Bugün, 14 Aralık 2025 Pazar
…Atatürk ve Cumhuriyet karşıtları,
Türk Devrimi’nin ve yarattığı halktan yana düzenin demokrasi değil diktatörlük olduğunu söyler.
Demokrasinin bilimsel tanımıyla bu sav bir anlamda doğrudur.
Atatürk dönemindeki siyasi düzen, eğer demokrasi ya da diktatörlük kavramlarıyla açıklanacaksa, açıklamanın herkesin anlayabileceği karşılığı; bu düzenin halk ve ulus güçleri için demokrasi, ulus karşıtları ve varlıklarını yabancılarla bütünleştiren işbirlikçi hainler için diktatörlüktür. Yasalar bu anlayışa uygun olarak düzenlenmiştir.
Herkesi kapsayan bir demokrasi, dünya üzerinde henüz yaşanmadı.
Demokrasiden söz edildiğinde hemen ‘kimin’ ya da ‘kimler için’ sorusu sorulmalıdır...
Atatürk döneminde siyasi düzen tek partilidir. Ancak; bu parti halkı temsil eden ve halkın sorunlarına eğilen ulusal bir partidir. Devletle bütünleştirilen yönetim gücü, tümüyle halk ve ülke yararına kullanılmıştır.
Toplumsal yapı çok partililiği gerekli kılacak sınıfsal çelişkilerden uzaktır. Birden çok parti kurulduğunda, dayanacağı sınıfsal temel aynı olacağından, bu partilerin benzer politikalar yürütmesi kaçınılmazdır.
Tek partili düzende, halkın tümünü kapsayan demokratik programlar uygulanırken, çok partili düzende, azınlığı temsil eden ve milli olmayan politikalar geçerli kılınabilir. Tek parti, kimi zaman birden çok partiden daha demokratik bir siyasi işleyiş sağlayabilir. Önemli olan parti sayısı değil; hedefler, anlayışlar ve uygulanan politikadır...
Fransız Sosyalbilimci Maurice Duverger, tek partili siyasi sistemleri incelerken, "ne tüm tek partiler totaliterdir, ne de tüm totaliter partiler tek partidir" diyerek tek partilerin de demokratik olabileceğini kabul eder... Duverger, kabulünü kanıtlayacak örnek olarak, 1923’te Türkiye’de kurulmuş olan Cumhuriyet Halk Partisi’ni gösterir.
Bu partinin, 'dini siyasetten ayıran (antiklerikal) akılcı tutumu' ve '1848 Avrupa milliyetçiliğine benzeyen görüşleriyle'; 20. Yüzyıl otoriter rejimlerinden çok “Fransız Devrimi’ne yaklaştığını ileri sürer. Ona göre, “tek partiye dayanan faşist rejimlerde her gün rastlanan otorite savunuculuğunun yerini, Kemalist Türkiye’de demokrasi savunuculuğu almıştır.
Duverger CHP ile ilgili olarak şunları söyler: “Bazı tek partiler, gerek felsefeleri ve gerekse yapıları bakımından gerçek anlamda totaliter değildir. Bunun en iyi örneğini, 1923’ten 1946’ya kadar Türkiye’de tek parti olarak faaliyet göstermiş bulunan Cumhuriyet Halk Partisi sağlamaktadır.
Bu partinin başta gelen özelliği, demokratik ideolojisidir...
Ali Berham ŞAHBUDAK
Cumhuriyetçi Aydınlanma
Partisi Kurucu Genel Başkanı
