündür. Bunun için imar mevzuatına ilaveler yapılarak evlere temizlik boru şebekesinin döşenmesi mecburi hale getirilebilir.
(NOT: Grafen arıtmasında deniz suyunun tuzu endüstriyel bir kaynak olarak önemli bir yan ürün olarak ortaya çıkmakta, sanayinin ihtiyaç duyduğu tuz kaynağı elde edilmektedir.)
22. 50-60 derecelik sıcak çöllerde bazı böcek türleri rutubet çekici organlarla donatılmıştır, kendi suyunu üreterek ürettiği suyu, ağzına akıtan organlar üzerinden içerek dolaşmaktadır. Dolayısıyla sentetik yağmurlama teknikleri dahil su elde etme, rutubeti yönetme teknikleri üzerine AR-GE faaliyetlerine hız verilmelidir.
SUAT GÜN
ŞENER MENGENE
STRATEJİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