Bugün, 24 Aralık 2024 Salı
  • BIST 100

    9672,75%0,48
  • DOLAR

    35,25% 0,19
  • EURO

    36,73% 0,24
  • GRAM ALTIN

    2964,59% 0,35
  • Ç. ALTIN

    4801,40% -0,26

MENEMEN OLAYI

GENEL 24.12.2024 08:25:00 0
MENEMEN OLAYI


Tarihimizin acı olaylarından biri olan ve Asteğmen 94. Yılı Mustafa Fehmi Kubilay'ın şehit olduğu Menemen Olayı, olayın gerçekleşmemesinin

ŞEHİT MUSTAFA FEHMİ KUBİLAY KİMDİR?
Mustafa Fehmi Kubilay (1906 - 23 Aralık 1930, Menemen, İzmir), Türk öğretmen ve asteğmen. Kubilay Olayı olarak tanımlanan ve Menemen'de Mustafa Fehmi Kubilay, bekçi Hasan ve bekçi Şevki'nin 23 Aralık 1930'da Cumhuriyet karşıtı bir grup tarafından öldürülmesiyle başlayan ve faillerin (ve ilgili görülenlerin) yargılanması sürecinin sürdüğü Ocak/Şubat 1931 aylarını kapsayan olaylar zincirinin simgesi olan Türk askeridir.
1906'da Kozan'da, Giritli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Baba adı Hüseyin, ana adı Zeynep'tir. Mustafa Fehmi Kubilay 1930 yılında öğretmen olarak İzmir'in Menemen İlçesi'nde asteğmen rütbesiyle askerlik görevini yaparken 23 Aralık 1930'da bir grup tarafından öldürüldü. Olay, Cumhuriyet rejiminin 1925 yılındaki Şeyh Sait isyanından sonra tanık olduğu ikinci önemli irtica girişimidir, tarihe "Menemen Olayı" ve "Kubilay Olayı" olarak geçmiştir. Atatürk'ün Silahlı Kuvvetlere mesajı, Genelkurmay Başkanı'nın mesajı, TBMM'de soru önergesi ve Başbakan İsmet İnönü'nün konuşması, Bakanlar Kurulu'nun sıkıyönetim ilanı kararı, Sıkıyönetim ilanının TBMM görüşmeleri, yargılamanın ilk günkü tutanakları, Savcılığın Esas Hakkındaki İddianamesi, Divan-ı Harp Kararnamesi, TBMM Adliye Encümeni Mazbatası ve TBMM Genel Kurul kararları, tam metin olarak yer almaktadır.

MENEMEN OLAYI NEDİR?
Menemen Olayı ya da Kubilay Olayı, 23 Aralık 1930 günü gerçekleşen, İzmir'in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay'ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki'nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesiyle başlayan olaylar zinciri. Cumhuriyet tarihinin en önemli olaylarından biridir. Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanı Harp'te failler idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmıştır.
Şeyh Esat'ın Manisa'da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim tarafından yönlendirilen, Manisa tarafından gelen çember sakallı, sarıklı ve cüppeli dördü silahlı 6 kişi, 23 Aralık 1930'da sabah namazından Arkalarında 70 bin kişilik Halife ordusu olduğunu, öğle saatlerine kadar şeriat bayrağı altında toplanmayanların kılıçtan geçirileceğini söylediler. Camideki yeşil bayrağı alıp uzun bir sopaya taktılar ve Menemen şehir meydanında kazdıkları bir çukura diktiler. Bayrağın çevresinde dönmeye, tekbir getirmeye, zikretmeye ve "Şapka giyen kafirdir! Yakında yine şeriata dönülecektir." diyerek bir isyan hareketi başlatmak isterler. Bayrağın altından ahaliden bazı kişileri (bir fabrikada çalışan Hayimoğlu Jozef de dahil) geçirdiler. Kasabaya halife ordusunun geleceği iddiası halkı korkuttu.
sonra camiden aldıkları Yeşil Sancağı yola dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalışırlar. Elebaşılar arasında, Giritli Derviş Mehmet, Şamdan Mehmet, Sütçü Mehmet Emin, Nalıncı Hasan, Küçük Hasan vardı. Derviş Mehmet camide namaz kılanlara kendini "Mehdi" olarak tanıttı ve dini korumaya geldiklerini söyledi.

