10075,20%1,14
35,36% 0,13
36,47% 0,39
2999,46% -0,71
4874,55% 0,35
Ateist Kızıl Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’da her türlü dini ibadet yasak olduğu gibi kendi çocuklarına dahi olsa Kuran’ı Kerim ve dini bilgiler öğretmek yasak.
«Kunaşehir polis arşivleri»nde Sattar Kadir ve Yusuf Ahmet Kadir isimli kardeşlerin yasadışı dini eğitim aldıkları için 7 ve 10 yıl hapis cezasına çarptırıldıkları ve bu yasadışı eğitimi anneleri Seylihan Rozi’nin verdiği belirtilmiştir. Arşivde Seylihan Rozi’nin tutuklu olduğu ifade edilse de, kaç yıl ceza aldığı hakkında bilgi verilmemiştir. Bu konudaki araştırmalar sonucunda Seylihan Rozi’nin bir komşusuna da 3 gün “yasadışı dini eğitim vermesi” nedeniyle toplamda 17 yıl hapis cezası verildiği tespit edilmiştir.
Bu arşivde, Settar Kadir ve Yusuf Ahmet Kadir kardeşlerin annesi Seylihan Rozi’nin 2004-2008 yılları arasında “kaçak dini eğitim” verdiği, annesinin komşusu Yakup Hidayet’in de 2006 yılı Haziran ayının 6’sında 3 gün süreyle “kaçak dini eğitim” verdiği kaydedilmiştir. Tutuklu olduğu belirtilen Seylihan Rozi’nin mevcut durumunu, yani “suçlarının” cezasının ne olduğunu netleştirmek için, Özgür Asya Radyosu (RFA) muhabiri Kaşgar Konaşehir’daki ilgili organ ve şahıslara telefon etti.
RFA muhabirinin görüştüğü, ancak kendini ifşa etmek istemeyen bir görevli, “yasadışı dini faaliyet” nedeniyle kesilen Seylihan Rozi’nin aslında Konaşehir’in Saybağ köyüne kayıtlı olduğunu açıkladı. Saybağ köyündeki yetkililer ile iletişime geçen muhabir, Seylihan Rozi’nin iki oğlunun 7 ve 13 yıl hapis cezası aldığı, cezanın sebebinin annelerinden “yasadışı dini eğitim” almak olduğunu doğruladı. Ancak Seylihan Rozi’nin akıbeti hakkında bilgi vermedi. Başka bir görevli, Seylihan Rozi’nin komşusu Yakup Hidayet’in de “yasadışı dini eğitim” aldığını ve “yer altı dini öğretim” eylemi nedeniyle toplamda 17 yıl hapis cezası aldığını açıkladı.
Şu anda Türkiye’deki bir alüminyum fabrikasında mühendis olarak çalışan 22 yaşındaki Nurali Nurakhun, babası onu 2015 yılında Eylül ayında Mısır’a okumaya gönderdiği ve 3 aydan sonra yurtdışındaki tanıdıklarından birinin 12 yaşındaki çocuğunu da Mısır’a okumaya götürdüğü için, yurda döndüğünde 21 yıl hapis cezasına çarptırıldığı hakkında tanıklık etmişti. Ayrıca, bir çocuğunu “kanunsuz bir şekilde din eğitimi verenlerin” 7 yıl hapis yatmakta olduğu, Gulca ilçesinin Karaağaç köyünde 20 yıl önce 3 çocuğunu Kur’an kursuna gönderen Ayşemhan Abdullanın 21 yıl hapis cezasına çarptırıldığı belgelenmişti.