Horasan/tarih/kültür/ekonomi/kısa bir bakış

Horasan Erenleri bir araya gelseler; nedir bu halin, diye sorsalar; cevabın ne ola, Horasan? Horasan/tarih/kültür/ekonomi/kısa bir bakış/Azamet Üst İlçe; ilk yerleşim izlerini Bakır Taş Çağı, Kalkolitik dönem izleri taşıdığından, M.Ö. 4000 yılına kadar bölge tarihine ışık tuttuğu sanılmaktadır. Eski ipek yolu ile Doğu Batı bağlantısı ile stratejik öneme sahip olan Horasan çok eski yerleşim alanlarına sahip olup, medenî gelişmelerin yaşandığı yerleşimlerden biridir. Horasan, Doğuyu Batı`ya bağlayan eski ipek yolu üzerinde bulunan ve M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan bir geçmişe sahip olup, Büyük Roma, Asur, Urartu, Med, Pers Devletlerinin istilalarına uğramış, milattan sonraki dönemde ise Sasani, Arap ve Bizans hâkimiyetinde kalmıştır. 1071 Malazgirt Savaşıyla birlikte Selçukluların Bizans, Gürcü ve Ermeni krallıklarına karşı kesin üstünlükleri Doğu Anadolunun zaptı başlamış oldu. Bu süreçte İran Horasanından gelen Türk topluluklar, o zamana kadar ismi ÜSKÜHAT olan yere Horasan ismini vererek yerleştiler. [caption id='attachment_143119' align='aligncenter' width='720'] horasan köprü[/caption] Erzurum ve civarında Osmanlı hâkimiyeti 1514 yılında yapılan Çaldıran Seferiyle kurulmuş ve Horasan, Erzurum Sancağı Pasinler Kazasına bağlı 16 köyden ibaret bir Osmanlı Nahiyesi olmuştur. 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi sırasında, Ahmet Muhtar Paşa kumandasındaki ordu her ne kadar kısmi başarılar elde ettiyse de Horasan - Köprüköy - Pasinler hattı Rus işgali altına girdi ve ordu Erzurum hattına çekildi. 1917 yılında Rusya`da meydana gelen ihtilal üzerine Ruslar, işgal ettikleri yerleri Ermenilere bırakarak bölgeden çekildiler. Rusların çekilmesinden sonra Doğu illerini kurtarmak üzere harekete geçen ordumuz, Kâzım Karabekir Paşa komutasında 12 Mart 1918 de Erzurum` u kurtarmıştır. Horasan` ın Ermeni zulmünden kurtuluşu ise 25 Mart 1918’dir. Horasan İlçesi, Cumhuriyet devrinde Pasinler İlçesine bağlı Zanzak (Akçataş) nahiyesinin bir köyü iken 1940 yılında nahiye merkezi şimdiki Horasana nakledilmiş ve 30 köy bağlanmıştır. Horasan, Erzurum iline bağlı en büyük ilçe konumundadır. Horasan ilçesi kuzey ve doğuda Kars, güneydoğuda Ağrı, güneyde Karayazı, batıda Köprüköy ve Pasinler, kuzeybatıda Narman ilçeleriyle çevrilidir. 4 Aralık 1953` de 6191 sayılı kanunla ilçe olmuştur. Horasan aynı zamanda Ahmet Yesevi ocağı olarak anılmayı hak etmiş bir ilçemizdir. Topraklarında Ahmet Yesevi ocaklarından yetişip Anadolu`ya gelmiş birçok fütüvvet ehlini barındırır. Horasanın tarihi M.Ö. 4000 yılına kadar dayanmaktadır. Büyük kavimlerin geçiş yolu güzergâhında olduğu için Asurlulardan Perslere, Romalılardan Selçuklulara, Osmanlılardan, Türkiye Cumhuriyetine birçok tarihi olayı bünyesinde barındırır. Horasan`da ki en önemli tarihi kalıntı Yazılıtaş köyünün yakınındaki 'Urartu Kitabesidir'. Kaya üzerine dikdörtgen bir çerçeve içerisinde yazılan bu kitabe, günümüze kadar tahrip olamadan gelmiştir. Kitabe Urartu kralı Menva`nın Diavhi ülkesine yapmış olduğu sefer anlatılmaktadır. [caption id='attachment_143121' align='alignright' width='315'] horasan/kitabe[/caption] Horasan`da ziyaret yerleri olarak Ahmet Efendi, Güreşken Baba, Hasan Dede, Horasan Baba, Huykesen Baba, Karaşeyh, Kuzuçam Baba, Eskici Baba, Sanamer ( Hacı Ahmet baba) Baba, Veli Baba, Postlu Baba, Şeyh Ocağı, Kubbeli ziyareti gibi önemli tarihi ziyaret yerleri vardır. İlçeler arası nüfus yoğunluğu özelliklerinden dolayı, en büyük nüfus yoğunluğuna sahip olan Horasan, Erzurum`un birinci büyük ilçesi konumundadır. 