Bugün, 18 Mart 2025 Salı
  • BIST 100

    10818,33%-0,40
  • DOLAR

    36,66% 0,04
  • EURO

    40,09% 0,09
  • GRAM ALTIN

    3563,86% 0,79
  • Ç. ALTIN

    5747,88% 1,25

Almanya’da Türkçe Medyanın Çöküşü: Bir Devrin Sonu

GÜNDEM 17.03.2025 10:58:00 0
Almanya’da Türkçe Medyanın Çöküşü: Bir Devrin Sonu

Bir zamanlar Berlin’de bir Türk kahvesine oturduğunuzda, masada bir Hürriyet, bir Milliyet, köşede belki bir Sabah Avrupa bulurdunuz. Bayilerde Türk gazeteleri sıralanır, berber dükkânında müşteriler Türkçe manşetleri tartışırdı. Türkiye’den iki gün gecikmeli de gelse, gazeteler diaspora için memleketin sesi idi.

Peki, bugün?

Birinci nesil çoktan emekli oldu, ikinci nesil gazete okuma alışkanlığını kaybetti, üçüncü nesil zaten Instagram’dan TikTok’tan haber takip ediyor. Türkçe medya eriyor, kapanan kapanana. 56 yıllık Hürriyet Avrupa gazete baskısına son  verirken, daha öncesinde Sabah Avrupa basılı yayına veda etti, yerel gazeteler tek tek battı. Peki, ne oldu da Berlin’de Türkçe medya bu hale geldi?

Hadi gelin, Türkçe medyanın Berlin’de nasıl doğduğunu, nasıl büyüdüğünü ve nasıl bir çöküş sürecine girdiğini net, eleştirel ve ironik bir dille anlatayım.



Almanya'da Türk Basın Mensuplarına Skandal Gözaltı

GURBETİN SESİ: TÜRKÇE MEDYANIN ALTIN ÇAĞI

1960’larda Almanya’ya ilk giden misafir işçiler, memleketle bağlarını koparmamak için Türkçe gazete bulmanın yollarını arıyordu. Başta gazeteler Türkiye’den uçakla getiriliyordu. Sonra anladılar ki bu göç tersine dönmeyecek, Türk toplumu Avrupa’da kök salacak. Hemen Frankfurt’ta matbaalar kuruldu, Hürriyet, Milliyet gibi gazeteler Avrupa baskılarına başladı.

Berlin de bu medya devriminin merkezlerinden biri oldu. Kreuzberg’deki bir manavın köşesinde duran gazeteler, hem Türkiye gündemini hem Almanya’daki Türk toplumunun meselelerini yansıtır hale geldi.

1980’lere gelindiğinde Avrupa’daki Türk basını altın çağını yaşıyordu. Hürriyet Avrupa Berlin’den Frankfurt’a, Münih’ten Stuttgart’a her yerde okunuyordu. Milliyet, Tercüman, Günaydın gibi gazeteler de Avrupa’daki Türkler için özel sayfalar hazırlıyordu. Berlin’de konserlerden dernek etkinliklerine kadar her şey bu gazetelerde yer buluyordu.

Diaspora basını, o yıllarda sadece haber kaynağı değil, aynı zamanda bir kültürel köprüydü. Türkçe medyanın yaşaması demek, Berlin’de Türkçenin yaşaması demekti.

Ama sonra işin rengi değişti…


Almanya: Basın ve İfade Özgürlüğünün Beşiği

15 TEMMUZ ÖNCESİ VE SONRASI: DİASPORA MEDYASINDA KIRILMALAR

Sonra Türkiye’de FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki hain darbe girişimi yaşandı. Sadece Türkiye’yi değil, Berlin’deki Türk toplumunu da paramparça etti. Kahvelerde, derneklerde insanlar birbirine şüpheyle bakmaya başladı:

 

“Acaba bu adam FETÖ’cü mü? Bu amca reisçi mi?”

 

Türkiye’de FETÖ ile mücadele kapsamında yürütülen operasyonların etkisi, Berlin’deki medya dünyasında da hissedildi. 15 Temmuz’dan önce diaspora medyasında farklı siyasi görüşlere yer vardı. FETÖ’nün Avrupa’daki medya organları Berlin’de de aktiftir. Zaman Avrupa, örgütün en büyük yayın organlarından biriydi. Darbe girişiminden sonra Türkiye’de kapatıldığı gibi Avrupa’daki uzantıları da darmadağın oldu.

