Günaydın yolunu kaybetmemiş onurl ülkemin gururlu Atatürkçü Kemalist yurtsever devrimciler.
Silkin ve 100 yıldır tüm Türk milleti olarak gururla onurla üzerinde yaşadığın bu cumhuriyeti artık sahiplen Atatürk’ün bin bir mücadele vererek kurduğu bu cumhuriyete ellerinden kayıp gidiyor uyan artık.!
29 EKİM #CUMHURİYET BAYRAMI VE ANLAMI.?
// Ali Berham ŞAHABUDAK… 25. 10.2024…
29 Ekim, Türkiye #Cumhuriyeti'nin ilan edildiği tarihi temsil eder ve #Türkiye'de her yıl Cumhuriyet Bayramı Olarak Türk milleti ve devlet yöneticileri tarafından büyük bir coşkuyla kutlanır.
#Cumhuriyet Bayramı, Türkiye'nin modern bir ulus-devlet olarak kurulduğu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun sona erdiği 1923 yılında eşsiz önderimiz ve ebedi başkomutanımız Gazi Mustafa Kemal #Atatürk tarafından ilan edilen Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu kutlayan bir ulusal bayramdır.
İşte 29 Ekim #Cumhuriyet Bayramı'nın anlam ve önemi budur.!!
Peki, #Cumhuriyet yönetim sistemi nedir? #Cumhuriyet T.C. Devletinin yönetim sistemidir yöneticiler cumhuriyeti oluşturan Türk milletinin katılımlarıyla seçimle iş başına geldiği yönetim şekline cumhuriyet denir. Dünyadaki devletlerin çoğu cumhuriyetle yönetilir. Cumhuriyetle yönetilen ülkelerde egemenlik milletindir. Millet, devleti yönetecek kişileri kendisi seçer. Böylece halk kendi kendini yönetmiş olur.
#Cumhuriyet ilanı.? #Cumhuriyet 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (#TBMM) tarafından Cumhuriyet'in ilan edilmesi şerefine, 29 Ekim Cumhuriyet Bayram olarak ilan edildi her yıl 29 Ekimde tüm yurtta ve yurt dışı temsilciliklerimizde 29 Ekim Cumhuriyet bayramı olarak büyük bir coşku ile kutlanmaktadır.
29 Ekim #cumhuriyet bayramı neden kutlanır? 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmen kurulduğu tarihtir. Ulu Önder Atatürk, diğer bayramlar gibi bu bayramı da gelecek nesillere bir miras olarak bırakmıştır. 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan bir anayasa değişikliğiyle Türkiye'nin yönetim biçimi Cumhuriyet olarak belirlenmiştir.
"Bunun 101 pare top atışıyla kutlanması aynı gün meclis tarafından kararlaştırılmıştır. Bizler de yeni Türkiye #Cumhuriyeti'nin kuruluş günü olan 29 Ekim'i her yıl ülkece coşku içinde kutlamaya devam ediyoruz".
#Türk halkı için Cumhuriyet Bayramı, milli birlik ve beraberliğin, toplumsal dayanışmanın üst düzeye çıktığı milli bayramlarımızdan birisidir. Kurtuluş Savaşı'nın Türk milletinin zaferiyle sonuçlanmasının ardından ortaya çıkan yönetim boşluğunun kaldırılması amacıyla yeni bir yönetim biçiminin belirlenmesi şarttı. Mustafa Kemal ve arkadaşları yaptıkları çalışmalar sonucu Türkiye'ye yakışır yönetim şeklinin #cumhuriyet olduğuna karar verdi.
Nihayetinde 29 Ekim 1923 tarihinde #Cumhuriyet ilan edildi.
