1960 YILINDA İHTİLALİN TİCARET BAKANLIĞI GÖREVİNDE BULUNAN ECEVİT’İN ESKİ BACANAĞI BÜYÜKELÇİ MEHMET BAYDUR YURTDIŞINA BÜYÜKELÇİ OLARAK ATANABİLMEK İÇİN NEDEN BÖLÜKBAŞI’DAN YARDIM TALEP ETTİ?

27 Mayıs 1960 askeri darbesinin kudretli Kurmay Albay’ı Alparslan Türkeş Devlet ve Hükümet Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel’in yazılı olur belgesiyle Başbakanlık Müsteşarlığına atandı.

Başbakan Müsteşarlığı bürokraside en üst makamdır.

Türkeş  resmen Başbakanlık Müsteşarıydı ama fiilen Başbakandı.

İhtilalin Kudretli Albay’ı Türkeş 2 defa ABD’de ciddi siyasi, ekonomik ve askeri eğitim gördü.İyi derecede ingilizce biliyordu.

Türkeş ABD’de eğitim görürken Vaşington Büyükelçiliğ Müsteşarı Ecevit’in eski bacanağı Mehmet Baydur ve Basın Ataşesi Kılıç Ali’nin oğlu Altemur Kılıç ile yakın dostluk kurdu.

Türkeş yakın dostu Mehmet Baydur’un  yurtdışına Büyükelçi olarak atanabilmesi için eski alaylı bir diplomat olan Dışişleri Bakanı Selim Sarper nezdinde girişimde bulundu.

Dışişleri Bakanı Sarper, “Mehmet Baydur’un iyi ve çalışkan bir diplomat olduğunu ancak kıdeminin az olduğunu” bildirerek Türkeş’in talebini nazikçe geri çevirdi.

Eylül-1960’da Ticaret Bakanı görevinden istifa etti.

Gürsel Türkeş’i çağırarak “Bana acele bir Ticaret Bakanı bul!” diye talimat verdi.

3 ay önce Büyükelçi yapamadığı kadim dostu Baydur’u Gürsel’e Ticaret Bakanı olarak önerdi.

Gürsel, Mehmet Baydur’un Ticaret Bakanlığını onayladı.

Türkiye 1961 yılında seçimle tekrar parlamenter sisteme dönüş yaptı.

Eski Ticaret Bakanı Baydur ise Almanya’nın geçici başkenti Bonn’a Türkiye’nin olağanüstü ve tam yetkili Büyükelçisi olarak atandı.

Talihsizlik Büyükelçi Baydur’un peşini bir türlü bırakmadı.

Büyükelçi Baydur Ticaret Bakanlığı görevinden dolayı “ ARPA YOLSUZLUĞU’ suçlamasıyla YÜCE DİVAN’da yargılandı ve oybirliğiyle BERAAT etti.

1965 yılında genel milletvekili seçimi yapılacaktı ve Adalet Partisi’nin tek başına iktidara gelmesi kuvvetle muhtemeldi.

Bu durumda Yüce Divan’da yargılanan ve beraat etmesine rağmen, ihtilalin  eski Ticaret Bakanı Büyükelçi Mehmet Baydur’un tekrar yurtdışına atanamama ihtimali çok yüksekti.

Baydur bir Yargıtay Üyesi aracılığıyla Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı’ya ulaştı.

1965 yılında Başbakan Suat Hayri Ürgüplü Koalisyon Hükümeti vardı ve Millet Partisi 4 Bakan ile Koalisyon Hükümeti’nin küçük ortağıydı.

Bölükbaşı 4 Bakanı’na kesin talimat verdi.

“Büyükelçi Mehmet Baydur yurtdışına atanıncaya kadar hiç bir resmi belgeye imza atmayınız!”

Öte yandan, Baydur’un Vaşington’dan arkadaşı Alparslan Türkeş ise 1 Ağustos 1965’de CKMP Genel Başkanlığına seçilmişti.

CKMP’nin de Ürgüplü Koalisyon Hükümeti’nde 4 Bakanı vardı.

Baydur’un eli güçlenmişti.

Başbakan Ürgüplü Bölükbaşı’nın sert çıkışı karşısında geri adım attı ve Baydur’un Kanada’ya Büyükelçi olarak atanmasına yeşil ışık yaktı.

Bakanlar Kurulu Başbakan Suat Hayri Ürgüplü Başkanlığı’nda toplanarak Mehmet Baydur’un Kanada’ya Büyükelçi olarak atanmasına onay verdi.

Hatta seçim çalışmaları dolayısıyla Yozgat’ta bulunan Millet Partili Turizm ve Tanıtma Bakanı İsmail Hakkı Akdoğan apar-topar Ankara’ya gelerek Bölükbaşı’nın talimatıyla Bakanlar Kurulu toplantısına katıldı.

Böylece ihtilalin Ticaret Bakanı Mehmet Baydur Bölükbaşı ve Türkeş sayesinde Kanada’ya Büyükelçi olarak atanmış oldu.

Öte yandan, Tercüman Gazetesi’nin Sahibi Kemal Ilıcak Ankara’ya gelerek Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı’yı makamında ziyaret etmiş ve milliyetçi görüşe sahip olduğuna kefil olduğu Beyrut Büyükelçimiz adaşım Vahit Halefoğlu’nun da Moskova’ya Büyükelçi olarak atanmasını sağlamıştı.

Ben 1975 yılında sınavla Dışişleri Bakanlığına girdiğimde Büyükelçi Mehmet Baydur Personel ve İdare Genel Müdürüydü ve protokola göre 3’üncü sıradaydı.

1.İhsan Sabri Çağlayangil
  Dışişleri Bakanı,

2.Büyükelçi Şükrü Elekdağ,
  Büyükelçi, Genel Sekreter,

3.Büyükelçi, Mehmet   Baydur,
  Personel ve İdare Genel Müdürü.

1995 yılında yapılan Genel Milletvekili seçimlerinde MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş’in eski Ticaret Bakanı Büyükelçi Mehmet Baydur’u Ankara’dan;

Eski Dışişleri Bakanı Büyükelçi İlter Türkmen’i ise İzmir’den Milletvekili Adayı gösterdiğini,

MHP’nin yüzde onluk ülke barajına takıldığı için Baydur ve Türkmen’in milletvekili seçilemediğini teyiden bilgilerinize sunuyorum.

NEREDEN NEREYE?

Vahit Özdemir
(E) Diplomat
Sosyolog-Filolog
23 Mayıs 2024