Öte yandan, muhalif çizgide olan gazeteciler de “FETÖ’cü” suçlamasıyla baskı görmemek için geri çekildi. Türkiye’den gelen siyasi kamplaşma, Berlin’de de medya dünyasını sert bir şekilde ikiye böldü.

Sonuç?

Türkçe medya asli işlevini yitirdi. Almanya’daki Türk toplumunun sorunlarına odaklanacağına, Türkiye siyasetinin kavga alanına dönüştü. Ve okur da haliyle bu çekişmeden sıkıldı, uzaklaştı.

SİYASETİN GÖLGESİNDE MEDYA

Berlin’de Türkçe basının gerçekten bağımsız olduğunu mu sanıyorsunuz?

Şöyle soralım: Sizce burada basılan gazeteler Berlin’in mi, yoksa Ankara’nın sesi mi?

Yanıt belli.

Bir dönem Avrupa baskılarının patronu olan Hürriyet, önce Doğan Grubu’na aitti, sonra Demirören’e geçti, yani doğrudan Saray’ın kontrolüne girdi. Sabah Avrupa deseniz, zaten hükümetin yayın organı gibi. Diaspora basını, okurun değil, patronun gözüne girmek için yayın yapar hale geldi.

Öyle olunca, manşetlere bakıyorsunuz, Berlin’de yaşayan Türklerin sorunları değil, Türkiye’deki hükümetin öncelikleri ön plana çıkıyor. Almanya’da ırkçılık vakaları artıyor, ekonomi krizleri Türk iş insanlarını zorluyor ama ne gam? Manşette hep Türkiye siyaseti var.

Diaspora basınının sahibi kimse, sesi de onun oluyor. Okur bunu fark edince ne yapıyor? Gazeteyi rafa kaldırıyor. İşte çöküş burada başlıyor.




Berlin Basın(İletişim) Müşaviri Hasan Kocabıyık’ın
Performansı Üzerine Değerlendirme

EKONOMİK KRİZ VE KAPANAN GAZETELER

Türkçe basının Berlin’deki altın çağından eser yok artık. Gazeteler kapanıyor, yerel medya bitiyor.

1 Şubat 2025’ten buyana Hürriyet Avrupa matbaasında gazetesini basmıyor. 56 yıl boyunca Avrupa’daki Türklerin sesi olan gazete, ekonomik zorluklara dayanamadı. Sabah Avrupa da Aralık 2024’te basılı yayınına son verdi.

Neden mi? Çünkü:

• Okur kalmadı.

• Reklam gelirleri düştü.

• Dijitalleşme çağında basılı gazeteler kan kaybetti.

• Yeni nesil Almanca medya tüketmeye başladı.

Berlin’deki ufak tefek yerel gazeteler de aynı kaderi paylaştı. Reklam pastası küçüldü, giderler arttı, gazete sahipleri tek tek havlu attı.

DİJİTALLEŞME VE ALMANCA’YA KAYAN DİASPORA

Yeni nesil okur Instagram’dan, YouTube’dan, TikTok’tan haber alıyor. Berlin’de doğmuş büyümüş genç bir Türk, artık Almanca haber sitelerini takipte.

 

Haber Editörü

Hakan Dikmen 1

hakandikmen30@gmail.com

UNICEF: İşgalcilerin bir günde şehid ettiği çocuk sayısı son bir yılın en yüksek seviyesinde

Yemen bandıralı gemi Somali açıklarında kaçırıldı

Mısır ve Arap Birliği, işgalci siyonistlerin Gazze’ye saldırılarını kınadı

Trump ve Putin ateşkes sürecini görüştü

Yemen’den işgal rejimine balistik füze!

Mansur Yavaş Cumhurbaşkanlığı adaylığını askıya aldı!

