MMO ANTALYA ŞUBE BASIN BİLDİRİSİ; ANTALYA TRAFİK SORUNUNA YÖNELİK TÜM YETKİLİLERE AÇIK ÇAĞRIMIZDIR…

Antalya 2 milyonu aşan yerleşik nüfusu yanı sıra yılda aldığı 10 milyonu aşan turist sayısı ile

hem bir metropol şehir hem de ülkemizin en önemli turizm destinasyonudur. Yakın zamanda

basılı medyada da yoğun bir şekilde yayınlanan bir araştırma şirketinin raporuna göre Antalya,

2023 yılında aldığı ziyaretçi sayısı itibariyle İstanbul, Londra ve Dubai’ den sonra Dünya’ da

4. sırada bulunmaktadır. Ancak aynı rapora göre turizm altyapısı, sağlık ve güvenlik,

sürdürülebilirlik, turizm performansı gibi birçok parametre itibariyle yapılan değerlendirmede

dünyanın en iyi 20 destinasyonu arasında maalesef Antalya’mız bulunmamaktadır. Turizm

altyapısının en önemli birleşenlerinden biri de tabii ki o şehrin ulaşım altyapısı ve trafik

yönetimidir. Bu kapsamda şehir içi ve çevre yollarının durumu ile mevcut trafik sorunu Antalya

için dikkat çekici olmaktadır.

Antalya yerleşik nüfusu her gün artan trafik sıkışıklığından yakınır haldedir. Mevcut çevre

yolları, çevre yolu özelliğini kaybetmiş, adeta şehir içi ulaşım yolu olarak tercih edilir hale

gelmiştir. Bağlantıları eksik ve yetersiz çevre yolları transit araç yükü ile birlikte kapasiteyi

taşıyamaz durumdadır. Çevre yolları arasındaki bağlantı kavşakları, projelerinde olduğu gibi

kesintisiz bir şekilde bağlı değildir. Haliyle de bu, kavşaklardaki trafik ışığı yoğunluğunu

arttıran ve çevre yollarında trafiği kilitleyen bir diğer neden olarak göze çarpmaktadır.

Bütün bunların yanı sıra Antalya’ nın turizm nedeniyle yüklendiği dinamik bir nüfusunun

olduğu da unutulmamalıdır. Antalya havaalanına inen bir yolcunun şehre sirkülasyonu daha

havaalanı çıkışında başlayan problemler silsilesi haline gelmektedir. Her geçen gün genişleyen

ve yolcu kapasitesi artan havaalanına transferi sağlayan yolların yetersizliği ve alternatif

yolların üretilememesi günden güne havaalanı çevresi trafik problemini büyütmektedir.

Şehir içi ana yollarda, sadece pik yük saatlerinde değil neredeyse günün tamamında oluşan

yoğun trafik için çözüm arayışı alternatifler türetilecek şekilde yürütülmelidir. Sorunun çözümü

için sadece raylı sistem yatırımlarının tamamlanmasının beklenmesi yeterli değildir. Kaldı ki

pik trafik yükünde kavşakların tamamı dolduğunda akıllı trafik ışığı yönetim sistemi de çözüm

olmaktan çıkmaktadır.

Hızla gelişen Antalya’da günün gereksinimleri aynı hızla ve yeterince karşılanamamaktadır.

Gereksinimleri karşılamak çabası gündeme gelen sorunu gidermekle yetinmek olarak yaşama

geçmektedir. Kentin uzun erimli ulaşım master planının uygulanmaması sorunların yığın haline

gelmesine neden olmaktadır. Antalya, büyükşehir belediyesi olduktan sonra son dönem hariç

beş yılda bir değişen yönetim anlayışının plansızlıkta ya da var olan planların

uygulanmamasında payı büyüktür. Oysa ülkeler için geçerli olan konuların kentler için de

geçerli olabilecek olanlarının kent geleceği için titizlikle ele alınması gereken hassas özellikleri

vardır; kent ulaşımı, kent ve çevre, kent kültürü ve kent kimliği bunların başında gelir.

Konumuz açısından kent ulaşımı doğrudan kentli yurttaşları ilgilendiren, etkileyen, yaşamı

güzelleştiren ya da olumsuzlaştıran gündelik en önemli konudur, dolayısıyla siyaset dışında

tutulması gerekir.Ülkemizde genel seçimler ve mahalli seçimler yakın zamanda tamamlanmış, şehrimizi gerek

mecliste temsil edecek vekillerimiz gerekse yerel yöneticilerimiz görevlerine başlamışlardır.

