Kırgız Cumhuriyetini ziyaret eden Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman için Intımak-Ordo Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda resmi tören düzenlendi. Törenin ardından Caparov ile Rahman, heyetler arası görüşmeye geçti.
Perşembe günü, Kırgız Cumhuriyeti ve Tacikistan, Orta Asya'nın istikrarı için kritik bir sınır anlaşması imzaladı. Bu anlaşma, özellikle su kontrolü konusunda bu iki eski Sovyet cumhuriyeti arasında üç on yıllık çatışmaların ardından geldi. Bu müttefik ülkeler son olarak sonbaharda çatışmıştı.
Derya Soysal /Tüm1haber
"Bugünden itibaren ve sonsuza dek, Kırgız Cumhuriyeti ile Tacikistan arasındaki sınır, ebedi dostluk sınırı olacak," dedi Bay Japarov ortak bir açıklama sırasında.
Japarov, karşılıklı uçak seferlerinin başlatılması için karar aldıklarını ifade ederek, "Ümit ediyorum ki yakında otobüs seferleri de başlayacak ve halklarımız birbirleriyle görüşebilecek." diye konuştu. Kırgızistan ile Tacikistan arasında yaklaşık 4 yıl önce durdurulan uçak seferleri Duşanbe-Bişkek seferiyle yeniden başladı. Kırgızistan Havalimanları AŞ Basın Sözcüsü Alena Khomenko, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Tacikistan havayolu şirketi Somon Air'e ait Duşanbe'den kalkan uçağın, Manas Uluslararası Havalimanı'na başarıyla iniş yaptığını bildirdi.
Japarov, Kırgızistan'daki Taciklerin ana dillerini korumalarını ve sivil toplum örgütlerinin faaliyetlerini destekleyeceklerini kaydetti.
Kabinesine göre, bu anlaşma "Kırgızistan ve Tacikistan'ın yanı sıra tüm Orta Asya'nın güvenliğini, istikrarını ve sürdürülebilir gelişimini güçlendirmeye" katkıda bulunacak.
Bay Rakhmon, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden 33 yıl sonra sonuçlanan bu "tarihi" anlaşmayı memnuniyetle karşıladı. İki lider ayrıca doğrudan hava bağlantılarının yeniden başlatıldığını ve Mayıs 2021'den beri kapalı olan sınırın yeniden açıldığını duyurdu.
"Bugünden itibaren ve sonsuza dek, Kırgız Cumhuriyeti ile Tacikistan arasındaki sınır, ebedi dostluk sınırı olacak," dedi Bay Japarov ortak bir açıklama sırasında.
Şubat ayı sonunda, Kırgızistan, Sovyet döneminde oluşan bu bölgelerdeki yerleşim yerleri değişimini içeren anlaşmanın içeriğini açıkladı. Kırgız yetkililerin hesaplamalarına göre, Kırgız Cumhuriyeti, Tacikistan'dan yaklaşık 25 kilometrekare alacak, karşılığında eşdeğer alan veya daha iyi paylaşılan su kaynaklarına erişim sağlayacak. Ayrıca, yollar tarafsız ilan edildi ve sınırdaki tarım ve enerji tesisleri engelsiz kullanılmalıdır.
Kırgız Cumhuriyeti ve Tacikistan cumhurbaşkanları, dostluk ve iyi komşuluk ilişkilerini güçlendiren ortak bir bildiri de dahil olmak üzere 16 belge imzaladı. İşbirliğinin ana alanlarından biri enerji. Karşılıklı ticareti 500 milyon dolara çıkarmayı ve CASA-1000 (Orta Asya-Güney Asya-1000) elektrik taşıma ve ticaret projesinin başlatılmasını hızlandırmaya hazır olduklarını ifade ettiler. CASA-1000 projesi, iki devletin enerji sistemlerini birleştirecek ve elektrik ihracatı için yeni fırsatlar yaratacak. Ayrıca, tarım ürünlerinin işlenmesi ve EEE pazarlarına giriş için ortak girişimlerin oluşturulması gibi sanayi işbirliğine özel önem verildi.
Türkiye dahil olmak üzere birçok ülke, anlaşma ile ilgili tebrik mesajları gönderdi. Türkiye'nin Dışişleri Bakanlığı, "Kırgızistan ve Tacikistan arasında imzalanan sınır hattı belirleme anlaşmasını memnuniyetle karşılıyoruz. İki ülke arasında en üst seviyede sağlanan yakın diyaloğun sonucunda imzalanan bu anlaşmanın, bölgede barış, istikrar ve iş birliğine katkı sağlamasını temenni ediyoruz." ifadelerine yer verdi.
Bu ülkeler arasındaki sınır belirleme anlaşması, Türkistan'da güvenlik ve istikrarı sağlamak için önemli bir kilometre taşını işaret ediyor. Kırgız Cumhuriyeti ve Tacikistan arasındaki sınır anlaşmasının tamamlanması, Türkistan 'daki istikrarsızlığa yönelik büyük bir tehdidi ortadan kaldıracak. Yerel düzeyde uzun süredir devam eden anlaşmazlıkları sona erdirme ve sınır bölgelerinin ekonomik ve sosyal gelişimini hızlandırma potansiyeline sahiptir.
Kaynak TRTAVAZ