Libya 177 göçmeni Nijerya'ya sınır dışı etti

Ekrem İmamoğlu'nun diploması iptal edildi

Rusya'da askeri helikopter düştü

İran ve Rusya ilişkileri ve bölgesel gelişmeleri görüştü

Başkanvekili Gazioğlu: Biz Bursalılara karşı sorumluyuz

Uzmanlar: Ergenlik dönemi aşılamaları ihmal edilmemeli

Kırklareli'de Pehlivanköy Belediyesi’nden iftar

Edirne Keşan'da AK Gençlik aynı sofrada buluşturdu

Şanlıurfa’da seyyar satıcılar arasında yer kavgası: 3 yaralı

Küçük iyilikler büyük mutluklara kapı açıyor

İşgalin Gazze’ye yönelik bugünkü saldırılarında 174’ü çocuk 400’den fazla kişi şehit oldu

Bakan Yerlikaya’dan sahipsiz hayvanlarla ilgili video konfeans toplantısı

Çanakkale Şehitler Abidesi'nde anma töreni

İmamoğlu: Karar hukuksuzdur!

LGS için başvuruları 2 Nisan'da başlıyor... MEB, LGS kılavuzunu yayımladı

İstanbul Üniversitesi açıkladı... İmamoğlu dahil 28 kişinin diploması iptal oldu!

EGEPLASDER'den İzmir Büyükşehir'in projesine tam destek

Siirt'te kaybolduğu ihbarı yapılan genç, kimseye bildirmeden köyüne gitmiş

Uzaydaki gözümüzden anlamlı 100 bininci görüntü!

Gazze'deki katliam Batman'da protesto edildi

Büyükşehir Belediye meclisi mart ayı toplantıları sona erdi

Lübnan Hizbullah’ından Gazze saldırısı ilişkin açıklama

Türk mutfağı Japonya’da üniversitede ders olarak okutulacak

Depremde felç kalanları robotlar ayağa kaldırıyor

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

Ramazanın bereketi, paylaşmanın sıcaklığı ile buluştu…

Dün “Çanakkale Geçilmez” diyen ecdadımın; bugün tankın altına yatan torunu var!

Kutlu Olsun; tüm dünyaya haykırılarak duyurulan bu mesaja…

UÇAR, AYAKKABI BOYACILARI VE TAMİRCİLERİ İLE İFTAR SOFRASINDA BULUŞTU

"Tarih Bizi Çağırıyor: Çanakkale Ruhu, Cumhuriyet’in Temelidir!"

Arz Tv Erzurum: şehrin gündemini belirlemeye devam ediyor…

DADAŞLAR AMEDSPOR'A ZEHİR OLDU

İl Başkanı Ahmet Eşref Yılmaz’dan İmamoğlu’na çağrı var: Sakın Erzurum’a gelme!

Erzurum’da apartman yangını: 10 kişi hastanelik oldu

Vefat / Taziye

LGS için başvuruları 2 Nisan'da başlıyor... MEB, LGS kılavuzunu yayımladı

Türk mutfağı Japonya’da üniversitede ders olarak okutulacak

Bilim Kızlarla Gelecek... Geleceğin STEM liderleri yetiştirilecek

Genç Nida Hafızlık'da Bursa’ya birincilik ödülü

2025 LGS başvuru kılavuzu yayımlandı

Bursa Yıldırımlı minik mucitlerden çifte kupa

 Üniversite adaylarına sınav provası

MABEM öğrencilerinden İzmir Yüksek Teknoloji Enstitü’ne ziyaret

Bursa Gemlik'te öğrencilere 'çevre' farkındalığı eğitimi

Lise öğrencileri dünya robot yarışmasında birincilik aldı

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 27 22 0 5 41 71
2.Fenerbahçe 26 19 2 5 40 62
3.Samsunspor 27 15 6 6 14 51
4.Beşiktaş 26 12 6 8 13 44
5.Eyüpspor 27 12 7 8 11 44
6.Gazişehir Gaziantep 26 11 10 5 1 38
7.Göztepe 26 10 9 7 10 37
8.İstanbul Başakşehir 26 10 10 6 4 36
9.Trabzonspor 26 9 9 8 12 35
10.Kasımpaşa 27 8 8 11 -5 35
11.Rizespor 27 10 14 3 -12 33
12.Antalyaspor 27 9 12 6 -21 33
13.Konyaspor 27 8 12 7 -7 31
14.Alanyaspor 27 8 12 7 -9 31
15.Bodrum FK 27 8 13 6 -9 30
16.Sivasspor 27 7 14 6 -12 27
17.Kayserispor 26 6 11 9 -19 27
18.Hatayspor 26 4 15 7 -17 19
19.Adana Demirspor 26 2 20 4 -35

YAZARLAR