Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat), sürdürülebilir kentleşmeyi ve insan yerleşimlerini küresel olarak teşvik eden kilit bir politika belirleme organıdır. 1978 yılında kurulan UN-Habitat, kentleşmenin zorluklarını ele almakta ve herkes için yaşanabilir, kapsayıcı ve sürdürülebilir şehirler inşa etmektedir. Bunu başarmak için çalışmaktadır.
Dünya nüfusunun hızla şehirlere göç etmesiyle birlikte şehirler büyümeye devam etmekte, ancak bu büyüme her zaman planlı ve sürdürülebilir olmamaktadır. Plansız kentleşme, yetersiz altyapı, çevre sorunları ve sosyal eşitsizlikler gibi birçok soruna neden olmaktadır. Bu nedenle UN-Habitat, kentsel büyümenin daha iyi planlanması, yönetilmesi ve sürdürülmesi için hükümetlere, yerel yönetimlere ve sivil toplum kuruluşlarına rehberlik etmektedir.
BM-Habitat'ın en önemli faaliyetlerinden biri Yeni Kentsel Gündem'dir. Bu Gündem 2016 yılında Ekvador'un Quito kentinde düzenlenen Habitat III Konferansında kabul edilmiştir. Yeni Kentsel Gündem, sürdürülebilir kentsel kalkınma için küresel bir çerçeve sunmakta ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH'ler) ulaşılmasında kentlerin önemli rolünü vurgulamaktadır. Gündem, kentlerin sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan sürdürülebilir olmasını sağlamak için kapsamlı bir yol haritası sunmaktadır. Politikaları, kentsel yoksulluğun azaltılmasından çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasına, sosyal eşitlikten altyapının güçlendirilmesine kadar çok çeşitli konuları kapsamaktadır. BM-Habitat bu hedeflere ulaşmak için bilgi paylaşımı, teknik yardım ve finansman sağlamaktadır. Ancak UN-Habitat'ın faaliyetleri kentleşme politikaları ile sınırlı değildir.
UN-Habitat ayrıca afet sonrası yeniden yapılanma, iklim değişikliği ile mücadele, yaşam hakkı, güvenli su ve sanitasyon hizmetlerine erişim gibi alanlarda da önemli projeler yürütmektedir. UN-Habitat'ın rolü, özellikle gelişmekte olan ülkelerde hızlı kentsel büyümeden kaynaklanan sorunlara çözüm bulunmasında çok önemlidir. BM-Habitat'ın Türkiye'deki çalışmaları da dikkate değerdir. UN-Habitat'ın tavsiye ve kılavuz ilkeleri, özellikle büyük şehirlerdeki hızlı kentleşme, altyapı sorunları ve kentsel dönüşüm süreçlerinde yerel yönetimler ve politika yapıcılar için önemli referanslardır.
Türkiye, kentsel yenileme projelerinde sürdürülebilirliği sağlamak ve sosyal uyumu artırmak için UN-Habitat ile işbirliğini güçlendirebilir ve Sonuç olarak, UN-Habitat dünya çapında daha adil, sürdürülebilir ve yaşanabilir şehirler inşa edilmesinde kilit bir rol oynamaktadır. UN-Habitat'ın çalışmaları, özellikle şehirlerin karşı karşıya olduğu çevresel ve sosyal zorluklar göz önüne alındığında, her zamankinden daha önemlidir. Şehirlerin geleceği bugün alınacak doğru kararlarla şekillenecek ve UN-Habitat'ın rehberliği dünyayı daha iyi bir yer haline getirmede kilit bir rol oynayacaktır.