-ADİGE ÖZERK CUMHURİYETİ NEDEN BAĞIMSIZLIĞINI İLAN ETMEK İSTEMİYOR?
1992 yılında Ankara-İstanbul-Moskova-Suhumi ve Batum güzergahını takip ederek maceralı bir yolculuktan sonra Tiflis’e vasıl olduk.
Tiflis’te SSCB Komünist Partisi Genel Sekreteri Brejnev tarafından hizmete açılan ACARA OTELİ’nin 705 numaralı odasında T.C. TİFLİS BÜYÜKELÇİLİĞİ’ni hizmete açmak bize kısmet oldu.
Merhume eşim Kafkas kökenli Çerkes idi.
Dedelerinin memleketini görebilmek için Ağustos-1993’de uçakla Tiflis’ten Krasnodar’a uçtuk.
Bir taksi ile Adige Özerk Cumhuriyeti’nin merkezi Maykop’a ulaştık.
Bir süre Maykop ve civarını dolaştık.
Maykop yakınlarında güzel ormanlar ve kaplıcalar var.
Türkiye’den gelen Çerkes kökenli vatandaşlarımız tatillerini Adige Özerk Cumhuriyetinde geçiriyorlar.
Keyifleri yerinde.
Ara-sıra birbirlerini MİT veya KGB Ajanı olmakla suçluyorlar.
1993 yılında Rusya’da her şey sudan daha ucuz.
Adige Özerk Cumhurbaşkanı’na ailece nezaket ziyaretinde bulunduk.
Türkiye’den getirdiğimiz hediyeleri Cumhurbaşkanı’na takdim ettik.
Adige Özerk Cumhurbaşkanı bizim şerefimize orman içerisindeki bir restoranda yaklaşık 100 kişilik bir akşam yemeği
verdi.
Yemekte tabii müzikte var.
Bir ara herkes katıla katıla gülmeye başladı.
Bende gülmeye başladım ama niye güldüğümü de açıkçası bilmiyorum.
Cumhurbaşkanı biraz Almanca biliyor ama tam derdini anlatamıyor.
Sonra Sakaryalı bir Çerkes konuk niye güldüklerini bana tercüme etti.
Meğer bir Çerkes köylüsü kışın çaldığı atı ahırında en iyi şekilde besliyor.
Bakımına büyük bir itina gösteriyor.
Niyeti bakımlı atını ilkbaharda at pazarında iyi bir fiyata satmakmış.
Akıllı ve kurnaz olduğunu zanneden köylü beslediği atı şehirdeki at pazarına satmak için götürüyor.
Birisi atı satın almak istiyor denemek için ata biniyor.
At süratle giderken sahibi atın parladığını yani huysuzlaştığını düşünüyor ve “atın gemini çek, sakin ol!” diye talimat veriyor ama at ve sözde satın alacak kişi kısa sürede gözden kayboluyor.
Üç ay ata bakan ve iyi bir para kazanacağını düşünen Çerkes süklüm-püklüm akşam üzeri köyüne dönüyor.
Köylüler merakla soruyorlar.
-Atı sattın mı?
-Sattım.
-Kaça sattın?
-Vallahi üç aşağı beş yukarı aldığım fiyata sattım.
Yani çaldığı ve 3 ay gözü gibi baktığının başka bir Çerkes tarafından çalındığını itiraf etmiş oluyor.
Meğer Çerkeslerde at çalmak yiğitlik ve cesaret sembolüymüş.
At hırsızlığı dahi yapmayan/yapamayan veya cesareti olmayan Çerkes delikanlılarının Çerkes kızlarıyla evlenmeleri mümkün değilmiş!
Öte yandan Adige Özerk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’na Rusya Federasyonundan ayrılıp ayrılmayacaklarını sordum.
Cumhurbaşkanı “Biz Çeçenistan Cumhurbaşkanı gibi maceraperest değiliz.
Anadilde eğitim hakkımız var , huzurumuz var ve nüfusumuz çok az. Üstelik Rusya Parlamentosunda Adige Özerk Cumhuriyetinin bayrağı en başta yer alıyor. Bu bize yetmez mi?” diye cevap verdi.
NEREDEN NEREYE?
Vahit Özdemir
24 Haziran 2025