Selam dostlar.. 

"İronik Sorgulamalar" yazmadığım iki hafta geçti.. 

Siz değerli okurlarımız yazdınız, aradınız sebep sordunuz.. 

Aslında içimden geçen ve gündeme dair yazdığım o kadar çok konu var ki, "metin dosyası" olarak kayıtlı, ama paylaşmadığım.. 

Niye paylaşmadığımı ya da, daha gerçek ifade ile paylaşamadığımı, az çok tahmin edersiniz..(!) 

Gazetecilik; zor bu devirde... 

Ya tüm kirleri, pislikleri görmezden gelip; suya sabuna dokunmayacaksınız ve o kire, pisliğe sessiz kalıp, kendinizde kirli olacaksınız! 

Ya da tüm kirleri görüp, mideniz kaldırmadığından o dokunulmayan tüm sulara ve sabunlara dokunup, temiz kalmaya çalışacaksınız.. 

O dokunulması "cıs" olan suyun ve sabunun faturası mı? 

İşte onun limiti yok! 

Şimdi; bu ahval ve şerait içinde dahî vazîfemiz "gazetecilik" ise, ne yapmalıyız siz söyleyin.. 

Tamda bu sebeple yazılar, konular "metin dosyası" formunda kalıyor ve köşeler aksıyor! 

İronik Sorgulamaların olmazsa olmazı, yine deriiin bir iç çekmeli NEYSEE.... 

Diyelim ve yazalım bakalım bu hafta da.. 

Yazacak çok konu var evet..
Ancak bu hafta beni çok etkileyen bir olay üzerine yazmak istiyorum müsadenizle.. 

Haftasonu bir yakınımın sosyal medya hesabından, bir "cenaze namazı" duyurusuna denk geldim..
Kim olduğunu sordum..
"Eski ortağım" cevabını aldım..
Rutin başsağlığı dilekleri sonrası, vefat eden kişinin "fecî bir kaza" sonucu hayatını kaybettiğini, yayınlanmış haber linki ile paylaştı.. 

Ve devamında vefat eden arkadaşının beden bütünlüğü kalmadığından, cenazenin yıkınamadığını, teyemmüm ile defnedildiğini üzüntüyle anlattı.. 

Rabbim kendisine ve geride bıraktığı ailesine de rahmeti ile muamele eylesin, sabır versin... 

Geride iki çocuk bırakan, cenazesi yıkanamadan defnedilen bu insan, (Alper ÇALIK) ilk mi? 
Değil elbet.. 

"FECÎ BİR KAZA(!)" 

Bu ifade çok tanıdık ya da çok klişe(!) 

"Fecî" sıfatını eklemek olayın vehâmetini anlatmaya yetiyor mu? 

Çözüm oluyor mu?
Giden geri geliyor mu?
HAYIR! 

Diyeceksiniz ki; rutin hergün olan kazalardan biri, ne var bu kadar konu edecek.. 

İki ah, bir vah deriz, üç güne zaten unuturuz.. 

"Çabuk unutan" anlamında "balık hafızalı" tabiri kullanılır ya genellikle... 

Balıklar bile bizden daha geniş hafızalıdır emin olun!
Bugün salı, görenler unutmuştur bile... 

Peki madem rutin, neden yazma gereği duydun diyorsunuz.. 

Çünkü bu konu da diğer tüm konular kadar önemli..
Sadece bizde ülfet oluştu!
Adı "kaza" sonuçta... 

Peki bu kaza(!) ve benzer kazaların müsebbibi kimler?
Konunun bu yönünü açalım biraz.. 

Trafik kazalarını yapanların %53'ü 18-24 yaş arası gençlermiş! 

Bu verdiğimiz kaza da yine, iki gencin kendilerince yaptığı hız ve makas atma oyunu sonucu meydana gelmiş zaten! 

Verdiğimiz istatistiğin devamına bakarak "fecî" sıfatlı kazaların sonuçlarına, ülkemizdeki tüm konulara dair istatistikleri hazırlayan, yayınlayan TÜİK'in "Trafik Kaza Raporu"  verileri ile bakalım mı? 

Bildiğiniz üzere TÜİK,(Türkiye İstatistik Kurumu) özellikle "enflasyon" konulu istatistiklerle gündemden düşmez! 

Rakamları eksik veya düşük paylaştığı iddîa edilir, durur.. 

(Trafik kazalarına dair raporu da eksik midir bilinmez, inşallah eksik değildir, zîra sayılar zaten korkunç!) 

Bu rapor 2023 yılı raporu.
2024 raporu henüz yok.. 

2023 raporunun sonuna şu cümleyi yazmışlar: 

*Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi Mayıs 2025'tir.* (Aynen alınmıştır) 

(Yani bu yılın raporunu önümüzdeki Mayıs ayında görebileceğiz!) 

Buyrun 2023 raporunun ayrıntıları: 

Ülkemiz karayolu ağında 2023 yılında;
*1 milyon 314 bin 136 adet trafik kazası meydana geldi. 
*1 milyon 79 bin 65 adedi maddi hasarlı. *235 bin 71 adedi ise ölümlü yaralanmalı trafik kazası! 


