Almanya’da doğup büyüyen Enes Kaplı ve beraberindekiler, turist kılığında Doğu Türkistan'ı ziyaret ederek, Çin'in bölgede sürdürdüğü sistematik soykırımı ve bunu uluslararası toplumdan saklama çabalarını şaşkınlık içerisinde deneyimledi.
Almanyalı Türk YouTuber Enes Kaplı, Hasan ve beraberindeki birkaç genç, bu yılın Mayıs ayında Doğu Türkistan’ın bazı bölgelerini ziyaret etti ve 24 eylül tarihinde Kişisel YouTube kanalında “Viran Edilen Mezarlar” başlığıyla bir içerik yayımladı.
Yabancı Turist kılığında bölgeyi dolaşan Türk gençler görüntü kayıtlarında gösterildiği üzere, Doğu Türkistan’ın Atuş Şehri’ne üç kilometre uzaklıktaki güneybatısında bulunan Suntag kasabası, Meşhat Köyü'ndeki Sultan Satuk Buğra Han Türbesi’ni ziyaret etmeye gittiler. Ancak, Çinli görevliler gençlerin mezarlığa girmesini engellemek için mezarlığın giriş kapısını kilitleyip ortadan kayboldu. Mezarlığı ziyaret edemeyen gençler, Doğu Türkistan’ın mevcut acı durumunu derinden hissettiklerini dile getirdi.
ÇİNLİLERİN HAL VE HAREKETLERİ ELE VERDİ
Türk gençler, Doğu Türkistan'ı gezerken bazı Çinlilerin hal hareketlerinden mahsus kendilerini gözetmesi için gönderildiğini anladığını, bu süreç günlerce devam ettiğini, gittiği her yerde mutlaka peşinde birilerinin takip ettiğini kaydetti.
Nitekim Türk gençlerin bölgede çektikleri görüntü kayıtları, Çin propaganda Ordusunun küresel çapta, Doğu Türkistan hakkında yaratmaya çalıştığı “Bölgede Kalkınma var! Uygurlar Mutlu, İnsan hakları korunuyor ve herkes inanç özgürlüğüne sahip” algısını tamamen çürütüyor.
Ayrıca Çin rejiminin şehir şehir kurduğu Turizm Cazibe merkezlerinide gezen Türk gençler, ziyareti boyunca, rejimin “Türk-İslam kültürünü” çarpıtmak amacıyla şehir merkezlerinde önceden hazırladığı dans gösterilerini de izliyor ve burada açılan “Mutlu Uygur” sergilerine de katılıyor.
Dikkat çeken detay ise bölgedeki güncel durum hakkında bilgi edinebilmek umuduyla, mümkün olduğu kadar sivil halkla konuşmaya çalıştıysada, Uygurların yabancılarla konuşmaktan kaçındığını hisseden gençler, sivillerin başına her hangi bir iş gelmemesi için plandan vazgeçiyor.
Türk gençler, Islamı ilk kabul eden Türk hükümdar Karahanlı devletinin sultanı Sütuk Buğra Han'ın türbesini ziyarete gittiklerinde ise Türbeye giriş kapısının kilitli olduğunu ve bu denli meşhur bir türbenin kimse tarafınsan ziyaret edilmediğini görünce, bu işte bir terslik olduğunu fark ediyor. Yine de türbenin açılmasını uzun süre bekleyerek içeri girmek için ısrar ediyor. Amma hiçbir sonuç alamıyor. Çaresiz Sultan’ın Türbesine yakın başka bir mezarlığı ziyaret etmeye giden gençler, terk edilmiş ve harabeye dönüşen Türk mezarlığın viran edildiğini görünce üzüntü içinde dua ederek oradan ayrılıyor.
Türk gençlerinin Doğu Türkistan ziyareti, çoğu ziyaretçilerin göremediği veya görmezden geldiği hakikati, yani Çin'in var gücüyle Uluslararası toplumdan saklama ihtiyacı duyduğu gerçek durumu gözler önüne sererken, ibadethanelerin tamamen kapatıldığı, hatta yok edildiğini teyit ediyor.
Çin, 2024 başından itibaren yabancı gazeteciler ve İnternet fenomenlerini Doğu Türkistan'a davet etmeyi sürdürüyor. Çin'in resmî medyası, bu yabancı ziyaretçilerin bölgedeki ekonomik başarılar, dini özgürlükler ve etnik birleşimi gözlemlediklerini savunan içerikler hazırlamasını istiyor. Öyleki uzmanların konuyla ilişkin görüşüde, Çin'in bu tür ziyaretleri sıkı şekilde kontrol ederek, yabancı internet fenomenlerinin yalnızca Çin'in istediği pozitif mesajları yaymasını sağladığı yönünde.
ÇİN'İN PROPAGANDA STRATEJİLERİ VE ULUSLARARASI TEPKİLER
Ayrıca Çin'in Doğu Türkistan'daki soykırım ve baskıcı politikalarını gizlemek için benzer propaganda stratejileri kullandığı ve bu stratejilerin neredeyse başarılı olduğu, İşgal yönetiminin uluslararası toplumu kendi istediği anlatıya ikna etmek amacıyla sosyal medya üzerinden geniş çapta algı yanıltıcı içerik yaydığını, İnsan hakları gruplarının, bu propaganda çabaları karşısında etkili bir şekilde yanıt vermek için daha dikkat çekici ve bilgilendirici içerikler üretmeleri gerektiğini vurguluyor.
Türkistan Press Editörü Muhammed Ali ATAYURT Konu ile ilgili, Çin Komünist Partisinin (ÇKP) yıllar süren acımasız baskısının ardından Doğu Türkistan'ı bir turizm noktasına dönüştürmeye çalıştığını, son 8 yıldır Doğu Türkistan'ın dünyadan izole bir şekilde yeniden dizayn edildiğini, Havayollarının art arda açılmasının ise hem iç hem de dış turizmi teşvik ederek 2017’de başlatılan soykırıma yönelik yabancı eleştirileri engellemeyi ve bölgedeki sözde kalkınma ve “Mutlu Uygur” tablosunu gören yerli ve yabancı turistleri destekçi olarak kazanmayı hedeflediğini, Oysa yurdun saklı kalan büyük bölümünde bir milyondan fazla Uygur çocuk giderek artan sayıda ailelerinden alınarak dillerinin ve kültürlerinin yasak olduğu Çin yatılı okullarına kapatılırken, Uygur kadınların sistematik olarak kısırlaştırıldığını, Erkeklerin çoğu Toplama kampında veya Cezaevlerinde işkenceye maruz kalırken, sağlam olanlarında zorla çalıştırılmakta olduğunu değerlendirdi.