İşgalci Çin, Doğu Türkistan halkının dini ve milli kimliğini, kültür medeniyetini yok etmek için son birkaç yıldır kentsel dönüşümü bahane ederek sözde “eski yerleşim yerlerini yenilemek” ve güzelleştirmek” gibi çeşitli isimlerle Uygur kültür medeniyeti ve milli tarzında inşa edilmiş emareleri ev, avluları yıkmaya ve Çin görünümü vermeye çalışıyor. Bu minvalde sayısız insan yurt mekânlarından atıldı.
29 Ağustos'ta sosyal medyada yayılan bir videoda, Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygur evlerini yeni ve sağlam olmasına rağmen bu yıl da çeşitli bahanelerle zorla yıkmaya devam ettiği ortaya çıktı.
Bilgilere göre Zorla yıkılan evler, daha yeni yapıldığı net bir şekilde anlaşılır bir vaziyette, koyu milli tarz motiflerle dekore edilmiş, ahşap oymaları ve duvardaki çizimler, incelikli süslemelerle işlenmiş sütünler ile zengin Uygur mimarisini yansıtıyor. Ancak buna rağmen Çin’in "eski, zayıf evlerin yenilenmesi" bahanesiyle yeni evleri yıkım işlemlerine alması zulmün boyutunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
Videoda, Çin'in Uts Atuş'ta bir Uygur'un yeni evini "güvenli ev inşaatı" adı altında yıkmak için eşyalarını dışarı çıkardıkları görülüyor. Evin Oturma odası güzel desen ve ahşap oymalarla milli tarzda dekore edilmiş, evin her odası, koridor ve avlusu dahil çinilerle döşeli.
YENİ YAPILAN EVLER DAHİ YIKILDI
Görüntüler, Çin'in iddia ettiği sözde "eski ve zayıf evlerin yenilenmesi" bahanesiyle yeni inşa edilen evlerin dahi zorla yıkılarak, Uygur milli medeniyetini yok ederek Çinlileştirmeye çalıştığının göstergesidir.
Videoda konuşan Ev sahibi Hanfendi ise evini yakacaklarını açıklarken, seri bir şekilde eşyaları taşımaya mecbur edildiğini, evin içerisindeki bazı eşyaları ihtiyacı olanlara temin edeceklerini söylüyor.
İstiqlal TV ekibinin takibe aldığı Çin basınında yer alan bilgiye göre, Çin rejimi 2010 yılında "Eski yerleşim alanlarının yenilenmesi" kisvesi altında Doğu Türkistan'daki Uygur etnik tarzındaki evleri yıkmaya ve Uygur yerleşim bölgelerini yok etmeye başladı. 2023 yılı itibarıyla Doğu Türkistan'da toplam 49.662 ev ve artan sayıda mahalle yıkıma tabi tutulurken, çoğu bölge Çin tarzında yeniden inşa edildi.
2023 yılı sonu itibarıyla Doğu Türkistan genelinde şehir ve kasabalarda toplam 1.797.000'den fazla evin dönüşümü gerçekleştirdiği aktarılırken, Urumçi, Gulca, Aksu, Kuçar ve Hotan şehri başta olmak üzere özellikle büyük kentlerde 2000 yılından önce yapılan evlerin ve yerleşim alanlarının Çin tarzına dönüştürülmesi hedefleniyor.
Çin son 10 yıldır Doğu Türkistan’da etnik tarzdaki binaları ve evleri zorla yıkıp yok etti. "Eski yerleşim alanlarını yenilemek ve güzelleştirmek" adı altında Türk Uygur çehreni Çinli görünümüne dönüştürmekle kalmayıp, Toplama kampları aracılıyla Halkı çeşitli beyin yıkama uygulamalarıyla Çinlileştiremeye çalıştı.
Gözlemciler, Çin rejiminin, halkı ekonomik açıdan zayıflatma, daha etkin kontrol ve gözetleme ve sindirme gibi şeytani hedeflerine ulaşmak için Doğu Türkistan'daki Uygur tarihini yansıtan yaşam alanlarını, tarihi izleri, mimari yapıları, komşuluk ilişkilerini yok etmeye çalıştığını ve nüfusu azaltmaya yönelik insanlık dışı politikalar izlediğini kaydetti.