Bu kazalar sonucunda: 
* 2 bin 984 kişi kaza yerinde, 
* 3 bin 564 kişi ise yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra kazanın sebep ve tesiriyle 30 gün içinde hayatını kaybetti.(Toplam 6 bin 548 kişi!)



TÜİK'in raporu çok geniş..
Gündüz-gece oranı, haftanın hangi günü ya da hangi ay daha çok kaza var...
Ölü ve yaralıların cinsiyet ve yaş istatistikleri, kaza yapan araç yaşları, türleri vs..
Ne ararsanınız var, hakkını vermişler.. 

Biz bizi ilgilendiren sonuçları aldık..
Ve bu sonuçların en vahimi ve dikkat çekenleri: 

*2023 yılında bir günde ortalama, 18 ölüm ve 961 yaralanma meydana geldi!!
(Günlük 18 ölü, 961 yaralı!) 

*Kazaya neden olan kusurlar içinde sürücü kusurları %88,9! 

*Kazalarının %53’ünü ise 18-24 yaş grubundaki gençler yapmış! 

TÜİK verilerindeki bu sayılara bakınca ne görüyoruz?



Tıpkı bu bahsi geçen kaza gibi bir çok kazaya sebep olan çoğunlukla gençlermiş! 

Gençler!
Kanlarının "deli" aktığını söylediğimiz gençler! 

Neden bu kadar kuralsız, bu kadar fütursuz, bu kadar düşüncesizce araç kullanırlar? 

Kanlarındaki hareketlilikten mi? 

Yoksa onları büyütürken vicdan, merhamet, sağduyu konusunda eksik bıraktığımızdan mı? 

Ya da bir sonraki adımı düşünebilmelerini sağlayacak, analitik düşünme becerilerini veremediğimizden mi? 

Meselâ; 18'inde, ehliyet alma yaşına gelmiş bir genç düşünün..
İşi o yaşa kadar sadece okul! 

O anki gündem ne? 

(Bize göre)
Soru çözme!
Deneme başarıları!
Sınav sonuçları! 

(Kendine göre gündemi)
Büyümek!
Kendini soru ve sınav dışında bir alanda ıspatlamak! Meselâ şöförlük! 

Peki biz bu yaşa kadar ona; analitik düşünme, sorun çözme, sorumluluk, merhamet, sağduyu vs yükledik mi? 

Yüklenmişler bir tarafta, yüklenmeyenler işte bu %53! 

Bu kazanın kamera görüntülerinde, akıcı trafikte yüksek hız ile makas atan da, bu gruptaki iki genç! 

(17 yaşındaki oğlunu, yaptığı ölümlü kaza sonrasında yurtdışına kaçıran fedâkar(!) anne Eylem hanımı da hatırlarsınız..) 

Hepsinden biz sorumluyuz! 

Bizler çocuklarımızı test kitapları arasına mahkum eden eğitim sistemine, çaresiz(!) boyun eğmeye devam ettikçe... 

Onlara; vicdan, ahlak, sağduyu, düşünme becerisi vermeyi öteledikçe, daha çok genç bu kazalara karışır ve daha çok ailenin evine ateş düşer! 

Hele birde caydırıcılığı yetersiz cezalar bu halde iken! 

TCK'nın (Türk Ceza Kanunu) 85'inci maddesine göre; bu tür bir ölümlü trafik kazası cezası, 6 aydan 2 yıla, taksirin büyüklüğüne göre ise 6 yıla kadar hapis cezası öngörüyor! 

Çünkü trafik kazalarındaki ölümler "Taksirle öldürme" kapsamında! 

Buyrun TCK'daki (Türk Ceza Kanunu)" "taksir" tanımı! 

TAKSİR: "Fâilin öngörülebilir bir neticeyi “öngöremeyerek” dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı bir hareketle "istememesine rağmen" o fiili işlemesidir" 

Bu tanım kendi içinde çelişmiyor mu? 

"ÖNGÖRÜLEBİLİR BİR NETİCEYİ, ÖNGÖREMEYEREK"??
Nasıl oluyor? 

Hadi bunu düşünürken yine NEYSEE.. 
Deyip devam edelim..


Yani istemeden, öngöremediğinden(!) "KAZA" sonucu yapmışlık!! 
Demek istemişler sanırım.. 

"Kaza" veya "taksir" cidden öngörülemeyerek yapılandır! 

Düşüncesizlikle, kuralları bile isteye çiğneyerek yapılan değil! 

Bu tür vicdandan merhametten yoksun kişilerin; sorumsuzca, sırf kendi egoları veya anlık hazları adına yaptıkları gerçekten taksir veya kaza mıdır? 

Bu çıkmaza bir çözüm bulamadan başka bir çıkmaz daha buyrun! 

"Taksirle" işlenen suçlara dair cezalarının paraya dönüştürülebilmesi! 

Yani hız tutkusu, makas atarak geçtiği arabalardakileri yendiği için aldığı haz sebebiyle birinin ölümüne sebep olan insanın(!)... 

Kaza sonucu mahkemede yargılanacağı dava türünün adı "TAKSİR"!
(KAZA İLE!) 

