Bugün, 5 Kasım 2024 Salı
  • BIST 100

    8663,88%-2,49
  • DOLAR

    34,34% 0,01
  • EURO

    37,39% 0,04
  • GRAM ALTIN

    3017,55% -0,16
  • Ç. ALTIN

    4989,57% 0,00

Mehmet Özbek, Kerkük Türkülerinin Duayeni

Türküler, bir milletin yaşadıkları olayların sonucunda doğan derin duyguların ifadesidir.

KÜLTÜR SANAT 5.11.2024 07:51:00 0
Mehmet Özbek, Kerkük Türkülerinin Duayeni

Türküler, bir milletin yaşadıkları olayların sonucunda doğan derin duyguların ifadesidir. Halkın yaşadıkları olaylar karşısındaki en saf en temiz, riyadan uzak, kişisel çıkarlar barındırmayan hislerinin vücut bulmuş şeklidir. Bu yüzdendir ki dinleyen herkesin ruhuna sızar ve anlatmak istediği duyguyu dinleyenlere yansıtır. Bir ülkenin toprakları hangi duygularla yoğrulmuşsa türküleri de o duygular neticesinde meyve verir. Aşk, ayrılık, hasret, vatan üzerine yakılmış türküler vardır. Kerkük, Erbil, Telafer, Altunköprü, Tazehurmatu, Yayçılı, Kömbetli,Tuzhurmatu, Kifri, Karatepe ve Türkmeneli’nin dört bir yannında ise bir asırdan beri devam eden ana vatandan ayrılık, dillerini, topraklarını, yaşadıkları kültürü terk etmek istemedikleri için gördükleri baskı ve zulmün ifadesi olan türküler, maniler, hoyratlar vardır. Türkmeneli’nde hoyrat okuma geleneğine önem verildiği, hoyratların Türkmenlerin, insanlara özellikle de Türkiye ve dünyaya seslerini duyurmak için bir araç olarak kullandığı görülmektedir. 

Kerkük türkülerinin duayen ismi Irak Türkleri'nin sesi Şanlıurfa’nın yetiştirdiği tüm Türk Dünyasının yakından tanıdığı Türk’ün Türk bayrağını, türkü bayrağını taşıyan icracı, derlemeci, koro yöneticisi, halk bilimci, akademisyen Mehmet Özbek, ulusal ve uluslararası arenada Türkiye ve Irak Türkleri’nin sesi ve elçisi olmuştur. Mehmet Özbek ismini bilmeyen yoktur. Mehmet Özbek, pek çok vasfı birlikte taşıyan özel bir şahsiyettir. Özellikle halk müziği tutkunlarının aşina olduğu Mehmet Özbek aynı zamanda klâsik mûsikîmizle ilgilenenlerin de çok yakından bildiği bir addır. 

Mehmet Özbek ile tanışan Kerküklü sanatçı rahmetli Abdurrahman Kızılay kısa sürede gerçek bir dayı yeğen olarak Kerkük Türkülerini tüm Türkiye ve dünyaya tanıtmaya çalıştılar. Abdurrahman Kızılay ile Kerkük hoyrat ve türkülerinden oluşan bantlar doldurup bunların Türkiye'deki radyolarda, yurtdışında ve Türk Dünyasında okunmasını sağladılar. Mehmet Özbek ile ortaklaşa yaptığı "Türkülerin Dilinden", "Mumu Kimin Yanan Kerkük" adlı müzik albümleri ile Türkiye'de büyük ilgi topladı. 40 yıl beraber olduğu arkadaşı ve dostu Abdurrahman Kızılay ile beraber hazırladıkları "Kerkük Türküleri"ni ah bir dinleseniz? Kerkük hoyratlarının Kerkük'ün bir asırdan beri devam eden içerisinde zulüm, hasret, feryat, acı, yalnızlık gibi hislerle örülmüş siyasi meselelerin Kerkük hoyrat ve türkülerine nasıl yansıdığını, adeta bir ateş çemberi içinde yanan Irak Türklüğünün acı feryadı olup dinleyenleri de bu ateşten haberdar ediyordu. 