Kent içi trafik yoğunluğu karşısında çözüm için gerek milletvekillerimiz gerekse belediye

başkanlarımızdan acil çözüm için Antalya kamuoyunun beklentisi mevcuttur. Bu kapsamda

gerek iktidar gerekse muhalefet milletvekillerimizin güç birliği içerisinde hareket ederek karar

alıcı mekanizmayı zorlayıcı bir şekilde adımlar atmalarını beklemekteyiz. Önerilerimizi de

aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz;

1- Kuzey çevre yolunu Korkuteli yoluna bağlayan Çığlık yolu ile aynı yolu

Yukarıkocayatak’ a bağlayan Abdurrahmanlar çevre yolu uzantıları ivedilikle

tamamlanarak kentin doğu-batı uzantısındaki transit araç trafiği şehir içi araç yükünden

arındırılmalıdır.

2- Antalya – Alanya otobanına hızla başlanmalı, böylece havaalanından Alanya yönüne

kesintisiz ve hızlı transfer için alternatif oluşturulmalıdır.

3- Karayolları bünyesindeki Duraliler kavşağı, Uncalı kavşağı, Akdeniz Bulvarı kavşağı,

Kepez varyantı üzerindeki Korkuteli kavşağı ile Döşemealtındaki Altınkale kavşağı

projelerinde olduğu şekilde hızla tamamlanarak trafik akış sürekliliği sağlanmalıdır.

Kent içi trafik yoğunluğunu azaltmak için de acil eylemler gerekmektedir. Bu kapsamdaki

önerilerimizi aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz;

1- Belek bölgesine kadar uzanan turizm yolu da dahil havaalanı çevresindeki tüm planlı

yollar, artan kapasite ve havaalanı sirkülasyonu yanı sıra Altıntaş bölgesindeki

yapılaşma ve yerleşik nüfus yoğunluğu gözetilerek, hızla tamamlanmalıdır.

2- Şehir içi trafiği için günümüz teknolojilerine uygun şekilde trafik simülasyonu yapan

görsel programlardan faydalanılarak bazı güzergahlarda tek yönlü trafik akışı da dahil

alternatifler üzerine çalışılmalıdır.

3- Raylı sistem güzergahı üzerindeki toplu taşımada otobüs alternatifi tekrar gözden

geçirilmeli, optimum süreçlere uygun şekilde gerekirse raylı sistem güzergahındaki

otobüs hatları trafiği rahatlatmak adına aktarmalı ulaşım modeli şeklinde

düzenlenmelidir. Aktarmalı ulaşım modeli hususunda halkın bilinçlenmesini

sağlayacak çalışmalar da yapılmalıdır.

4- Ulaşım master planı çerçevesinde henüz yatırım planına girmeyen güzergahlar için kısa

vadede hızlı çözüm sağlayacak nitelikte metrobüs ya da troleybüs gibi özel otobüs

hatları değerlendirmeye alınmalıdır.

5- Şehrin bütünlüğü içerisinde kütlesel olarak mevcut ancak vazgeçilemeyen Üniversite

kampüsü, Andızlı mezarlığı, Narenciye ve Vakıf çiftliği gibi bölgeler için alternatif alt

ve üst yollar planlanmalı ve hızla devreye alınmalıdır.

6- Raylı sistem ana duraklarına yakın bölgelerde araç otoparkları oluşturularak, raylı

taşıma cazip hale getirilmeli, araç trafiği böylelikle azaltılmalıdır.

7- Aynı yöne hareket eden kullanıcıların özel araçlarını ortak kullanacak şekilde planlama

yapması yönünde kültür oluşumu için bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.

Bütün bunların yanı sıra genel olarak da aşağıdaki önerilerimizi belirtmek isteriz:

A) Ulaşım sektörünün tüm unsurlarının; ulaşım esnafı, UKOME, Büyükşehir ulaşım

yetkilileri, Trafik şube ve ulaşımdan etkilenen kentli temsilcileri; demokratik kitle örgütleriilgililerinin ve Üniversitelerin ilgili dalındaki akademisyenlerin bir araya geldiği ortak ve kalıcı

çözümler üretilmelidir.

B) Ulaşımda çok başlılığa son verilmelidir. Özel sektör kamu ortaklığında tek elden işler

organize edilmeli ve yürütülmelidir.