29 #Ekim 1923 de ne oldu? #Osmanlı İmparatorluğu'nda, ikinci Meşrutiyetin ilanından altı yıl sonra Birinci Dünya Savaşı başladı. 1914′te başlayan Birinci Dünya Savaşı'na dünyanın belli başlı devletleri katıldı. Dört yıl süren savaş sonunda bizimle birlikte olan devletler yenildi. Savaş kurallarına göre Osmanlı da bu savaşta yenilmiş oldu bu savaş la birlikte Ülkemiz ciddi olarak emperyalist istilacılarca filen işgal edildi İngilizler, Yunanlılar, Fransızlar, İtalyanlar tarafından Osmanlı paylaşıldı “ yani #Sevr denen parçalanma Osmanlı’ya imzalatıldı”…
Ulusuna inanan, güvenen Mustafa #Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919′da Samsun'a çıkarak ilk kurtuluş mücadelesinin de böylece meşalesini ateşlemiş oldu. Mustafa Kemal Paşa Samsun, Amasya, Erzurum’da, sonra son toplantıyı Sivas'ta kongreler düzenledi. Mustafa Kemal Paşa antiemperyalist duruşuyla her gittiği yerde tek bir mesajı vardı o mesajda " tek bir egemenlik var, o da Milli egemenliktir ve tam bağımsızlık diyordu.
#Mustafa Kemal Paşa bu Ülkeyi yine ulusun kendi gücü kurtaracaktır." diyordu. Yurdun dört bir tarafından gelen ulus temsilcileri -milletvekilleri- 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisi'nde toplandı. Meclis, Mustafa Kemal Paşa'yı başkan seçti. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Büyük Millet Meclisi Ulusal Kurtuluş Savaşı'nı başlattı. Öte yandan düzenli ordular İnönü'de, #Sakarya'da, #Dumlupınar'da savaştılar. Yurdumuz düşmanlardan kurtarıldı. Tahtını, rahatını düşünen padişah, yenilen düşmanla birlikte yurdumuzdan kaçtı.
#Kurtuluş savaşı sonrası İmzalanan Lozan Barış Antlaşması ile yeni bir devlet doğdu işte bu küllerinden doğan devletin adı cumhuriyetti yönetim biçimi ise henüz belirlenmemişti. İkinci dönemde Büyük Millet Meclisi 11 Ağustos 1923′te ilk toplantısını yaptı. 13 Ekim 1923′te Ankara Başkent oldu. Atatürk; düşmanın ülkeden atılıp sınırlarımızın belirlenmesinden sonra, çoktan beri tasarladığı cumhuriyetin ilanı üzerinde hazırlıklar yapmaya başladı.
28 Ekim 1923 akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırdı. Onlara, "Yarın #Cumhuriyet'i ilan edeceğiz.
" Dedi. 29 Ekim 1923 günü Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan cumhuriyet önergesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verildi. Meclis önergeyi kabul etti. Böylece ülkemizde cumhuriyet yönetimi kuruldu. Atatürk kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu.
Cumhuriyet'in ilanı savaş yorgunu olarak çıkmış #Türk milletinde büyük bir sevinç ve coşku ile karşılandı. #Cumhuriyet; yurttaşların seçme ve seçilme hakkının olduğu bir yönetim olduğu da böylece belirlenmiş oldu. Ulus temsilcilerinin kabul ettiği yasalarla ülkenin yönetilmesidir. Cumhuriyet yönetiminde söz ulusundur. Cumhuriyet'i korumak, kollamak, yaşatmak her yurttaşın başlıca ödevi ve Anayasal görevidir.
#Cumhuriyetin getirdiği yenilikler nelerdir? Atatürk Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak" amacıyla bir dizi yenilikler yapmıştır. Bu yenilikleri beş başlık altında toplayabiliriz:
1. #Siyasal Alanda Yapılan Yenilikler
Saltanatın kaldırılması ( 1 Kasım 1922)
Ankara'nın başkent olması (13 Ekim)
Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)
Siyasi Partiler kuruldu. (Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Serbest Cumhuriyet Fırkası)
2. #Bayındırlık Alanında Yapılan Yenilikler
Demiryolları yabancı şirketlerin elinden alınarak devletleştirildi. Yeni demiryolları yapıldı. Cumhuriyetin ilanından 1938 yılına kadar 3360 km demiryolu yapılmıştır.
