ABD’nin yeniden seçilen Başkanı Donald Trump, tutumunu değiştirerek siyasi bir çözüm bulunması ve Çinli şirket TikTok’u ABD’de tamamen yasaklayabilecek bir yasanın uygulanmasının ertelenmesi için Yüksek Mahkeme’ye talepte bulundu.
Amerikanın Sesi VOA’nın haberine göre Amerika Birleşik Devletleri’nin yeniden seçilen başkanı Donald Trump, 27 Aralık’ta kısa bir şikayette bulunarak ABD Yüksek Mahkemesi’nden TikTok’un yasaklanmasına ilişkin yasanın geçici olarak askıya alınmasını istedi.
Yasaya göre, Çinli ana şirketi ByteDance, onu bir ABD şirketine satmadığı sürece TikTok platformunun ABD’de faaliyet göstermesi yasaklanacak. Yasanın belirlediği son tarih, Trump’ın göreve başlamasından bir gün önce, yani 20 Ocak idi.
Bu mektupta Trump’ın hukuk ekibi, TikTok meselesinin zor ve yeni bir konu olduğunu, mahkemenin süreyi daha da uzatarak siyasi çözüm bulmak için fırsat vermesi gerektiğini söyledi.
AMERİKADAKİ STK’LAR, TİKTOK’A KARŞI GÖRÜŞ SUNDU
Öte yandan Uygur Hareketi (CFU) başta olmak üzere Amerika Uygur Derneği, Uygur İnsan Hakları Projesi, Committee for Freedom in Hong Kong, Hong Kong Watch, International Campaign for Tibet ve Victims of Communism Memorial Foundation dahil bir insan hakları koalisyonu, Thayer, P.L.L.C. ile birlikte TikTok, Inc., et al. v. Merrick B. Garland Yüksek Mahkeme davasına Amicus curiae (mahkeme dostu) görüşü sunmak üzere güçlerini birleştirdi.
Bu dava, “TikTok Yasası” olarak da bilinen Amerikalıları Yabancı Düşman Kontrollü Uygulamalardan Koruma Yasası üzerindeki hukuki mücadelede yeni bir aşamayı temsil ediyor. Başkan Joe Biden tarafından 24 Nisan 2024’te imzalanan yasa, TikTok’un ana şirketi ByteDance gibi belirlenen yabancı düşmanlara bağlı kuruluşların sahip olduğu uygulamaların – ki ByteDance Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından kontrol ediliyor – ABD operasyonlarından çekilmesini öngörüyor. D.C. Temyiz Mahkemesi, TikTok’un zorunlu elden çıkarmanın Birinci Değişiklik haklarını ihlal ettiğini öne süren davasını reddetti. TikTok kararı temyiz etti ve Yüksek Mahkeme davayı görmeyi kabul etti.
CFU daha önce 39 gruptan oluşan bir koalisyona öncülük ederek Senatoya yasayı destekleyen ortak bir mektup sunmuştu. Ayrıca, CFU ve diğer destekçiler, D.C. Circuit’te sundukları mahkeme dostu görüşüyle ilk kez bu yasayı desteklediler. Her iki girişim de TikTok gibi ÇKP bağlantılı uygulamaların, özellikle insan hakları aktivistlerine karşı gözetim ve ulusötesi baskıyı kolaylaştırma tehlikelerini vurguladı. Yüksek Mahkeme duruşması yaklaşırken, koalisyon yasayı desteklemek için yeniden bir araya geldi.
Mahkeme dostu görüşü, TikTok’un sadece bir sosyal medya uygulaması olmadığını – ÇKP’nin hassas kullanıcı verilerine erişim kazanma, muhalefeti susturma, gözetim yoluyla aktivistleri hedef alma ve ifade özgürlüğünü bastırma konusundaki küresel stratejisinin bir aracı olduğunu vurguluyor. Bu yasa, ÇKP kontrollü platformların ABD ulusal güvenliğini veya Çin hükümetinin insan hakları ihlalleri ve soykırımına dikkat çekenlerin güvenliğini tehlikeye atmasını engellemek için temel korumalar getiriyor.
Ancak Trump’ın 2017’den 2021’e kadar olan ilk döneminde Çinli şirket TikTok’a şiddetle karşı çıktı ve platformu ulusal güvenlik gerekçesiyle yasaklamaya çalıştı. Ancak bu yılın başlarında TikTok’un güvenlik riskleri oluşturduğuna inansada, yasaklanmasına karşı olduğunu söyleyerek adeta halık değimiyle U dönüşü yaptı.
Bu yılın başlarında ABD Kongresi, Çin rejimi tarafından kontrol edilen TikTok platformunun ve Amerikalıların bilgi güvenliğini korumak için TikTok’un ana şirketi ByteDance’in ABD’deki yan kuruluşunu 19 Ocak 2025’e kadar satması ve merkez ofisini terk etmesi gerektiğini, aksi takdirde TikTok’un ABD’de tamamen yasaklanacağını öngören “Amerikalıları Rakip Ülkeler Tarafından Kontrol Edilen Uygulamaların Mağduriyetinden Koruyun” yasasını kabul etti. Kısa bir süre sonra TikTok temyiz başvurusunda bulundu. ABD Columbia Bölgesi Temyiz Mahkemesi, 6 Aralık’ta resmi bir karar yayınlayarak Kongre tarafından kabul edilen yasanın ABD Anayasası tarafından korunan ifade özgürlüğüyle çelişmediğini teyit etti ve TikTok’un temyiz başvurusunu reddetti.
