DIŞİŞLERİ BAKANI HİKMET ÇETİN GÜRCİSTAN DEVLET KONSEYİ BAŞKANI EDUARD ŞEVARDNADZE’YE “BÜYÜKELÇİMİZ TİMOÇİN ARBAK” DİYE TAKDİM ETTİĞİ BAŞKONSOLOS ARBAK’I NEDEN BÜYÜKELÇİ YAPMADI VEYA YAPAMADI?
Aralık-1991’de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği resmen dağıldı.
Türkiye , SSCB’ne bağlı iken bağımsızlıklarını ilan eden tüm cumhuriyetleri resmen tanıdı.
Bakanlar Kurulu kararıyla Sovyetler Birliği’nden ayrılan ve yeni bağımsızlıklarını kazanan ülkelerde yeni Büyükelçilikler açılmasına karar verildi.
SSCB’de Moskova’da Büyükelçiliğimiz, Batum ve Bakü’de ise sadece Başkonsolosluğumuz vardı.
Bu defa ülkenin özel durumundan dolayı Tiflis ( Gürcistan ) Kişinev ( Moldova ‘ de Başkonsolosluk, diğer ülkelerde ise en kısa sürede Büyükelçilik açılması Dışişleri Bakanlığı’nın tavsiyesi üzerine Bakanlar Kurulunca karar altına alındı.
ZVİAD GAMSAHURDİA:
Zviad Gamsahurdia 14 Nisan 1991- 06 Ocak 1992 tarihleri arasında seçimle gelen ilk Gürcistan Devlet Başkanı olarak görev yaptı.
Gamsahurdia zamanında Gürcistan’da iç karışıklıklar çıktı, kısa süre sonra 22 Aralık 1991’den 6 Ocak 1992’ye kadar süren kanlı bir darbeyle iktidardan indirildi.
Darbe, Ulusal Muhafızların bir kısmı ve MHEDRİONİ (SÜVARİ) adlı paramiliter bir örgüt tarafından kışkırtıldı.
Ülke, şiddetli bir iç savaşın içerisine sürüklendi.
ŞEVARDNADZE GÜRCİSTAN DEVLET KONSEYİ BAŞKANI
1985-1991 yıllarında SSCB’nin Dışişleri Bakanlığını yapan Eduard Şevardnadze davet üzerine Gürcistan’a döndü ve darbenin liderleri olan Tengiz Kitovani ve Jaba İpseliani ile birlikte DEVLET KONSEYİ adlı bir koalisyon hükümetine Başkanlık etti.
EDUARD ŞEVARDNADZE
(1928-2014)
Devlet Konseyi Başkanı
(10 Mart 1992-4 Kasım 1992)
Gürcistan Meclis Başkanı-Devlet Başkanı
(6 Kasım 1992-26 Kasım 1995)
Gürcistan Devlet Başkanı
(26 Kasım 1995-23 Kasım 2003)
DIŞİŞLERİ BAKANI HİKMET ÇETİN’İN TİFLİS ZİYARETİ
Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin beraberinde kalabalık resmi bir heyet ve Tiflis Başkonsolosluğuna Başkonsolos olarak atanan müstakbel Büyükelçi Timoçin Arbak olduğu halde 20 Mayıs 1992 tarihinde Devlet Bakanı Cavit Çağlar’ın özel uçağıyla Tiflis’i ziyaret etti.
Moskova Büyükelçimiz Volkan Vural ile Moskova Büyükelçiliğimiz Elçi-
Müsteşarı Halil Akıncı’nın arası limoni
idi.
Bilahare Moskova Büyükelçisi Vural Müsteşarı Halil Akıncı’yı pasifize edebilmek amacıyla AGİK Gürcistan Şef Vekili olarak Tiflis’e göndermişti
Müsteşar Halil Akıncı Zagrep Başkonsolosluğumuzda Muavin Konsolos iken Büyükelçi Oğuz Gökmen’in telkin ve tavsiyesiyle Rusça öğrenmeye başlamıştı.
Daha sonra Moskova ve NATO’da Rusçasını ilerleten Akıncı Moskova’da sokağa hakim olmuş, herkesle yakın ve dostane ilişki kurmayı başarmıştı.
Akıncı öğrendiği ileri düzeyde Rusça sayesinde
Moskova ve Gürcistan’da geniş bir çevre edinmişti.
Bildiği Rusça sayesinde kendi deyimiyle Tiflis’e Türkiye’nin yeni Büyükelçisi olması kuvvetle muhtemeldi .
Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin’in Gürcistan ziyaretini fırsat bilen Halil Akıncı karargahını Tiflis’e kurdu.
400’e yakın STK Başkanı, Sendikacı, Akademisyen, Gazeteci, Yazar, TV ve Gazete Muhabirleri Çetin’i Tiflis Havalimanında törenle karşıladılar.
Halil Akıncı Tiflis Havalimanında Gürcülerin çok hoşuna gidebilecek bir konuşma metnini Dışişleri Bakanı Çetin’in eline tutuşturdu.
Akıncı , 400 kişiyi tek tek Bakan’ı Çetin ile tanıştırdı.