Osmanlı Devleti'nden 18335 km kalan karayolu 1948 yılında 45000 km' ye çıkmıştır.
Denizcilik alanında Kabotaj Kanunu çıkarılmış ve yeni liman ve iskeleler yapılmıştır.
Pek çok yeni şehir ve kasaba inşa edilerek modern bir görünüm almıştır.
3. #Toplumsal Alanda Yapılan Yenilikler
Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)
Şapka ve kıyafet yeniliği (25 Kasım 1925)
Tekke zaviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
Soyadı kanunu ( 21 Haziran 1934)
Lâkap ve unvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
Uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerin kabulü (1925-1931)
4. #Tarım Alanında Yapılan Yenilikler
Köylünün durumunu düzeltmek için Aşar (Öşür) vergisi 1925'te kaldırıldı.
Ziraat Bankasının verdiği kredi artırıldı.
Çiftçinin tarımda makine, iyi tohum, gübre ve ilaç kullanımı teşvik edildi.
Çiftçiye damızlık hayvan, tohum, fidan, borç para verildi.
1929'da "Tarım Kredi Kooperatifleri" kuruldu.
5. #Hukuk Alanında Yapılan Yenilikler
20 Ocak 1921'de ilk anayasa Teşkilat-ı Esasiye ilan edildi.
Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 anayasası ilan edildi.
17 Şubat 1926'da Medeni Kanun ilan edildi. İsviçre'den alındı.
a) Birden fazla kadınla evlenme yasaklandı.
b) Mirasta ve boşanmada kadın erkek eşitliği geldi.
8 Mayıs 1928'de Borçlar Kanunu –İsviçre'den
10 Mayıs 1928'de Ticaret Kanunu—Almanya'dan
1Temmuz 1928'de Ceza Kanunu – İtalya'dan alınarak ilan edildi.
6. #Eğitim ve Kültür Alanında Yapılan Yenilikler
Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924) Yeni Türk harflerinin kabulü
(1 Kasım 1928)
Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)
Üniversite öğreniminin düzenlenmesi (31 Mayıs 1933)
Güzel sanatlarda yenilikler
7. #Sanayi Alanında Yapılan Yenilikler
1925'te "Sanayi ve Maadin Bankası" kuruldu (Yıpranmış Osmanlı tesislerini tamir etmek için.).
1927'de "Teşvik-i Sanayi Kanunu" çıkarıldı (Halk sanayiye teşvik edildi, ancak halkın gücü olmadığından "Devletçilik" politikası izlendi.).1933'te "İlk Beş Yıllık Sanayi Planı" hazırlandı.
1933'te Sümerbank kuruldu.
1938'de "İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı" hazırlandı.
Ancak 1939'da II. Dünya Savaşı'nın çıkması bu planın uygulanmasına engel olmuştur.
Ülkedeki madenleri aramak için 1935'te Maden Tetkik Arama Enstitüsü (M.T.A) kuruldu. Madenleri işlemek içinde Etibank kuruldu. 1939'da Türkiye'nin ilk demir çelik fabrikası olan Karabük Demir-Çelik Fabrikası kuruldu.
8. #Ekonomi Alanında Yapılan Yenilikler
17 Şubat 1923'de "İzmir İktisat Kongresi" toplandı. Milli ekonominin hedefleri belirlendi. Yatırım yapacak şirketlere kolaylık sağlanacağı, milli bankanın kurulacağı, demiryolu yapımına önem verileceği, yerli malı kullanımı teşvik edileceği belirtilmiştir. Ayrıca kongrede "Misak-ı İktisadi" (Ekonomi Andı) ilan edildi. Buna göre ekonomik kararlar uygulanırken ekonomik bağımsızlığın titizlikle korunması kararlaştırıldı.
Özel teşebbüsün yetersiz olmasından dolayı 1930'dan itibaren "Devletçi" bir ekonomi politikası uygulanmaya başlanmıştır.
