Erzincan, Doğu Anadolu’nun kucağında yükselen eşsiz bir merkezdir. “Sopayı daldırsan filizlenir,” atasözünü hak eden bereketli toprakları, tarımın her koluna elverişlidir. Yeraltı zenginlikleri de en az üstündeki doğa kadar kıymetlidir: 13 çeşit maden ve değerli element, şehrin ekonomik omurgasını oluşturur. Fakat Erzincan’ı gerçekten özgün kılan, bu doğal bolluğu modern şehir planlamasıyla buluşturan vizyondur.

1. Depreme Dirençli Mimari ve Multimodal Ulaşım

1992’de yaşanan yıkıcı deprem, Erzincan’ı yeniden inşa etme iradesini ortaya çıkardı. Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer almasına rağmen, şimdi binaların %76’sı deprem yönetmeliklerine titizlikle uygun; çelik takviyeli betonarme sistemler, her blokta açık otopark ve yangın merdiveni zorunluluğu gibi önlemler, can güvenliğini garantiliyor. Şehrin dört bir yanı, yalnızca estetik değil, aynı zamanda güvenlik temelinde yükseliyor.

Ulaşım da aynı kararlılıkla ele alındı: Karayolu, demiryolu ve havayoluyla entegre bir sistem kuruldu. Ayrıca 3 saatlik bir mesafe ile Trabzon Limanı deniz ve karayolu entegrasyonu sağlayarak Erzincana ulaşım sağlar. Doğu Ekspresi’nden şehir içi banliyö hatlarına, Erzincan Havalimanı’ndan düzenli iç hat uçuşlarına, otobüs terminallerinden ring dolmuş hatlarına kadar her yol, kent içi ve dışı hareketliliği sorunsuz kılıyor.

2. Doğal Cennet: Beş Başlıca Mesire Alanı

• Atatürk Parkı: Şehrin göbeğinde, 36 ağaç türü ve Cumhuriyet’in kurucusuna adanmış heykeliyle nefes alanı. Yürüyüş yolları, çocuk oyun grupları, banklar ve çeşmeler, tarih ve doğayı harmanlıyor.

• Esentepe: Asırlık çam ve meşe koruları, panoramik şehir manzarası ve piknik üniteleriyle halkın hafta sonu kaçamağı.

• Ekşisu: Kızılay’ın şifalı Erzincan maden suyunun kaynağı, ücretsiz çeşmeler ve bakımlı piknik alanlarıyla sıhhat ve eğlenceyi buluşturuyor.

• Girlevik Şelalesi: Çağlayan beldesinde kayaların arasından çağlayan sular, doğa yürüyüş parkurları ve serin dinlenme köşeleriyle adeta bir oksijen deposu.

• Ergan Dağı Kayak Tesisi: 22 km pist uzunluğuyla Türkiye’nin en uzun kayak parkurlarından biri. Modern tesisler ve konaklama birimleri, beyaz tutkunlarını ağırlıyor.

3. Kent Meydanındaki İki Hayati Düzenleme

Bugün Dörtyol Kavşağı’nın orta göbeğinde yükselen dev bakır ayran maşrapa figürü, Erzincan kimliğini yansıtmaktan uzaktır. Bu objenin Susurluk’a özgü olduğunu unutmayalım: Erzincan’ın geleneksel simgeleri çok daha derin ve zengindir. Yetkilileri bir kez daha uyarıyoruz:

• Dörtyol kavşağı göbeğinde bulunan ve Susurluk ile örtüşen Ayran Maşrapası figürünün kaldırılması ve yerine, Erzincan Belediyesi’nin amblemi olan bakırdan işlenmiş çift başlı Selçuklu kartalı yerleştirilmesi; tarihle sanatı, kimlikle estetiği buluşturacaktır.

• Yeraltı Çarşısı üstündeki geniş miting alanına, Atatürk Parkı’ndaki heykelden bağımsız ikinci bir Atatürk heykeli inşa edilmesi, Cumhuriyet mirasını kentimizin kalbine taşıyacak; gençlere ve ziyaretçilere tarihî sorumluluğumuzu hatırlatacaktır.

Bu iki düzenleme, yalnızca estetik bir iyileştirme değil, Erzincan’ın ruhunu yansıtan simgeleri şehir dokusuna yerleştirme hamlesidir. Aksi takdirde, modern planlamayla yoğrulmuş bu görkemli şehir meydanı, kimliksiz bir nokta olarak kalmaya mahkûm olur.

Erzincan, doğal zenginlikleri, deprem dirençli mimarisi ve uyumlu ulaşım ağıyla Türkiye’nin gözbebeğidir. Şimdi zamanı geldi: Kent meydanında kaybolan değerlerimizi geri getirelim, simgelerimizi gururla sergileyelim. Bu çağrı, geçmişimize ve geleceğimize dair bir namus meselesidir.

“Bir kentin simgeleri, onun ruhunun suskun kelimeleridir; onları doğru yerleştirmek, tarihle barışmaktır.”

N. KACAN

Necat KACAN
Eğitimci Araştırmacı Yazar