KUBİLAY OLAYLARA MÜDAHALE ETTİ
Olayların ilçedeki askeri birlikte duyulmasıyla, bir bilgiye göre; alay komutanı, yedeksubay Kubilay'ı olay yerine gönderdi. Kubilay bu hareketi bastırmak için bir manga askerle olay yerine geldi. Askerlerin yanından ayrılarak tek başına onların arasına girip teslim olmalarını istedi. Onlardan biri ateş ederek Kubilay'ı yaraladı. Karşıdan bunu gören askerler ateş açtılar. Fakat tüfeklerinde öldürücü etkisi olmayan manevra fişekleri vardır. Derviş Mehmet "bana kurşun işlemiyor" diyerek halkı kandırmaya çalıştı. Kubilay yaralı halde cami avlusuna sığındıysa da, Derviş Mehmet ve arkadaşları peşi sıra geldiler. Derviş Mehmet, çantasını açıp testere ağızlı bağ bıçağını çıkardı ve yaralı Asteğmen Kubilay'ın başını kesti.
Kesik başı yeşil bayrağın sopasına dikmeye çalıştılar ancak başaramadılar. Birisi ip getirdi ve Kubilay'ın başı yeşil bayrağın dikili olduğu sopaya iple bağlandı. Olay yerine yetişen Bekçi Hasan ateş edip gruptan birini yaraladı. Ancak açılan ateş sonucu o da öldü. Arkadaşının yardımına koşan Bekçi Şevki de açılan ateş sonucu öldü. Bu aşamada askeri birlik yetişir. Komutan "Teslim olun!" diye bağırır. Ancak olay çatışmaya dönüşür ve askeri birlik ateş eder. Göstericilerden Derviş Mehmet de dahil bazıları ölürken, bazıları kaçar. Daha sonra hepsi birden yakalanır.
KUBİLAY OLAYI
Kubilay Olayı, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin 1925'deki Şeyh Said İsyanından sonra tanık olduğu önemli olaylardan biridir. Devlet sert tepki gösterdi. 27 Aralık 1930 günü Dolmabahçe Sarayı'nda Mustafa Kemal Paşa'nın başkanlığında bu konuda bir toplantı yapıldı. Kaynakların ifadesine göre, Mustafa Kemal Paşa, Kubilay Olayına çok kızmıştı. Daha birkaç yıl önce Yunan İşgalinin acısını tatmış bir muhitte bu olayın meydana gelmesi üzerine, bazı kaynaklara göre, ilçenin haritadan silinmesini emretti. Ertesi gün de, "Böyle emirler verirsem, uygulamayın, sonra bir daha sorun", dedi. 28 Aralık 1930'da orduya gönderdiği başsağlığı telgrafında, "Mürtecilerin gösterdiği vahşet karşısında Menemen'deki ahaliden bazılarının alkışla tasvipkar bulunmalarının bütün cumhuriyetçi ve vatanperverler için utanılacak bir hadise" olduğunu belirtti.

DİVAN-I HARP MAHKEMESİ
General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divan Harp Mahkemesinde 24 Ocak 1931 günü iddianame okundu ve 29 Ocak 1931 günü mahkeme 36 (ölmüş olan bir sanık ile 37) kişinin idama mahkûm edilmesine, 40 kişinin sorumsuzluğu nedeniyle salıverilmesine, 27 sanığın beraatine, 41 kişiye çeşitli hapis cezaları verilmesine hükmetti ve karar Meclis'in onayına sunuldu. İdam hükümlülerinin 6'sının yaşı küçük olduğundan, onların ölüm cezaları ağır hapse çevrildi. TBMM Adalet Divanı ayrıca iki idamlığın cezasını 2 yıl hapse çevirdi.
Kalan 28 sanık, 3 Şubat 1931 gecesi Menemen'de idam edildi. Bazıları Kubilay'ın başının kesildiği yerde asıldı. Mahkumlardan biri idam sehpasının önünden kaçtı. İki hafta sonra yakalandı ve ertesi gün idam edildi.. Olayın hemen ardından Menemen'de devrim şehidi iki bekçi ve Kubilay adına anıt dikildi. Anıtın üzerinde şöyle yazar: 
"İnandılar, dövüştüler, öldüler. Bıraktıkları emanetin bekçisiyiz."

TOYŞAD 
Gökalp Şentürk


Haber Editörü

admin admin

admin@kurumsalx.com

Sürücünün kamyonetler arasında kalarak hayatını kaybettiği kaza kamerada - Videolu Haber

Yeni asgari ücret belli oldu: 22 bin 104 lira

Akdeniz 4,3 büyüklüğünde sallandı

Karar toplantısına katılmayan TÜRK-İŞ'ten açıklama: Teklifimize karşı teklif gelmedi!

Özgür Özel: Emekçiye hezimeti yaşatarak sefalet ücreti dayatıldı

Manisa'da MASKİ ekipleri şiddeli yağışa karşı sahada

Yeni asgari ücret 22 bin 104 TL!

