ABD Başkanı Trump, dünya devletlerine yönelik gümrük tarifeleri ve özellikle de ÇİN’E karşı daha sert ve yüksek tarife oranları açıklaması, dünya ticaretinde bir kırılma, ürün fiyatlarında artışa ve genel olarak ekonomilerde; enflasyon ve hiper-enflasyon, işsizlik – stagflasyon ve resesyona sebebiyet vereceği, uzmanlar tarafından ifade edilmektedir!
 

Ticaret Savaşları akabinde; dünya ekonomisinde zuhur edecek enflasyon ve hiper-enflasyon, iflaslar ve işsizlik, stagflasyon ve resesyon sonrası, ekonomilerde ki; SIFIRLAMA ve RESET ile ekonominin kuralları yeniden yazılacak ve yeni bir DİJİTAL Ekonomik DÜZEN ve SİSTEM, işaret ve göstergeleri olarak okumak gerekebilir!
 

İnsanlığı ve PARA hareketlerini tamamen kontrol altına alacakları, Dijital KÖLE bir düzen ve sistem, geliyor gibi!
 

Enflasyon; Bir Ekonomide, enflasyon olgusu yaşanırken ekonomi büyümüyor ise enflasyon içinde durgunluk hali var demektir! Ekonomik krizlerin başa çıkılması zor olan alanlardan birisi budur!
 

Enflasyon aynı zamanda malzeme, işçilik, enerji ve ulaşım gibi temel üretim girdilerindeki maliyetleri artırarak, ürünlerin üretimini, depolanmasını ve nakliyesini daha maliyetli hâle getirir!
 

Hiper-enflasyon; tüketiciler için fiyatların sürekli artarak alım gücünün günden güne düştüğü bir konjonktüre işaret eder! Çalışan kesim için oldukça yıkıcı olabilir ve sabit gelirler enflasyonla aynı oranda artmayabilir! Tüketiciler açısından dez-enflasyonist ortam, oldukça rahatlatıcı bir etkiye sahiptir!
 

Dez-enflasyon; Fiyatlar genel seviyesinde yaşanan artış hızının yavaşlaması ve böylelikle enflasyon oranlarındaki artış trendin tersine dönerek alçalmaya başlamasıdır!
 

Mal ve hizmet fiyatlarının genel seviyesindeki sürekli düşüşü ifade eden deflasyon ile karıştırılmamalıdır!
 

Dez-enflasyon sürecinde enflasyon pozitif kalmaya devam edebilir! Önceki dönemlere göre fiyat artış oranı artık daha düşük seviyelerde gerçekleşir! Yıllık enflasyonun aylar itibariyle % 10’dan, önce % 9’a, ardından da % 8’e gerilemesi tipik bir dez-enflasyon sürecidir!
 

Enflasyonun optimum seviyeden ( gelişmiş ülkeler için % 2 civarı ) yüksek olduğu dönemlerde düşüşe geçmesi yatırımcılar için iyi bir haber olabilir!
 

Böyle bir durumda, enflasyonla mücadele eden politika yapıcılar, faiz oranlarını artırmayı bırakması ya da artış oranını yavaşlatması beklentisi doğar.
 

Enerji ve petrol fiyatları, tüm mal ve hizmetlerin üretim ve nakliye maliyetlerini etkilediği için enflasyonun temel belirleyicilerinden biridir!
 

Enerji fiyatlarında yaşanan bir düşüş veya en azından bir duraklama, ürün ve hizmet fiyatlarının artış hızının da yavaşlamasını sağlar!
 

Daha düşük bir enflasyon oranı, geleceğe dair daha az belirsizlik demektir! Enflasyonun giderek düştüğü dez-enflasyonist bir ortama girilmesi ilk bakışta herkes için olumlu gibi görünebilir!
 

Sıfıra çok yakın ya da negatif enflasyon ( deflasyon ) koşulunda, tüketicilerin yeni şeyler satın almaya, eşyalarını yenilemeye yönelik fazla bir telaşı yoktur!
 

Fiyatların daha da düşeceğini bekleyerek satın alma kararlarını erteleyebilir! Bu durum ilk başta kulağa hoş gelse de, bunun makroekonomik sonucu resesyona girmek olacaktır! Bu yüzden enflasyon düşük seyrederken devam eden dez-enflasyon olgusu fazlasıyla can sıkıcı olabilir!
 

Ekonomideki durgunluk hali, resesyon olarak ifade edilir! Ekonomik durgunluğa bağlı olarak firmalar işçi çıkarmaya başlar ve işsizlik oranı artar!
 

Yüksek enflasyon kaçınılmaz olarak stagflasyon durumu ortaya çıkmaktadır!
 

Enflasyon + Resesyon + İşsizlik = Stagflasyon.
 

Stagflâsyonun yol açtığı sorunlar; Enflasyon ve İşsizliktir!
 

Bir ekonomideki makroekonomik amaç; ekonomik istikrarın sağlanması ve sürdürülmesidir!
 

Ekonomik istikrar, tam istihdam ve fiyat istikrarının sağlanması ile mümkün olmaktadır!
 

Ekonomik istikrar ve ekonomi güvenliği, bir ülke için çok önemlidir! Ekonomi güvenliği, aynı zamanda ulusal güvenlik demektir!
 

Devletler açısından; Ekonomik güvenliği temin etmeden ulusal güvenlik boyutuna geçmek zor olacaktır!
 

Ekonomide enflasyon olgusu yaşanırken ekonomi büyümüyor ise ekonomide enflasyon içinde durgunluk hali var demektir! Ekonomik krizlerin başa çıkılması zor olanlarından birisi budur!
 

Bir ekonomide, durgunluk ve işsizlik yaşanırken enflasyonun artması, bunlara ek olarak işsizlik oranı artmaya başlaması, stagflasyon olarak ifade edilmektedir!
 

Bir ekonomide ortaya çıkan stagflasyon ile fiyat istikrarsızlığı ve tam istihdamın sağlanmadığı görülür!
 

Siyaset Kurumu ve Ekonomiye, GÜVENİ tesis etmek için her yol denenmeli!
 

Güven her şeyin ilacıdır! Güven olmadan istikrar temin edilemez! Siyasete güven aynı zamanda ekonomik istikrar demektir! Ekonomi güvenliği, ulusal güvenlik demektir!

İletişim UZMANI // Gazeteci & Köşe Yazarı // Ahmet ÜNVER

ahmetunver69@gmail.com