Türk Edebiyatı: Divan Edebiyatında “Mazmun” Kullanımı
Mazmun, Divan edebiyatında mecaz anlamda kullanılan kelime ya da deyimlere verilen addır. Şairler, aşk, doğa, kahramanlık gibi soyut konuları anlatırken mazmunları kullanarak derin anlamlar oluştururdu. Örneğin, gül güzellik ve sevgiliyi simgelerken, diken ayrılık veya sıkıntıyı ifade ederdi. Bu semboller, Divan şairlerinin dilini zenginleştirip okuyucuda hayal gücünü harekete geçiren bir yöntemdi. Osmanlı dönemi edebiyatında, bu özel dil estetik bir zarafet ve gizem kattığı için edebiyat severler arasında büyük ilgi görmüştür.
Türk Tarihi: Selçuklular ve Melikşah Dönemi’nde Devlet Yapılanması
Selçuklu hükümdarı Melikşah, devletin idari ve askeri yapısını güçlendirmek için önemli reformlar yapmıştır. Özellikle Nizâmülmülk ile birlikte kurduğu “Nizâmiye Medreseleri” sayesinde devlet yönetimine eğitimli bürokratlar kazandırılmıştır. Melikşah döneminde, bürokrasinin yanında ordu da yeniden yapılandırılarak, imparatorluk sınırlarının korunması ve genişletilmesi sağlanmıştır. Bu dönemde Selçuklu topraklarında, adaletin sağlanmasına ve halkın refahına yönelik önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Bu reformlar, Selçuklu Devleti’nin İslam dünyasında saygın bir yer edinmesini sağlamıştır.
Türk Dünyası: Azerbaycan’da Nevruz Geleneği ve Ateş Üzerinden Atlamak
Azerbaycan’da Nevruz kutlamaları oldukça renklidir ve “ateş üzerinden atlama” geleneği bu kutlamaların merkezindedir. Bu gelenek, eski Türk inanışlarına göre kötü ruhlardan arınmayı ve yeni yıla temiz bir başlangıç yapmayı simgeler. Kutlamalar sırasında insanlar bir ateş yakar ve kötülükleri geride bırakmak için onun üzerinden atlarlar. Azerbaycan’da bu etkinlik, toplumsal bir birlik duygusunu pekiştirir ve kültürel bağları güçlendirir. Ayrıca, Nevruz’da sofraya konan yiyecekler ve renkli yumurtalar, bereket ve hayatın yeniden doğuşunu simgeler.
Türk Kültürü ve Medeniyeti: Osmanlı’da “Cülus Bahşişi” Geleneği
Osmanlı’da padişahların tahta çıkışı, “cülus bahşişi” adı verilen bir geleneği de beraberinde getirirdi. Tahta çıkan yeni padişah, devlete hizmet eden asker ve devlet adamlarına cülus bahşişi dağıtarak kendisine bağlılığı sağlardı. Bu bahşiş, özellikle Yeniçeri Ocağı’nda büyük önem taşırdı, zira padişaha sadakat yemini bu bahşişle birlikte gerçekleşirdi. Ancak zamanla bu geleneğin yozlaşması, Yeniçerilerin bahşiş alamadıkları zaman isyan etmelerine kadar varan sorunlara yol açmıştır.
Kişisel Gelişim: İçsel Motivasyonun Başarıya Etkisi
İçsel motivasyon, bireyin kendi içinde sahip olduğu hedeflere ulaşma isteğidir ve başarıda önemli bir rol oynar. Araştırmalar, içsel motivasyonun, dışsal ödüllerden bağımsız olarak, kişiyi daha uzun süre çaba göstermeye yönlendirdiğini göstermektedir. Kendi hedeflerini belirleyen ve bu hedeflere ulaşma konusunda içsel bir itici güç geliştiren bireyler, daha tatmin edici ve sürdürülebilir bir başarı yakalar. İçsel motivasyonun geliştirilmesi, kişinin kendisini tanıması ve ilgi alanlarını keşfetmesiyle doğrudan ilişkilidir. Bu da bireyi daha yaratıcı, üretken ve mutlu bir hayata yönlendirir.
Necat KACAN
Eğitimci Araştırmacı Yazar