Bakan Çetin “Bu kim Halil?” dediğinde Akıncı “önemli bir şahsiyet “ diye cevap veriyordu.
Gürcistan Devlet Konseyi Başkanı Eduard Şevardnadze Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin Başkanlığındaki heyetimizi Cumhurbaşkanlığı Sarayında kabul etti.
Bakan Çetin , Tiflis Başkonsolosluğuna Başkonsolos olarak atanan eski Cidde Başkonsolosu Timoçin Arbak’ı Başkan Şevardnadze’ye “ YENİ TİFLİS BÜYÜKELÇİMİZ TİMOÇİN ARBAK” diye takdim etti.
Bu sırada Tiflis Büyükelçisi olabilmek hayaliyle yanıp tutuşan HALİL AKINCI’NIN KAFASINA KAYNAR SULAR DÖKÜLDÜ. (Bu sözler Akıncı tarafından bizzat bana anlatılmıştır.)
Acara Oteli’nin 705 numaralı odasında T.C. Tiflis Başkonsolosluğu hizmete girdi.(1992)
Kasım-1992’de Tiflis Başkonsolosluğu Bakanlar Kurulu kararıyla T.C. Tiflis Büyükelçiliği seviyesine yükseltildi ve Timoçin Arbak da Temmuz -1993’e kadar T.C. Tiflis Büyükelçiliği Maslahatgüzarı ( Büyükelçi Vekili) olarak vazife gördü ve daha sonra Şikago Başkonsolosluğumuza Başkonsolos olarak atandı .
Timoçin Arbak üzüntü ve stresten dolayı pankreas kanserine yakalandı ve ABD’de vefat etti.
Tiflis Maslahatgüzarı Timoçin Arbak bazı çevreler tarafından Büyükelçilik ünvanının zorla elinden alındığını düşünüyordu.
Bu duruma çok üzülen Arbak bol miktarda uyku hapı almış ve intihara dahi yeltenmişti.
Rezidansdaki görevli Gürcü Bayan’ın haber vermesi üzerine Arbak’ı hastaneye kaldırdım ve midesinin yıkanmasını sağladım.
Gürcü doktorlar özel ricam üzerine raporu gıda zehirlenmesi olarak tanzim ettiler.
Rahmetli Timoçin Arbak Büyükelçi olamamasının sorumluları olarak Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Özdem Sanberk, Kafkas ülkeleri Genel Müdür Yardımcısı Elçi Candan Azer,
T.C. Moskova Büyükelçiliği Elçi-Müsteşarı Halil Akıncı,
Kafkas ülkeleri Daire Başkanı Selim Karaosmanoğlu
ve
bendeniz Vahit Özdemir’i
sorumlu tutuyordu.
Gürcistan Devlet Konseyi Başkanı Eduard Şevardnadze’ye Timoçin Arbak’ı Büyükelçi olarak takdim eden Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin’in neden sözünde durmadığını veya duramadığını zekanızın takdirine bırakıyorum.
Timoçin Arbak’ın Tiflis’e Büyükelçi olarak atanmasını kim veya kimler engellemiş olabilir?
Dışişleri Bakanlığına hakim olamayan Bakan Hikmet Çetin mi?
Dışişleri Bakanlığı bürokrasisi mi?
Müsteşar Büyükelçi Özdem Sanberk mi?
Kafkas ülkeleri Genel Müdür Yardımcısı Elçi Candan Azer mi?
T.C. Moskova Büyükelçiliği Elçi-Müsteşarı Halil Akıncı mı?
Kafkas ülkeleri Daire Başkanı, 3’üncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın torunuyla evli Selim Karaosmanoğlu mu?
Bendeniz Tiflis Büyükelçiliğimizin 2 numarası Vahit Özdemir mi?
Masonlar mı?
Monşerler mi?
Sabetayistler mi?
Timoçin Arbak’ın bizzat kendisi mi?
Veya
Hiç biri mi?
Bu vesileyle 2 ay geçici görevli olarak gittiğim Ukrayna’da 1992 yılında T.C. Kiev Büyükelçiliğimizi,
ve
Daha sonra Tiflis Başkonsolosluğumuzu/Büyükelçiliğimizi 1992 yılında hizmete açtığımı, Kiev’de 1 ay,
Tiflis’te ise 4 ay Geçici Maslahatgüzar ( Büyükelçi Vekili) olarak görev yaptığımı bilmem hatırlatmağa gerek var mı?
ŞEVARDNADZE ÖZAL’IN CENAZE TÖRENİ İÇİN ANKARA’DA ( Nisan 1992)
Bu vesileyle Gürcistan Parlamento ve Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze ile şahsi dostluk kurduğumu ve ailece görüştüğümüzü,
rahmetli Özal’ın cenaze töreni için Ankara’ya giden Şevardnadze’nin özel ricam üzerine Ankara’da bulunan eşim ile 16 aylık oğlum Uğur’u özel uçağıyla Tiflis’e getirdiğini ( Nisan-1992) teyiden yüksek bilgilerine saygılarımla sunuyorum.
Turpun büyüğü heybede.
NEREDEN NEREYE ?
Vahit Özdemir
20 Mayıs 2024