C) Kent planlamasında mevcut ulaşım master planı güncellenerek uygulanmalı, yapılaşma

planları, ulaşım yükü hesaba katılarak yapılmalı ve uygulanmalı; ulaşım yükü ve çözümü

dikkate alınmamış plan tadilatı belediyelerin meclis gündemlerine bile gelmemelidir. Bu

amaçla Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerinde plan tadilatlarının imar komisyonunda

görüşülmesinde ulaşım yükü açısından ilgili birimlerden görüş alınmalıdır. Olumlu görüş

verilmeyen tadilatlar değerlendirme dışı tutulmalıdır.

D) Gereksinim duyulması halinde yeni yolların açılması, ulaşımı bir ölçüde rahatlatacaktır.

Ancak kalıcı ve kesin çözüm olmaya yetmeyecektir. Bu nedenle yeni yollar açmanın dışında

var olan yolların daha etkin kullanımı gündeme getirilmelidir.

D/1 Toplu ulaşımdaki aksaklıklar kısa sürede giderilmeli, sık sık gündeme gelen

arızaya bağlı araç yetersizliğine çözüm bulunmalıdır. Sefer dışında kalan araçlar yerine yedekte

hemen devreye girecek araç bulundurulmalıdır.

D/2 Duraklarda aşırı yığılmalar önlenmelidir. Ulaşımda, Antalya sıcağında yolcular

için klimalı duraklar yapmak yerine doğru olan yolcuları o sıcakta durakta bekletmemektir.

Yolcu sayısına bağlı sefer organizasyonu olarak tanımlanabilecek etkin saat uygulaması

yaşama geçirilmelidir.

D/3 Toplu taşıma durakları çevresine park yapmak yasak olmasına karşın, bu

duraklar çevresinde araç park edilmektedir ve bu toplu ulaşım araçlarının duraklara tam

yanaşamamasına neden olmakta, yolcu indi bindi süresince trafik akışını aksatmakta,

birikmelere neden olmaktadır. Bu hususta gerekli önlemler alınmalıdır.

D/4) Kent merkezinde yol kenarları paralı otoparklar haline getirilmiş olup, bu durum

dar olan yolların daha da daralmasına neden olduğu için trafik akışını yavaşlamaktadır. Yol

kenarına yapılan otoparklar kaldırılmalıdır. Duyulan otopark gereksinimi için Büyükşehir

Belediyesi ve ilçe belediyeleri iş birliğinde kent merkezi çevresinde otoparklar yapılmalıdır.

D/5) Kent merkezine nakliye araçlarının giriş çıkış saatleri ve süreleri için düzenleme

yapılmalı, ulaşımın yoğun olduğu saatlerde nakliye ve belediye temizlik araçlarının girişine izin

verilmemelidir.

D/6) Kent merkezinin yayalaştırılması seçeneği değerlendirilmeli, merkez içi ulaşım

gereksinimi merkez dışı hatlarla bağlantılı çember seferlerle giderilmelidir.

D/7) Kent merkezi çekirdek ve yakın bölgelerine ulaşım sorunlarına çözüm olmak

adına alt ve üst geçitler yapımı düşünülmemelidir. Yapılanların çözüm olmadığı gerçeği akılda

tutulmalıdır. Bunun yerine mevcut yolların yön ve sola dönüşlerine doğal “yonca” kavşak

çözümü düşünülmelidir.

D/8) Ulaşım ve ulaşım hakkı konusunda ulaşım sektörü unsurları başta olmak üzere

eğitim planlaması yapılmalı, toplu ulaşım elemanları belirli periyotlarla eğitilmeli: toplu taşım

araçlarındaki video gösteri araçlarıyla yolcuların toplu taşım kullanım alışkanlıkları

değiştirilmelidir.D/9) Günümüz teknolojilerinden daha fazla yararlanma yollarına gidilmesi, ulaşım

bilgi sisteminin gerçekçi verilere dayanması; ulaşım sektörü iç haberleşmenin ve bilgi merkezi

yolcu haberleşmesinin sağlıklı yürütülmesi gerekir.

Kent merkezi (Kaleiçi ve yakın çevresi) turizm açısından olduğu kadar kentliler içinde gözde

uğrak yerlerinden biridir; giderek artan cazibe merkezidir. Ne var ki ulaşımdaki sorunlar kent

merkezini ilgi odağı olmaktan çıkarmaktadır. Bu nedenle kent merkezine turistlerin ve kentlinin

kolay ulaşabileceği ulaşım çözümünün ivedilikle ele alınması gerekiyor. Bunun için;

1 Daha güçlü alt merkezler oluşturularak, gündelik gereksinimlerin anılan merkezlerde

giderilmesi sağlanmalıdır.