İsias Otel Davası'nda Ahmet ve Fatih Bozkurt ile Erdem Yıldız savunma yaptı

Malatya Sofrası'nın ikinci şube açılışı yapıldı

10 metrelik yılbaşı ağacı yerini aldı

Ciner medya sektöründen çekildi

Yaklaşan yılbaşı öncesi Uludağ'da gıda denetimi

Cumhurbaşkanı Erdoğan mevkidaşı Aliyev'le görüştü

İlham Haydar oğlu Aliyev

Küçük Kaymaklı Sürgünü/20 Temmuz 1974 günü Mutlu Barış Harekatı

“kanlı noel” ve “küvet katliamı”

Kimlik, Zulüm ve Direniş: 1984'te Bulgaristan Türklerinin Mücadelesi

2025 memur maaşlarında zam beklentisi: En düşük maaş 34 bin TL'yi aşacak

Kış diyetinin 9 püf noktası!

'Yerinde dönüşüm'de afetzedelere 17 milyar TL'lik destek

Bakan Memişoğlu: Mühimmat fabrikasındaki patlamada 11 kişi hayatını kaybetti, 7 yaralı

Antalya Jandarması geleceğin 'Trafik Dedektifleri'ni bilinçlendiriyor

Türk Telekom Sivas'ta Güneş Enerjisi Santrali kuruyor

Düzce'de kaza: 4 yaralı!

CHP Lideri Özgür Özel: 'Asgari ücret en az 30 bin TL olmalı'

Mudanya'da balık tutarken kaybolan kişi aranıyor

Türkiye, Şam Havalimanını uluslararası uçuşlara hazır hale getirecek

Bakan Uraloğlu: İlk olarak Şam Havalimanını ayağa kaldıracağız

Kocaeli İzmit'ten anlamlı ziyaret

İsias Otel Davası'nda gece mesaisi: Duruşmanın saat 02.30'a kadar sürmesi bekleniyor

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

Bingöl'de feci kaza: Yolcu otobüsü devrildi! Ölü ve yaralılar var!

Bal’a parmak çalamadınız mı ne?

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ “EN İYİ ÜNİVERSİTELER” ARASINDA YER ALMAYA DEVAM EDİYOR

Türkiye’nin ve Erzurum’un gururu olan Türkez Hoca “Sağlık Sektöründe Bor”u anlattı

KÜÇÜK DADAŞLARDAN BÜYÜK GALİBİYET

SERKANDAŞ SİGORTA BÜYÜKLER AMATÖR LİGDE 4 ÜNCÜ HAFTA MÜSABAKALARI TAMAMLANDI

KÜÇÜK DADAŞLARDAN BÜYÜK GALİBİYET..

SERKANDAŞ SİGORTA BÜYÜKLER AMATÖR LİGDE 4' ÜNCÜ HAFTA MÜSABAKALARI TAMAMLANDI..

Erzurum’da basketbol deprem öncesi ve deprem sonrası diye ikiye ayrılmaktadır…

TORTUM SPOR EVİNDE MAĞLUP. KENDİ SAHASINDA KONUK ETTİĞİ SERHAT ARDAHAN SPOR'A 3-0 MAĞLUP OLMAKTAN KURTULAMADI..

Antalya Jandarması geleceğin 'Trafik Dedektifleri'ni bilinçlendiriyor

Diyarbakırlı çocuklar hayallerindeki şehri tasarladı

Bursa Nilüfer'de örnek iş birliği

Selçuklu'da okullar sıfır atık yarıştı

Ege’de eğitim iş birliği

Ankara Keçiören'de afet gönüllüleri eğitimde

MEB'den adalet sistemindeki çocuklara yaklaşım kılavuzu

1300 öğrenciye ücretsiz deneme sınavı yapıldı

Bilecikli öğrenciler Bursa’daki eğitim kurumlarını gezdi

Malatya'da gençlere yönelik yapay zeka eğitimi düzenledi

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 16 14 0 2 28 44
2.Fenerbahçe 16 11 2 3 25 36
3.Samsunspor 16 9 4 3 12 30
4.Göztepe 16 8 4 4 10 28
5.Eyüpspor 17 7 4 6 7 27
6.Beşiktaş 16 7 4 5 7 26
7.İstanbul Başakşehir 16 6 5 5 4 23
8.Gazişehir Gaziantep 16 6 7 3 -2 21
9.Antalyaspor 16 6 7 3 -8 21
10.Kasımpaşa 16 4 4 8 -1 20
11.Konyaspor 16 5 6 5 -5 20
12.Rizespor 16 6 8 2 -9 20
13.Trabzonspor 16 4 5 7 2 19
14.Sivasspor 17 5 8 4 -7 19
15.Alanyaspor 16 4 6 6 -3 18
16.Kayserispor 16 3 7 6 -16 15
17.Bodrum FK 16 4 10 2 -10 14
18.Hatayspor 16 1 9 6 -13 9
19.Adana Demirspor 16 2 12 2 -21 5

YAZARLAR