 

Duayen sanatçı Mehmet Özbek: “Irak Türkmenleri’ne karşı yaklaşık altımış yıldır sempati besliyorum ve Türkmenleri kardeşim gibi görüyorum. Irak Türkmenleri Urfa’ya daha yakın olmakla birlikte hem Urfa hem de Elazığ Türkülerini çok sevmektedirler. Elazığ Türkülerini adeta kendi türküleri gibi okumaktadırlar. Bu türkülerin büyük bir kısmı TRT Repertuarında da vardır. Kerkük Türküsü olarak çalan eserleri dinlediğinizde bu eserlerin Urfa Türküsü olduğu hissine kapılırsınız. Her ne kadar ağız farklılıkları olsa da onların Anadolu’ya olan bir hasretleri var. Bu hasretlerini türkülerinde görürsünüz. Çünkü onlar yıllar yılı Anadolu’ya bir baba gözüyle bakmışlardır. Beni 2004 yılında Türkmen Kurultayı için Kerkük’e davet etmişlerdi. Oraya gittiğimde Türkmenlerin bir acz içinde olduğunu gördüm. Bir taraftan dış güçlerin ve Kürtlerin baskısı diğer taraftan Amerikan Askerleri’nin varlığının yaratığı baskı var. Amerikan Askerleri’nin bu topraklarda bu kadar rahat dolaşması sanki kendi toprağımda dolaşıyorlarmış gibi zoruma gitti. Amerikan askerlerinin baskıcı bir komutan edasıyla şehirde dolaşmaları ve halka son derece kaba davranmaları çok zoruma gitmişti." 

Mehmet Özbek, yıllardan beri Irak Türklerinin yaşadığı hayatı ve yaşadıkları zulmü Anadolu ve dünyaya anlatmayı misyon edindi. Irak Türklerinin çektiği zulmün o denli etkisinde kalmıştır ki, bu zulmü bir de kendi yazdığı sözlerle ve yaptığı besteyle Mum Kimin Yanan Kerkük” ağıtında haykırmıştır.

“Mehmet Özbek Türk kültürüne sunulmuş bir amağandır”   

Gazeteci, yazar, şair Mevlüt Uluğtekin Yılmaz: "Mehmet Özbek, Türk Kültürü'ne Güneydoğu'nun bir armağanı. O nedenledir ki Barak havalarını, Hoyratlar'ı, Kerkük Türküleri'ni güzellik doruğunda seslendirir. Eğitimi ise bu ülkede yüksek eğitim neyse, onu yapmıştır... Şunu demek istiyorum; Türk ulusunun ortak değerlerini dile getirenlerin 'doğduğu yer' Türk ulusunun sinesidir! O insanların eğitimi ise, bence, çağını 'aşan' düzeydedir. İşte sevgili dostum Dr. Mehmet Özbek de böyledir!"

Kerkük Vakfı'nın kurucusu ve başkanı, diplomat ve yazar rahmetli İzzettin Kerkük: "1965 yılından itibaren yurt dışında görevlere tayinim dolayısıyla Ankara’dan bazen yıllarca uzaklaşmaya başlamıştım. Fakat Ankara’ya her dönüşümde Kızılay’la buluşup ondan hoyratlarımızı dinler hasret giderirdik. Bir seferinde kıymetli dostumuz üstad Mehmet Özbek’in de hazır bulunduğu bir aile toplantısında bir araya gelmiştik. Bu toplantıda aziz kardeşimiz Özbek’le tanışmamıza vesile olmuştu. Aslen Urfalı olan Mehmet Özbek o gece bize kendi elleri ile çiğ köfte yapmıştı. Toplantıda değerli eski Urfa milletvekili Osman Doğan da bulunmuştu. Bilindiği üzere Kerkük ile Urfa “dayı-yeğen” olup lehçeleri, örf ve adetleri, müzikleri ve yemek kültürleri, adeta bir elmanın iki yarısı gibi birbirine çok yakındır. O tarihten sonra Abdurrahman Kızılay ile Mehmet Özbek adeta ikiz kardeşler gibi birbirlerinden ayrılmadılar. Televizyon programlarında ve özel konserlerinde hep beraber oldular. Bu sanat yolculukları 40 yıl kadar devam etmiştir. Ta ki Kızılay’ın ani vefatına değin."