2 Kent çekirdek merkezinin taşıt trafiğine kapatılması yayalaştırılması uygulaması

tartışılmalıdır; kent merkezini geniş açık hava alışveriş merkezi gibi kurgulamak, gezenler için

olduğu kadar kent merkezi esnafı için daha olumlu sonuçlar doğuracaktır.

3 Kent merkezine (eski Antalya ve Kaleiçi) çıkan ulaşım yolları; Ali Çetinkaya cad, İsmet

Paşa cd, Güllük, Milli Egemenlik cd, Toytunç cd ve Konyaaltı caddeleri, araç trafiğinden

arındırılmalı, temalı yaya trafiği haline getirilmelidir. Sözü geçen caddeler çevresinde konutları

olanlara her araç için geçiş kartı uygulanmalıdır.

4 Kent merkezinde esnafın gereksinimlerini karşılayan nakliye hizmetleri belirli saatler

arasında sağlanmalıdır.

5 Araç trafiğine kapalı alan içerisinde diğer toplu taşıma araçlarıyla bağlantılı düzenli

çember (ring) seferler konulmalıdır.

6 Araç trafiğine kapalı alan çevresinde belirli merkezlerde otoparklar oluşturulmalıdır.

7 Toplu ulaşım güzergahları alan dışına çıkarılmalıdır.

8 Kaldırım işgallerinin önüne geçilmelidir.

9 Ticari alanların önlerinde yol kenarlarını kendi özel mülkiyet alanı gibi görüp

gereksinim sahiplerinin kullanımına kapatmalarına engel olunmalıdır.

Kentin ilçelerini de kapsayan çevre ulaşımının çözüme kavuşturmak için elbette yeni yolların

yapılması önem taşımakla birlikte tek başına yeterli gelmeyecektir. Çünkü yeni yapılan, ya da

yapılacak yolların yanı sıra hala kent merkez yükünü artıracak iş merkezi, avm’ler ve sağlık

tesislerinin yapılıyor/yapılacak olması yeni yolları da yetersiz kılacaktır. O nedenle yeni yollar

yapmayı planlamanın yanında, kent merkezi ulaşım yükünü artıracak plan tadilatlarının da

önüne geçilmesi gerekir. Belediyeler yukarıda sözünü ettiğimiz kent kültür ve turizm özelliğine

katkı koyacak yeşil alanlar, parklar ve sosyal yapılara öncelik vermelidirler. Bu hem kent

kültürel ve sosyal dokusuna olumlu katkı verirken hem de ulaşım başta olmak üzere kent içi alt

yapı sorunlarının hafiflemesine yarayacaktır.

Bu anlamda kent içinde daha fazla alt ve üst geçitler yapılması yerine kent merkezi trafik

yükünün azaltılması; mevcut yük için, var olan yollar değerlendirilerek seçenekli güzergahlar

belirlenmesi daha uygun olacaktır.Biz MMO Antalya şubesi olarak “kent yaşamının kriz noktasına yaklaşmasının” önüne

geçebilmek, yaşanılabilir kentleri “yaşanmaz hale gelen kentlerin kalbinden doğan bir rüya”

dan beklemek yerine gerçekleştirebilmek; görünür ve yaşanılabilir bir kent için çaba sarf

ediyoruz ve edeceğiz.

Antalya tam anlamıyla bir tarım ve dünyanın tanıdığı bir turizm şehri olup, şehrimizin

sürdürülebilirliği önemlidir. Bu sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli unsurlardan biri de

kent içi trafik yönetimidir.

Konunun siyaset üstü değerlendirilmesini ve bu kapsamda şehrimizi temsil eden tüm yetkilileri

Antalya kent içi trafik yoğunluğu sorununa çözüm yönünde iş birliği yapmaya çağırıyoruz.

Kamuoyunun bilgisine saygıyla arz ederiz.

25/07/2024

Prof. Dr. İbrahim ATMACA Makine Mühendisi Mahmut ÇELİK

Şube Yönetim Kurulu Adına Şube Kent ve Çevre Gündemi Komisyonu adına

Yönetim Kurulu Başkanı Komisyon Başkanı

EK - Şube Kent ve Çevre Gündemi Komisyonunun Antalya kent içi ulaşım sorunları ve

çözüm önerilerine ilişkin raporu2024 Çevre ve Kent Gündemi Komisyonu’nun, yapılan önceki toplantılarda üzerinde

durduğu konuların toparlanmış ve rapor haline getirilmiş halidir.

Antalya kent içi ulaşım sorunları ve çözüm önerilerine ilişkin raporu