YARALI DİZ KATLİAMI

ABD'nin Kirli Tarihinden Bir Sayfa

İsmail CİNGÖZ

Tarihe Yaralı İz Katliamı olarak geçen olay, 29 Aralık 1890 tarihinde yaşanmış ve Lakota Siyuları ile Amerikan askerleri arasındaki son büyük çatışma olarak bilinmektedir.

Beyaz yerleşimciler, Indian Affairs Bürosu görevlileri ve ordu subayları arasındaki artan gerilimlerin bir sonucu olarak Amerika Birleşik Devletleri (ABD) hükumeti, beş yüz kişilik 7. Süvari Alayına, Minikonju Lakotalarının kamp yerlerini çevirmesini ve hayalet dansı yapan Kızılderililerin tutuklanmasını emretmiştir. Tecrübeli bir eski Kızılderili Temsilcisi ve cerrah olan Valentine McGillicuddy (1849-1939), Hayalet Dansı'nı yetkililere dini bir hareket olarak açıklamış ancak dikkate alınmamıştır. 

Kızılderililerin kültürel Hayalet Dansı’nı saldırı ve tehdit olarak gören ABD yetkilileri, askerlere taarruz emri vermiş ve kaç kişinin öldürüldüğü tam olarak bilinememekle beraber en az 62'si kadın ve çocuk olmak üzere 153 Siyu öldürülmüştür. Sağ kalanlar ise donarak can vermiş, çatışmada 25 de süvari hayatını kaybetmiştir.

Dönemin ABD hükumeti bu görevde bulunan askerlere "Onur Madalyası" vermiştir. İlerleyen süreçte mahkemeye çıkarılacak olan katliamdan sorumlu Albay Forsyth, durumun bir taktik hatası olduğunu söylemiş ve beraat etmiştir.

Katliamı yaşayanlardan Gelincik Louise o günü şu sözlerle anlatır: "Kaçmaya çalıştık ama yaban sığırı gibi bir bir vurdular bizi. Beyazların içinde de iyi insanlar bulunduğunu biliyorum, ama kadınları ve çocukları da vurduklarına bakılırsa askerler çok kötü insanlar olmalı. Kızılderili askerler beyaz çocuklara asla böyle yapmazlardı"

Katliamı yaşayan Şaman Kara Geyik; 

"O zaman kaç kişinin öldüğünü anlayamamıştım. Şimdi kocamışlığımın şu yüksek tepesinden gerilere baktığımda, yerde birbirleri üzerinde yığılı duran boğazlanmış kadınları ve çocukları hâlâ o genç gözlerimle görebiliyorum ve orada, o çamurun içinde bir şeyin daha öldüğünü ve o kar fırtınasına gömüldüğünü görebiliyorum. Evet, bir halkın düşü öldü orada...” sözleriyle katliamı özetlemiştir.

Ünlü oyuncu Marlon Brando 1973’te Baba (The Godfather) filmindeki rolüyle en iyi erkek oyuncu dalında verilen Oskar ödülünü Yaralı Diz Katliamı sebebiyle reddetmiştir. 

Resmi olmayan kayıtlara göre geçmişten bu yana ABD 70 Milyon Kızılderili’yi katletmiştir. Günümüzde Amerika’da yaşayan Kızılderili nüfusu 5 Milyon civarındadır.

(Derleme) 

Derleyen: İsmail CİNGÖZ; Uluslararası Siyaset Uzmanı, BULTÜRK Ankara Temsilcisi. TDPB Basın Kulübü Başkanı. cingozismail01@gmail.com 

Kaynaklar: https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-22629/yarali-diz-katliami/

https://noldubugun.com/29-aralik-1890-yarali-diz-katliami