ESKİ  BEYRUT, MOSKOVA (2 DEFA), LA HAYE VE BONN BÜYÜKELÇİMİZ EFSANE DIŞİŞLERİ BAKANIMIZ :
VAHİT HALEFOĞLU

Vahit Özdemir: 
1984 yılında Nürnberg’de 29 Ekim kokteyline çağırdığımız kalburüstü insanların hepsi davetten çok hoşnut kaldılar.

İngiltere’nin Nürnberg Fahri Konsolosu Schwan-STABİLO’nun ve Faber Castell kalemlerinin sahibi MAN’ın CEO’su , Bosch’un Genel Müdürü ve Grundig Televizyon Fabrikasının sahibi ve Meksika’nın Nürnberg Fahri Konsolosu Max Grundig ve Kızılhaç’ın Kuzey Bavyera Temsilcisi Hans Mitschke ve eşi, Avrupa çapında tanınmış Genel Cerrah Prof. Dr.med. Ch. Gebhsrdt ve eşiyle  tanıştım.

Fransızca bilmem Nürnberg’de çok işime yaradı.

Ciddi eğitim almış Almanlar Fransızca biliyorlar.

Beni evlerine davet etmeye başladılar.

Tabii elimiz boş gitmiyoruz.

Onların en hoşuna giden şey lahmacundu.

Ben de özel lahmacun yaptırıp götürüyordum.

Ayrıca tanıdığım Maraşlı bir aileye yemek yaptırıyordum.

Çorba, lahmacun, baklava, artık aklıma ne gelirse.

Bu şekilde evde 15-20 kişiyi makul bir fiyata rahatlıkla ağırlayabiliyorduk.

Çok da makbule geçiyordu, hatta artan yemekleri  yanlarına paket yapıp veriyorduk.

Dostluk için mutfağın ne kadar önemli olduğunu Nürnberg’de böylece anlamış oldum.

Size çarpıcı bir örnek vereyim:

Bizim eski Bonn Büyükelçisi Vahit Halefoğlu, kerli ferli bir devlet adamı ve diplomat idi.

Bonn Büyükelçiliğinde çalışanlara: “Özelliği nedir Sayın Halefoğlu’nun?”diye sordum.

Dediler ki; “Fazla çalışmaz. Maiyetini çalıştırır. Kimseyi kırmaz ama bir fıkrayla, imalı cümlelerle uyarır.”

O ve eşi bir gün meşhur en uzun süre Dışişleri Bakanlığı yapan Alman Dışişleri Bakanı Hans-Dietrich Genscher ve eşini rezidansa bir akşam yemeğine davet ediyorlar.

Fakat davetten iki gün önce aşçı ve garson kaçıyor.

Ücretlerini az buluyorlar.

Aslında akıllarınca şantaj yapıyorlar, aldıkları parayı arttırmaya çalışıyorlar.

Ancak hesaplamadıkları şey; karı-koca Hataylı.

Vahit Halefoğlu Arap kökenli.

Eşi Zehra Hanım Türk kökenli ve Suriye’nin eski Cumhurbaşkanı Suphi Bereket’in kızı.

İkisi mutfağa giriyorlar, iki gün çalışıyorlar ama masayı da donatıyorlar.

Dışarıdan garson getiriyorlar, yemekte servis yapıyor. Yeniliyor, içiliyor.

Genscher: “Bu kadar leziz yemek yapan şefi tanımak isterim,” diyor.

Büyükelçi Halefoğlu eşini, eşi Zehra Hanım Büyükelçiyi gösteriyor.

Genscher şaşırıyor.

Onlar da durumu anlatıyorlar, kolları sıvayıp mutfağa girdiklerini, iki gündür yemek pişirdiklerini söylüyorlar.

Bunun üzerine Genscher: “Boşuna diplomatlık yapıyorsunuz,” diyor. “Siz Chez Bocuse ’e top attırırsınız. ( Bocuse’ün Yeri. Lyon’da çok tanınmış sosyetik bir restaurant)

Avrupa’da bir restoran açsanız iyi olur.”

Kısacası; yurt dışında insanlarla dostluk kurmanın en iyi yolu, temsil ağırlama ve izzet ikram.

Genelde bizim diplomatlarımızın şöyle bir eksikliği var; neredeyse asosyaller, müzakere kabiliyetleri zayıf ve lisanları çok yeterli değil.

Bundan dolayı yeterli temas kuramıyorlar.

Halbuki devlet her türlü imkânı vermiş.

Büyükelçilerin, Daimi Temsilcilerin ve Başkonsolosların tüm masraflarını temsil ve ağırlama giderlerini devletimiz karşılıyor.

Bunu kötüye kullanan da elbette var maalesef.

Mesela 20 kişiye ziyafet veriyor, artanla bir ay idare ediyor.

Ayrıca orada yani Nürnberg’de Türkiye’de ciddi eğitim görmüş, doktorlarımız, mühendislerimiz, diş hekimlerimiz de vardı.

Her biri yüksek standartta.

Onlarla da dostane ilişkiler kurduk.  

Özlem Pekcan: Aşçıyla garson ne olmuş? Geri dönmüşler mi sonra?

Vahit Özdemir: Hayır. Başka yere gitmişler, yetenekli ve tecrübeli adamlar.

Almanya’da: “Temininde güçlük çekilen personel,” diye bir tanım var.

İş ve İşçi Bulma Kurumu oradaki bir Türk lokantasına bu kapsamda birkaç kişi gönderiyor.

Fakat lokanta İş ve İşçi Bulma Kurumu’nun gönderdiği bir-kaç kişiyi işe  almıyor.

Bonn Büyükelçiliğinden kaçan aşçı ve garsonu benim istediğim yemeği yapacak bunlardan başka kimse yok,” diyor.

Sonunda adamın istediğini kabul ediyorlar.

Bonn Büyükelçiliğinden firar eden aşçı ve garson Alman makamlarından oturma ve çalışma müsaadesi alabiliyorlar.

Zaten onların kaçış amaçlarından biri de Almanya’da kalabilmek değil mi?

1980’letde Almanya’da bir aşçı restoranda 3000 mark kazanabiliyorken, bizim Dışişleri Bakanlığı  sadece 1500 mark ücret veriyordu.

Büyükelçilik yatacak yer sağlıyor ama birinin maiyetinde çalışmak hizmet sektöründe çalışmaktan daha zor.

Bir de Halefoğlu gibi bir Büyükelçi her gün geleni gideni var.

Sofrası açık.

Buna benzer çok hadise ile karşılaştım.

NEREDEN NEREYE?

Vahit Özdemir
(E) Diplomat
18 Ocak 2025