Prof. Dr. Suphi Saatçi: "Onun sesini ilk kez TRT İstanbul radyosundan duymuştum. Kerkük’ten okuduğu Mazan hoyratı ve yine Kerkük’ten seslendirdiği “Elinde ayağında Acem kınası” türküsü ile hepimizi kendine bağlayan bir ses… Okuyuşu, tavrı, edası, vurguları ile o, bizden, içimizden biri idi. Türkiye’nin her yöresinin müzik yapısını inceleyen, Anadolu’nun en ücra yörelerindeki mahallî sanatçılara kadar uzanarak, Türk halk müziğinin yapısını anlamaya çalışan bir bilim insanı titizliğiyle eserler ortaya koymuş bir otorite ve bir hoca olmuştur. Halk müziğinin yöresel icra tekniklerini ve bölgelere özgü enstrümanları da repertuarına alarak icra geleneğimizi zenginleştirmiştir. Özbek’in en çok takdir edilmesi gereken yanı da, temsil ettiği alanda dik duruş sağlamasıdır. Halk müziği alanında hatır ve gönüle, ucuzluğa ve bayağılıklara yer vermeyen ve objektif kriterleri elden bırakmayan Özbek’e, belki incinenler olmuştur. Ancak geriye baktığımızda Özbek haklı çıkmıştır. Hiçbir zaman popülizme iltifat etmeyen soylu duruşu ile Özbek, genç kuşaklara örnek olmuştur. Sahip olduğu şahsiyet, takındığı vatansever bakış ve bütün bir Türk Dünyasının ezgilerini geniş ufukla kucaklayışı, ona büyük bir düzey kazandırmıştır. Sanat yürüyüşünün altımışıncı yılını dolduran Özbek, geride leke bırakmayan, başı dik ve alnı ak bir ömür sürmüştür. Bundan sonra da asude ve mutlu bir hayat sürmesini dilediğimiz Özbek’e saygı ve sevgiler sunuyoruz."

“Mehmet Özbek birden fazla vasfı üzerinde taşıyan bir şahsiyet”

 

Halk müziğini de içine alan folklor konusunun bir bilim disiplini içinde ele alınarak incelenmesinin geçmişi Türkiye de henüz bir yüzyılı bulmamıştır. Türk halk müziğinin bir yandan icracısı olup bir yandan da onu derleyen, bilimsel metotlarla inceleyerek sonuçlar çıkaran araştırmacı sanatçıların sayısı ise pek azdır. Halk türkülerimizin önemine inanan, gerekli mesleki bilgi ve kültür formasyonuna sahip araştırmacı sanatçılarımızdan biri de Mehmet Özbek’tir. Halk müziğiyle ilgili teorik ve pratik çalışmalarını uzun yıllar ses sanatçısı ve koro şefi olarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ve Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi devlet kumullarında gerçekleştiren; günümüzde çok revaçta olan sahne sanatçılığını benimsemediğinden Mehmet Özbek’i şöhreti daha çok gerçek halk müziği sevenlerle bilim çevrelerinde yaygınlık kazanmıştır.