Hadi ceza aldı..
Sonuçta kanun var ya çok şükür!!!? 

Ancak ceza kanunumuzda yani TCK'da yazanlar içinde çok ilginç bir ayrıntı daha var.. 

Cezanın "adlî para cezası" na çevrilebilmesi! 

Buyrun, adlî para cezasının ayrıntıları: 

**Kasten işlenen suçlarda; sadece bir yıl veya daha az süreli hapis cezaları, adli para cezasına çevrilebilir (TCK m.50/1-a). 

Yani kasıtlı, bile isteye, işlenen suçların cezası bir yıl veya altı ise paraya çevrilebiliyor..
Buraya kadar güzel.. 

Şimdi 2'inci kısıma bakalım: 

**Taksirle işlenen suçlarda ise; ceza miktarına bakılmaksızın tüm cezalar hâkimin "takdir" yetkisi ile adli para cezasına çevrilebilir.(!) 

Yani “TAKSİRLE(!)” işlenmişe suç, aldığı ceza "süre sınırı olmaksızın" hâkimin(!) takdîri (görüşü, kararı) ile paraya dönüşebilirmiş!! 

Dönüşüyorda! 

Bu kazaları yapan %53 gencin çoğu zaten babadan zengin! 

Ama hemen söylenmeyelim, epey bir gelir kapısı bu devlet bütçesi için!



Resmî Gazete îlamına bakın ne yazıyor: 

"....
Buna göre; 1 Haziran 2024 tarihinden itibaren, işlenen suçlar bakımından adlî para cezalarında alt sınır 20 TL'den 100 TL'ye, üst sınır ise 100 TL'den 500'TL'ye yükseltilmiştir!" 

Vauv çok caydırıcı olmuş cidden! 

Alt ve üst sınırdan kasıt da, o bahsedilen "taksir"in büyüklüğü oranı! 

Yani kazadaki "öngörememesi(!)" küçükse günlük 100 lira, büyükse 500 lira! 

Eşittir en üst limit "taksir" ile kaza yapıldığını varsayarsak; 
Ölüme sebep olan kişinin alacağı ceza da en üst limitte verilse dahî, (6 yıl)  "hâkimin takdîri" ile "adli paraya çevirme"  olabilyorMUŞ! 

En üst limitte; 6 yıl ceza alan, taksiride en üst seviyeden(500 TL) sayılan kişinin ödeyeceği rakam bugün: 

Bir milyon 95 bin Türk lirasına tekabül eder.. 

O sorumsuzluk aşılanmış gencin altına 3-5 milyonluk araba veren aile için çok büyük bir rakam değil mi?!! 

Alt limit cezaları konuşmayalım bile... 

Çünkü alt limit taksirli, 1 yıl ceza alan bir kişinin ödeyeceği rakam günlük 100 TL'den 36 bin 500 TL olur! 

Bu kadar işte! 

Bile isteye, haz peşinde koşarken yapılan kazalar sonucunda:
O kazalarda yitip giden canlar..
Geride kalanlar...
Sağlığını kaybedip hayatı kararanlar.. 

Hepsi bu kadar! 

Yine rakamlar, yine hezeyanlar içinde derin bir NEYSE..... 

İle ironiden çıkalım ve ez cümlede diyelim ki; 

Taksir, kaza bilmeden, gerçekten istemeden yapılandır! 

Gençler!
Geleceğimizin umudu gençler..
Hayatının baharında olan gençler.. 

Enerjiniz yüksek eyvallah, kabul. 

Ama bu enerjinizi illegal işlerde, sonucunda kendinizin veya karşınızdakinin zarar göreceği zevklerde kullanmayın lütfen! 

Biz yetişkinler, ebeveynler; kendimiz dışında, yetiştirdiğimiz çocuklarımızdan sadece akademik başarı beklemeyelim! 

Önünü ardını düşünme becerisi, sorumluluk, sağduyu, ahlak, vicdan, merhamet öğretelim! 

Ve ey devlet-i âli ve yetkilileri! 

Sizlerde eğitim sisteminin temelinden başlayarak bize destek olun! 

"Değerler Eğitimi" başlığıyla verildiği iddîa edilen eğitimin yetersiz olduğunu görmek için daha ne gerekiyor acaba? 

Gençler ve halleri ortada! 

Artık durun!
Durdurun! 

Kaza oranlarına göre gençler dedik..

Ama trafikte magandalık yapan, orta yaş ve üzeri “benim kim olduğumu biliyor musun” cularında sayısı hatırı sayılır miktarda olduğundan, es geçmeyelim onları da!

Mazallah “kim olduklarını” biliyoruz hamdolsun(!)

Herşeyin para ile çözüldüğü bir sistemde, yani bu sistemde normal insan ne kadar var olabilir? 

Sorunun cevabı: 

Hiç! 

Hiç kadar!



Değmeden dokunmadan anlaşılmaya, anlaşılabilirsek anlatılanların düzeltilmesi adına bir şeyler yapılmasına vesile olmaya niyetle..... 

                                                          

                                                                VESSELÂM...