Gürkan Karaçam

Tarih: 28.05.2025 08:19

Gündemle Unutturulan Hakikat: Unutkanlık Bir Algoritmadır

Modern çağın en sinsi operasyonu nedir diye sorsanız, cevabım hazır: Zihinsel Silme Programları.
Her şeyin konuşulduğu ama hiçbir şeyin hatırlanmadığı bir çağda yaşıyoruz.

Görüyoruz. Şok oluyoruz. Tepki veriyoruz.
Ve sonra... unutuyoruz.

Tüm bu sürecin adı: Yapay Unutkanlık Mekanizması.

"Unutkanlık üretimi, modern çağın görünmeyen sansürüdür."
@stratejivefikirler

Adım 1: Duygusal Yükleme – Şokla Yönlendir

Toplumu bir olayla sarsarsınız.
Medyada her kanalda, sosyal medyada her köşede aynı görüntü döner.
Bir polis bir genci öldürür.
Bir kadın sokakta saldırıya uğrar.
Bir ülke bombalanır.
Kitleler öfke, korku, şaşkınlıkla dolar.
Amaç: Duygusal alanı işgal etmek.

Örnek:

• ABD / George Floyd cinayeti (2020): “I can’t breathe” sloganı dalga dalga yayıldı. Ama sonra ekranlardan yavaş yavaş çekildi.
• İran / Mahsa Amini protestoları (2022): Binlerce kadın saçını kesti, sokaklara döküldü. 3 ay sonra dünya sessizdi.

"Duygularınızla yönlendirilen hafızanız, başkasının silgisiyle şekillenir."
@stratejivefikirler

Adım 2: İkinci Dalgayla Sönümleme – Yeni Şokla Eskiyi Sil

Birinci olay henüz sindirilmemişken, ikinci bir “acil gelişme” girer gündeme.
Yeni bir trajedi, skandal ya da kriz.
Toplumun dikkati otomatik olarak kayar.
İlk olay soğumaya bırakılır.

Örnek:

• Lübnan / Beyrut Limanı patlaması (2020): 218 kişi öldü. Dört gün sonra başka olaylar manşetlere taşındı. Limandaki suçlulara ne oldu?

"Yeni acılar, eskilerinin üzerini örten dijital kar örtüsüdür."
@stratejivefikirler

Adım 3: Seyreltilmiş Tekrar – Bağlamı Kır, Etkiyi Sil

Olay hâlâ bazen anılır. Ama nasıl?
Küçük başlıklarla, detay verilmeden, bağlamdan koparılmış şekilde.
Artık sadece istatistiktir. Sıradanlaşır.

Örnek:

• Mısır / Rabia Katliamı (2013): Yüzlerce sivil, meydanda öldürüldü. Bugün sadece işaret parmaklı bir sembol kaldı. Anlamı bulanıklaştı.
• Bosna / Srebrenitsa Soykırımı (1995): Artık yılda bir hatırlanıyor. Acı, hatıradan çok törensel takvime dönüştü.

"Bağlamdan kopan bilgi, vicdandan da kopar."
@stratejivefikirler

Adım 4: Tam Unutuluş – Adaletsizlikle Barış

Toplum, yeni gündemlere adapte olur.
Eski olay artık konuşulmaz, hatırlanmaz.
Olay çözülmeden dosyası kapanır. Suçlular yargılanmaz.
Unutmak, onları görünmez yapar.

Örnek:

• Myanmar / Rohingya Soykırımı: Yüz binler yerinden edildi. Binlerce kadın tecavüze uğradı. Bugün Myanmar’da demokrasi tartışılıyor ama o suçlar kimsenin gündeminde değil.
• Fransa / Sarı Yelekliler Hareketi (2018-2020): 11 ölü, 400’den fazla yaralı. Ama 2022’de hiçbir ekran konuşmuyordu.

"Toplum bir olayın adını hatırlamıyorsa, adaletin adresini de unutmuştur."
@stratejivefikirler

Peki Neden Bu Kadar Kolay Unutuyoruz?

• Gündem akışı bilinçli olarak hızlandırılıyor.
• Toplumun zihinsel enerjisi tüketiliyor.
• Dijital karmaşa hafızayı parçalıyor.
• Algı yönetimi, dikkat yönetimini ele geçiriyor.

"Zihni meşgul tutmak, hafızayı iptal etmenin modern adıdır."
@stratejivefikirler

Unutmaya Karşı Direniş Mümkün mü?

Elbette. Hatırlamak devrimdir.
Unutulmayan şeyler, baskının korkulu rüyasıdır.
Bunun için:

• Arşivle: Olayları kayda al, ekranların unutturduğunu sen not et.
• Hatırlat: Sosyal medya zincirleri kur.
• Yazıya dök: Şahitliği kalıcı kıl.
• Bağlamı koru: Her olayın nedenini ve sonucunu takip et.

"Unutkan bir toplum susar; hatırlayan toplum sorgular."
@stratejivefikirler

Son Söz: Unutmanın Bedeli

Hafıza yoksa, hesap da yoktur.
Hafıza yoksa, ders de alınmaz.
Hafıza yoksa, değişim sadece laftadır.

Unutmanın arkasında çoğu zaman yalnızca vurdumduymazlık değil; sistematik bir strateji vardır. Bu stratejiyi bozmak bizim elimizde.

"Bizi susturan şey, sesimiz değil hafızamızın silinmesidir."
@stratejivefikirler

Gürkan KARAÇAM