1650 rakımda ve Aras Nehri yakınında bulunan ilçemiz; kara ve demiryolu ulaşımı açısından bölgenin kavşak konumunda olan tek ilçesidir. Horasan; Erzurum’un Kars, Ağrı ve Ardahan illeri ile komşu olan ve Erzurum, Ağrı, Kars yol ayrımı üzerine kurulu olduğu için jeopolitik yönden Erzurum’un en iyi ilçelerinden biridir. Diğer ilçelerimizde olduğu gibi Horasan İlçemizde de sanayi ve ekonomi günümüz şartlarına ve ilçenin değerlerine nazaran gelişmemiş olup, nüfus yoğunluğuyla birlikte ticaret hacmi/kültür ve sanat potansiyeli/kalkınma ve gelişme olarak ta sabit durumda olduğu gözlemlenmektedir. İlçenin bulunduğu coğrafik yapı itibarıyla eski ipek yolu güzergâhında olmasının verdiği pozitif bakış açıları eklendiğinde 19. Yüzyılın sonlarına kadar çok yi durumda olan ilçe ekonomisi, 20. Yüzyılın ilk başları ve günümüze doğru da gerileme ve hatta kaybolma noktasına kadar düşmüştür. Yaşanan ekonomik darboğazlar, siyasi dengesizlikler, ağır kış şartları ve iklimsel olarak yaşanan olumsuzluklar sıralandığı zaman Horasan İlçesinin toprak ve nüfus yoğunluğuna rağmen, tarihi ve jeopolitik durumuna rağmen istenilen veya beklenilen gelişmeyi sağlayamadığı çok rahat bir şekilde görülmektedir. [caption id='attachment_143122' align='alignleft' width='502'] horasan[/caption] Bürokrat çevrelerinin veya bağlı kurum ve kuruluşlarının ilçede bulunan temsilciliklerinin, sadece tayin dönemini bekleme ve oyalanma adımları içerisinde tamamlamış olduğu süreçleri esnasında, ilçenin gelişmesine her hangi bir katkı sağladığından bahsetmemiz mümkün değildir.  Atatürk Üniversitesinin açmış olduğu MYO sayesinde eğitimde yaşanan canlılık son 4-5 yıldır yaşanan pandemi ve deprem süreçlerinden dolayı aksamlara uğramış, eski canlılığını kaybetmiş durumdadır. Siyasi iradelerin halkın sadece acil ihtiyaçlarının karşılanması yönünde atmış oldukları adımların etkisi günümüzde kendisini göstermektedir. Son çeyrek asır esnasında siyasi irade tarafından yapılan alt ve üst yapı çalışmalarının Horasan İlçesine yapmış olduğu katkı ve yatırımlar ortadadır. Horasan Belediyesi/Başkan Abdulkadir Aydın/kısa tanıtım  Abdulkadir Aydın; 1961 tarihinde Erzurum’un Horasan ilçesi Aras nahiyesinde dünyaya geldi. İlkokulu Horasan İnkılâp İlkokulunda, ortaokulu Aras Ortaokulunda, liseyi ise Horasan Lisesinde tamamladı. 1983 yılında kendisine ait şirkette iş hayatına başlayan Aydın, 2014 ve 2019 yerel seçimlerde Horasan Belediye Başkan adayı oldu ve seçimi kazanarak görevine devam etmektedir. Abdulkadir Aydın’ ın Belediye Başkanlığı döneminde Horasan İlçesine kazandırmış olduğu çalışmalar ana başlıklarıyla sıralanmıştır. [caption id='attachment_143123' align='aligncenter' width='531'] horasan[/caption] Süt Toplama ve İşleme Merkezi Kapalı Spor Salonu ve Gençlik Merkezi Kapalı Halı Saha ve Futbol Sahası Halk Kütüphanesi Araç Filosu Genişletme Cadde Işıklandırması Çocuk Parkları Canlı Hayvan Pazarı Modüler Mezbaha Horasan Bilgi Evi İçme Suyu Arıtma Tesisi Gölet Çalışmaları Kilitli Parke Çalışmaları Millet Parkı ve Üçgen Şehir Parkı Birçok Mahallede Taziye ve İmam Evleri Devam etmekte olan; Doğalgaz Projesi Alt Yapı Çalışmaları
Orjinal Köşe Yazısına Git