Günümüz toplumunda bazı insanların üstün meziyetlere sahip olduklarını görür gıpta ederiz. Ancak birden fazla meziyeti üzerinde toplamış insanların sayısı bir hayli nadirdir. Halk müziği sanatçısı, okuyucusu, derleyicisi, müzkoloğ Mehmet Özbek birden fazla vasfı üzerinde taşıyan yegane insanlardandır. Gerek memleket, gerekse ülke sathında haklı bir üne sahip, sanatçı kimliğinden ziyade, efendiliği, dürüstlüğü, yardımseverliği, müziği hep ön sıralarda olmuştur. Mehmet Özbek bütün yaşamı boyunca hiçbir zaman şan, şöhret olmak gibi bir kaygı taşımamış, bilakis, sanata sanatçıya hep rehber olmuş objektif yaklaşımlar sergilemiştir. Herşeyin en iyisini en güzelini sanatçı dostları ve hemşerileriyle paylaşmayı bilmiştir.Mehmet Özbek sadece yurt içinde değil, yurt dışında da tanınan ve Türk folklorunu tanıtmayı amaçlayan bir sanatçıdır. Ülkemizin folklorünü, edebiyatını dünyanın öteki ucuna götürmüştür, ülkemizin gurur kaynağı olmuştur.

 

Başta da dediğimiz gibi Mehmet Özbek üstün vasıfları üzerinde taşıyan birisidir. Mehmet Özbek, bizlere folkloru yalnızca duygusal yönü ile görme ve gösterme zamanının geçtiğini göstermiş, folklor araştırmalarında insan kaynağının da araştırılması ve aydınlatılmasının, folklor ürünün derlenmesi kadar önemli olduğunu belirtmiştir.

Mehmet Özbek, Türkiye ve Türk Dünyasının ender bulunan sanatçılarından biridir. Halk tarafından çok sevilen ve sayılan bir sanatçıdır. İcra ettiği eserleri ve derleme çalışmalarıyla seçkin bir kültür mirası oluşturan Mehmet Özbek, gönüllerde müstesna bir yer edinmiştir. Irak Türkleri'nin hoyrat ve türkülerinin tüm dünyada tanıtılmasını ve sevilmesini sağlayarak, Türkmen kültürünün yaşatılmasına büyük katkıları Irak Türkleri tarafından her zaman hatırlanacak ve saygıyla yâd edilecektir. Değerli sanatçımıza bu katkılarından dolayı minnettarız, ayrıca kendisine ve ailesine sağlık dolu uzun bir ömür dileriz.

Irak Türkmen Gazeteciler Cemiyeti Dış İlişkiler Sorumlusu Dr. Kürşat Çavuşoğlu

 

 


Haber Editörü

Hakan Dikmen 1

hakandikmen30@gmail.com

5 Kasım 2024 çeyrek altın ve gram altın ne kadar

Dubai çikolatası tarifi için olmazsa olmazdı! İçerisinden zehir çıktı iddiası...

Bakan açıkladı! Yaşlı ve engelli aylıkları hesaplara yatıyor

Meclis'te Belediyede bölücülük olamaz: Devlet zaafına son

DEM Parti haddini aştı! Tuncer Bakırhan'dan Dersim İsyanı tehdidi...

Türkiye kuru üzüm ihracatında hedefi koydu... Yüzde 30 tek başına hakimiyet!

Edirne Keşan'da şüpheli araçtan ruhsatsız tüfek çıktı

Bursa İnegöl'de “Ailede Şahsiyet Eğitimi” semineri

Ne Kürdistan'ından bahsediyorsun?

ABD seçimi öncesi ‘trafoya girmeye çalışan kedi’ yakalandı!

'Sözümün arkasındayım, teklifimde ısrarlıyım'

İlk ve Ortaokullarda 'yaşam becerileri' kazandırılacak

TEKSİDER'den Başkan Aydın'a nezaket

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Bakü'de Toplanan Dini Liderlere Hitap Etti

Ermenistan alternatif bir ordu kuruyor; ilginç bir hedef

SEPAH hayali kaldı yüreğinde, Pezeşkiyan Bakü'ye geliyor

'Türkiye Sağlıklı Kentler' İzmir'de buluştu

Keçiören'de özel haftada özel farkındalık semineri

Kocaeli'den Gebze’de üstyapı seferberliği

ABD için kritik bir gün; süper güç bu hafta işin içinde olabilir

Ermenistan gözünü Azerbaycan gazına dikti: "Bakü kabul ederse..."

