Ağdaban faciası, Kelbecer'in işgalinden yaklaşık bir yıl önce, 8 Nisan 1992'de bölgedeki Ağdaban köyünde Ermeniler tarafından, Kelbecer'in sonraki işgaline zemin hazırlamak amacıyla gerçekleştirilen bir soykırımdır. Ermeni ayrılıkçıların gerçekleştirdiği katliam sonucu Kelbecer ilçesine bağlı 130 evden oluşan Ağdaban köyü tamamen yakıldı. Köyde yaşayan 779 sivil çeşitli işkencelere maruz kalırken, 67'si vahşice katledildi. Ayrıca 2 kişinin kayıp olduğu, 12 kişinin ise ağır yaralandığı belirtildi
7-8 Nisan 1992 gecesi Ermeniler, Ağdaban sırtlarındaki karakola saldırarak üç karakolu öldürdüler. Köyün üstündeki mavnaları doldurup saat 06.00'da ateşe başladılar. Ermeniler planlı hareket ediyorlardı. Evleri kimin yağmalayacağı, hayvanları kimin alacağı, masum insanları kimin esir alacağı, direnenleri kimin öldüreceği önceden belirlenmişti. Böyle bir ortamda 8 Nisan 1992'de Ermeniler, Ağdere bölgesinin Çapar köyü istikametinden Çaygovuşan ve Ağdaban köylerine saldırdılar.
9 Nisan Ağdaban katliamının sabahı, bölgenin her yerinden halk ilçe merkezine akın etti. "Kelbecer Savunması için Acil Yardım Komitesi" kuruldu. Halkın yoğun talebi üzerine bu satırların yazarı bu kurulun başına getirildi. Komite kısa sürede önemli faaliyetlere imza attı. Orduya yapılan yardımlar önemli ölçüde artırıldı. Halkın kendilerinin korunacağına dair umudu vardı. İlçe halkının yoğun ısrarı üzerine Kelbecer'e gönderilen Albay Zaur Rzayev, tugay komutanı ve askeri komutan olarak atandı.
Sonuç
Kelbecer iline bağlı 130 evden oluşan Ağdaban köyü Ermeni güçleri tarafından tamamen yakılırken, köy sakinlerinden 779 kişiye işkence yapıldı. 67 kişi öldü, 90-100 yaşlarında 8 yaşlı, 2 küçük çocuk ve 7 kadın diri diri yakıldı, 2 kişi kayboldu, 12 kişi ağır yaralandı. Ermeniler tarafından tarihi, mimari ve kültürel eserler tahrip edilmiş, kutsal mekânlar ve mezarlıklar tahrip edilmiş ve tahrip edilmiştir. Ayrıca Azerbaycan klasik âşık şiirinin üstadı Aşık Gurbani ile icracı, yaratıcı âşık, Azerbaycan Yazarlar Birliği üyesi oğlu Aşık Şemşir'in evi, zengin arşivi ve el yazmaları yakılıp yağmalandı.
#AğdabanKatliamı #Azerbaycan #Ağdabanfaciəsi #Azərbaycan