1933 yılında "İlk Beş Yıllık Kalkınma Planı" hazırlandı ve başarıyla uygulandı.
9. #Ticaret Alanında Yapılan Yenilikler
1924'te İş Bankası kuruldu (İş sahiplerine kredi vermek amacıyla kuruldu).
1 Temmuz 1926'da "Kabotaj Kanunu" çıkarıldı. Böylece Türk karasularında yolcu ve yük taşıma hakkı yalnızca Türk gemilerine verildi. Ayrıca Denizbank'ın kurulmasıyla denizcilik faaliyetleri artmıştır.
29 Ekim Cumhuriyet #Bayramı nasıl tatil ilan edildi?
1925 yılının Şubat ayında, Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerilmiştir. Anayasa Komisyonu tarafından incelenen bu teklif, 18 Nisan'da karara bağlanmış ve 19 Nisan'da tatil olarak kabul edilmiştir. 1925 yılından itibaren her 29 Ekim, ülke içinde ve dış temsilciliklerimizde bayram olarak kutlanmaya başlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurucusu olan Mustafa Kemal #Atatürk, Cumhuriyet Bayramı'nın onuncu yılı anısına 29 Ekim 1933'te yapılan kutlamalarda Cumhuriyet Bayramının önemi konusunda verdiği 10. Yıl Nutkunda bu bayramın en büyük bayram olduğunu söylemiştir.
2024 yılında #Cumhuriyetimizin Kaçıncı yılı kutlanıyor?
Bu yıl 29 Ekim Türk Milleti için önemli bir gün #Cumhuriyet'in ilanının 101. #Yılının tüm Türk Milleti olarak hep birlikte bunun şerefini yaşayacağız. 29 Ekim 1923'te ilan edilen Cumhuriyet #egemenlik kayıtsız ve şartsız #Tük milletinin eline geçmiş ve özgürlüğümüze kavuşmuşuz gündür . Bu önemli gün 1925'ten itibaren #Türk Milletine bayram olarak hediye edilmiştir.
O gün bu gündür kutladığımız bu #milli bayramın üzerinden tam 99 yıl geçmiş. #Cumhuriyetimizin kurucusu olan dünyada eşi benzeri olmayan eşsiz başkomutanımız ve ebedi liderimiz olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk “ün benim en büyük eserim cumhuriyettir dediği; Cumhuriyet Bayramı aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk'ü anma günüdür.
Eşsiz liderimiz Mustafa Kemal #Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanıdır. Bu bayram, #Atatürk'ün liderliği ve önderliği anısına da kutlanır bu bayram Türk Milletinin en büyük milli bayramıdır.
#SONUC OLARAK :
“ Cumhuriyet Bayramı, Türkiye’nin modern bir ulus-devlet olarak kurulduğu ve Osmanlı İmparatorluğu’nun sona erdiği 1923 yılında eşsiz Mustafa Kemal Atatürk tarafından ilan edilen Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu kutlayan bir ulusal bayramdır. Cumhuriyet, Türkiye’nin yönetim biçimini belirler. Laiklik ve demokrasi prensiplerine dayalı bir devlet yapısı kuruldu. Din ve devlet işleri ayrıldı ve demokratik değerlere dayalı bir hükümet sistemi oluşturuldu. Cumhuriyet dönemi, Türk toplumunda büyük toplumsal değişikliklere yol açtı. Eğitim, kadın hakları, hukuk, dil ve kültür gibi alanlarda reformlar gerçekleştirildi. Türk toplumu modernleşmeye ve çağdaşlaşma yolu açılarak Batı standartlarındaki yaşama yaklaşmaya başladı”.
#Türk milletinin ve Türk ulusunun 101. #Cumhuriyet Bayramını en içten duygularımla kutlarım. // 25. 10.2024…
Ali Berham ŞAHABUDAK…
CUMHURİYETÇİ AYDINLANMA
PARTİSİ KURUCU GENEL BAŞKANI