ABD Dışişleri Bakanlığı, 10.000 Kuzey Kore askerinin Rusya'nın Kursk Bölgesi'ne konuşlandırıldığını söyledi

Kargo Ejderhası, ISS'ye doğru yola çıkmak üzere Florida fırlatma sahasından havalandı

55 Rus ve yabancı uyduyu taşıyan Soyuz-2.1b, Vostochny uzay üssünden fırlatıldı

Harris, PBS'nin son seçim anketinde Trump'a karşı 4 puanlık bir üstünlüğe sahip

ABD seçim sonuçları barışı ya da üçüncü dünya savaşını getirecek — Sırp lider

Gine-Bissau Devlet Başkanı, Siyasi Huzursuzluk Ortasında Seçimleri Süresiz Olarak Askıya Ald

Seyşeller Devlet Başkanı Wavel Ramkalawan 2024 Afrika Özgürlük Ödülü'nü Alacak

Dokuz Eylül'de 'Organ Bağışı' bilinçlendirmesi

Bakan Bolat'tan 'makro' yorum!

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku
Çelebi Ofis

Erzurum’da İlelebet Cumhuriyet Sergisi

Huzurun Adresi Güvenli Erzurum

ERZURUM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ U-15 YAŞ GRUBU 3' ÜNCÜ HAFTA MÜSABAKALARI TAMAMLANDI.

Erzurum'da yaşamak, Erzurum’lu olmak, Erzurumluluk ayrıcalıktır 1

Atatürk Üniversitesi Vakıf okullarından bir hayırlı adım daha…

İndirim oyunlarında son nokta: Pardon! Etiket değişmeyi unutmuşuz…

Ula hani hizmet…

DADAŞI TUTANA AŞKOLSUN..

ERZURUM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ U-18 YAŞ GRUBU MÜSABAKALARI TÜM HIZIYLA DEVAM EDİYOR..

Düzgün Market hafta sonu indirimleri başladı!

İlk ve Ortaokullarda 'yaşam becerileri' kazandırılacak

LGS için yeni tarih belli oldu

Başkan Altay'dan öğrencilere müjde!

'Okuma Seferberliği Projesi' Ödül Töreni Yatağan’da Yapıldı

MEB'den eğitimde fırsat eşitliğine materyal desteği

Gebze'de konservatuar yetenek sınavları yapıldı

Bursa'da miniklerin ilk kütüphane deneyimi

Bornova Belediyesi’nden eğitime tam destek!

Bursa'da 'Hüdavendigâr Timi' sahaya indi

Bursa Tophane MTAL'de kazı çalışmaları başladı

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 10 9 0 1 20 28
2.Samsunspor 11 8 2 1 12 25
3.Fenerbahçe 10 7 1 2 14 23
4.Beşiktaş 10 6 2 2 9 20
5.Eyüpspor 11 5 2 4 6 19
6.Sivasspor 11 5 4 2 1 17
7.Göztepe 10 4 3 3 4 15
8.İstanbul Başakşehir 10 4 3 3 3 15
9.Kasımpaşa 11 3 3 5 -2 14
10.Konyaspor 11 4 5 2 -4 14
11.Trabzonspor 10 2 2 6 0 12
12.Gazişehir Gaziantep 10 3 4 3 -1 12
13.Bodrum FK 11 3 6 2 -5 11
14.Antalyaspor 11 3 6 2 -10 11
15.Alanyaspor 11 2 5 4 -5 10
16.Rizespor 10 3 6 1 -11 10
17.Kayserispor 10 1 3 6 -6 9
18.Hatayspor 10 0 7 3 -10 3
19.Adana Demirspor 10 0 8 2 -15 2

YAZARLAR