Karşıt gibi görünerek zihne sızmak… Yıkıcı gibi konuşarak yandaş üretmek…
“Gerçeği boğmak istiyorsan ona önce megafon tut.”
@stratejivefikirler
Modern dünyanın en sinsi silahı ne tanktır, ne top. En büyük savaş artık inandırma üzerinden yürütülüyor. Sıcak cephenin yerini soğuk ikna aldı. Ve bu cephedeki en tehlikeli taktik: ters psikolojiyle gri propaganda.
Bu yöntem, bir fikri doğrudan savunmak yerine, onu aşırı eleştirerek, küçümseyerek hatta alay ederek destekçi üretmeyi amaçlar. “Bunu kimse savunmaz” denilen her cümle, arkadan gizli bir övgüyle bezenmişse, orada gri propagandanın izleri vardır.
“Yalancı çoban bu kez gerçekten kurt geliyor diye bağırıyorsa, sürü yine de dağılır.”
@stratejivefikirler
Bu Nasıl İşliyor?
1. Kasti Aşırılık: Bir görüş, öyle bir şekilde eleştirilir ki, halkın adalet terazisi bu eleştiriye tepki verir ve savunmaya geçer.
2. Karikatürize Etme: Görüşü öylesine abartarak ele alırsın ki, eleştirilen değil, eleştiren komik duruma düşer.
3. Tetikli Yandaşlık: Düşmanı kötüleyerek yapılan sözde eleştiriler, karşıtlarını motive eder, bir nevi tersinden reklam olur.
“Bir fikri öldürmenin en iyi yolu, onu savunuyor gibi yapıp rezil etmektir.”
@stratejivefikirler
Dünyadan Örnekler
• ABD – Vietnam Savaşı Sonrası: Savaşı eleştiren bazı radikal gruplar, hükümeti öylesine abartılı bir dille yerdi ki, halk bu eleştirilere değil, savaşı başlatanlara sempati duymaya başladı.
• Fransa – Sarı Yelekliler Hareketi: Aşırı sağ medyada, göstericiler terörist ilan edildi. Ancak bu damgalama, halk arasında göstericilere destek olarak geri döndü. Ters psikoloji işledi.
• İngiltere – Brexit: Avrupa Birliği karşıtlığı o kadar aşırı dille aşağılandı ki, bu, bir anda ‘ulusal onur’ söylemine dönüştü ve Brexit’in zemini hazırlandı.
• Rusya – Navalny Karşıtı Propaganda: Navalny, devlet medyası tarafından alay konusu yapılırken, gençler arasında bir anda ‘karşıt kahraman’ olarak yükseldi.
“Düşmanı şeytanlaştırmak, ona inananları melekleştirebilir.”
@stratejivefikirler
Gri Propaganda Neden Bu Kadar Etkili?
Çünkü insan zihni duygusal dengeyi sağlama eğilimindedir. Aşırı saldırıya uğrayan bir görüş, istemsizce sempati toplar. Hele ki bu saldırılar “devlet gücü”, “ana akım medya” gibi güçlü ağızlardan geliyorsa, halkın içindeki ‘ezilene sahip çıkma refleksi’ harekete geçer.
“Hakkı boğmak istersen, haksızlığı onun adına savun.”
@stratejivefikirler
Sosyal Medyada Tetiklenen Ters Etki
• #MeToo hareketinde, bazı “kadın düşmanı” troll hesaplar o kadar saçma argümanlar üretti ki, bu durum kadın hakları savunucularına daha çok meşruiyet sağladı.
• İsrail-Filistin çatışmasında, Filistin yanlılarını karikatürize eden bazı sahte profiller, ters etkiyle milyonlarca kişinin Filistin’e sempati duymasına yol açtı.
• Afrika’daki Çin yatırımları, aşırı ‘Çin karşıtı’ haberlerle halkta “Acaba Çin bu kadar kötüleniyorsa, iyi bir şey yapıyor olabilir mi” sorgusunu doğurdu.
“Zihni fethetmenin en kolay yolu, karşıt gibi görünmektir.”
@stratejivefikirler
Propagandanın Bu Gri Tonuna Karşı Nasıl Direniriz?
1. Eleştiri kime yarıyor, sor? – Her saldırı karşıya zarar vermez, bazen destek üretir.
2. Duygularını değil, aklını harekete geçir. – Özellikle aşırı söylemler karşısında bir adım geri çekilip düşün.
3. Kaynağa bak. – Eleştiren kim? Neden şimdi? Ne kazanıyor?
“Tersinden anlatılan hikâyeler, zihinlerde düz yalanlara dönüşebilir.”
@stratejivefikirler
Sonuç mu?
Ters psikolojiyle yapılan gri propaganda, bugünün savaş silahıdır. Eğer bir fikir, yüksek sesle ve abartılı biçimde yeriliyorsa, dikkat edin: O fikri size pazarlıyor olabilirler. Çünkü gerçek propaganda artık sizin ‘karşıt sandığınız’ kişilerin cümlelerinde gizleniyor. Ve unutmayın!
“Gerçek, bazen yalan gibi söylenir ki inandırıcı olsun.”
@stratejivefikirler
Bu yazıyı okuyan herkes şunu bilmeli: Düşünce savaşları başladı. Ve siz istemeseniz de cepheye sürülüyorsunuz. O yüzden ya düşüneceksiniz… ya da düşünülene inanacaksınız.Tercih sizin.
Gürkan KARAÇAM
#gripropaganda #abd #ingiltere #fransa