Bugün Azerbaycan'ın milli güvenlik organlarının kuruluşunun 106. yılı.

Bu önemli tarih, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nde devlet güvenliğini sağlamak amacıyla 1919 yılı Mart'ın 28'inde istihbarat ve karşı istihbarat hizmetlerinin kurulmasıyla ilgili.

Artık 28 yıldır, ülkemizin güvenlik organlarının çalışanları 28 Mart tarihini meslek bayramı günü olarak kutlamaktadır. Halkımızın milli lideri Haydar Aliyev'in 23 Mart 1997'de imzaladığı Kararnameyle her yıl 28 Mart, Azerbaycan Cumhuriyeti güvenlik kurumları çalışanları tarafından meslek bayramı olarak kutlanmaktadır.

Ülkemizde milli güvenlik kurumlarının tarihi 1919 yılı Mart'ın 28'inde Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Savunma Bakanı Samed bey Mehmandarov'un emriyle Savunma Bakanlığı Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde istihbarat ve karşı istihbarat bölümünün oluşturulmasıyla başladı. Kurumun ilk yöneticisi olarak Mammadbağır Şeyhzamanlı, ardından kardeşi Nağı Şeyhzamanlı atandı. SSCB döneminde kurum önce Olağanüstü Komisyon (ÇK) olarak adlandırıldı, bir süre İçişleri Halk Komiserliği (NKVD) bünyesinde faaliyet gösterdi, sonra Devlet Güvenlik Komitesi kuruldu. Yetmiş yıllık SSCB yönetimi döneminde Azerbaycan'da faaliyet gösteren devlet güvenliği kurumunun görevi, esasen mevcut yapıyı korumak, ideolojiye aykırı düşüncelerin yayılmasını engellemek oldu.

Uzun süre bu özel hizmet kurumunda milli kadroların yüksek pozisyonlar tutmasına imkan tanınmadı. Sadece genç yaşlardan itibaren yüksek zekası, organizasyon ve yönetim becerisi, fıtri istihbarat yeteneğiyle büyük nüfuz ve güven kazanmış olan ulu önder Haydar Aliyev, Azerbaycan'ın devlet güvenliği kurumunda yöneticilik görevlerini üstlendikten sonra, personelde yerli ve milli kadroların sayısının artırılması, onların terfi ettirilmesi, aynı zamanda Azerbaycançılık ruhunda yetiştirilmesi mümkün oldu. Milli lider Haydar Aliyev'in 1967 yılında Devlet Güvenlik Komitesinin Başkanı olarak atanmasıyla Azerbaycan güvenlik organlarının tarihinde tamamen yeni bir döneme başlandı. Anlamlı ve onurlu ömrünün 25 yılını milli güvenlik kurumlarında hizmete adayan milli lider, o yıllar içinde güvenlik sisteminde köklü bir dönüşüm yaptı, millileşme politikasının temelini attı ve bu amaca ulaştı. Ulu önderin temelini attığı bu politika, bağımsız Azerbaycan'da dünya tarafından kabul edilen ve takdir edilen istikrarın sağlanmasında önemli bir rol oynadı.

Ulu önder Haydar Aliyev, Azerbaycan güvenlik kurumlarındaki faaliyetleri sırasında önemli işler yaptı. Onun doğrudan liderliğinde başarılı operasyonlar gerçekleştirildi, bu organların millileştirilmesi yönünde yoğun çabalar sarf edildi. Dahi lider, hizmette her zaman düzen ve disiplini, personelinin verilen talimatları tam olarak yerine getirmesine özel önem verdi. Haydar Aliyev'in güvenlik teşkilatında temelini attığı profesyonellik okulu, günümüzde de layıkıyla devam etmektedir. Özel hizmet kurumlarının verimli faaliyetleri için onun belirlediği ölçütler, Devlet Güvenlik Servisi (DTX) personeli tarafından her zaman rehber olarak alınmaktadır.

Modern Azerbaycan'ın kurucusu ve mimari, Azerbaycan güvenlik kurumlarının fahri lideri Haydar Aliyev şöyle demişti: "Devletin güvenlik veya istihbarat organı ancak profesyonel kadrolar ve iş tarzı olduğunda zafer kazanır ve görevini layıkıyla yerine getirir."

Bu alandaki önemli kalite değişiklikleri, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in de her zaman dikkatinde. Ülkede güçlü bir ordu yapılanması siyaseti yürüten Cumhurbaşkanı'nın başarılı reformları sayesinde güvenlik organlarının faaliyetleri yeni bir düzeye ulaştı. Güvenlik meselesine her zaman kompleks ve sistematik yaklaşan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu alanda yapısal reformlarının gerçekleştirilmesini de gündeminde tutmaktadır. Bu reformların önemli bir parçası olarak, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in 2015 yılı 14 Aralık tarihli Kararnamesiyle Milli Güvenlik Bakanlığı'nın feshedilerek bunun yerine Devlet Güvenlik Servisi ve Dış İstihbarat Servisi'nin kurulması, öncelikle özel hizmet organlarının verimliliğini artırmayı, yeni dönemin taleplerine göre uyarlamayı ve devlet yönetim yapısını geliştirmeyi hedefledi. Bu reformlar, Azerbaycan'da istikrarın sağlanması, terörizm ve kaçakçılıkla mücadele tedbirlerinin güçlendirilmesine olanak tanıdı. Son yıllarda, terörizmle mücadele eden onlarca silahlı çete etkisiz hale getirildi ve bunların üyeleri yasalar karşısında cevap verdi. Bu dönemde uluslararası suçlarla mücadelede de önemli başarılar elde edildi. Son yıllarda, ülke sınırları üzerinden transit olarak taşınması planlanan tonlarca uyuşturucu madde ele geçirilerek dolaşımdan çıkarıldı, siber güvenliğin sağlanması yönünde birçok başarılı operasyon yapıldı.

Ülkemizde güvenlik kurumlarına gösterilen yüksek ilgi ve özen, güvenlik ortamının şekillendirilmesi, ülkemizin egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunması, halkımızın güvenliğinin daha sağlıklı bir şekilde savunulmasının Azerbaycan devletinin faaliyetinin önemli bir parçası olduğunu göstermektedir.

Azerbaycan güvenlik kurumları, meslek bayramlarını artık unutulmaz duygularla - Zafer ruhu ile kutlamaktadır. Vatan Savaşı'nda düşmana sarsıcı bir darbe vurulmasında ve şanlı Zafer'in kazanılmasında, aynı zamanda işgalden kurtarılan bölgelerimizde güvenliğin güvence altına alınmasında Azerbaycan'ın özel hizmet kurumlarının kendine özgü bir payı var. Savaşın sonuçlarının analiz edilmesi ve elde edilen deneyimler, milli güvenliğin sağlam bir şekilde sağlanmasında, Silahlı Kuvvetlerimizin savunma kabiliyetinin artırılmasında önemli bir faktör oldu. Savaşın sona ermesinin ardından da milli güvenlik kurumları, işgalden kurtarılan bölgelerdeki hizmet faaliyetlerini başarıyla sürdürmektedir. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in "Azerbaycan Cumhuriyeti'nin işgalden kurtarılan bölgelerinde geçici özel yönetimin düzenlenmesine dair" 2020 yılı 29 Ekim tarihli Kararnamesine uygun olarak, kısa bir süre içinde Devlet Güvenlik Servisi'nin Cebrayıl, Zengilan, Füzuli, Gubadlı bölgelerinde ve Hocalı bölgesinin Hadrut kasabasında yerel şubeleri hizmete başladı. Aralık 2020'de Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Servisi Şuşa Bölge Müdürlüğü yeni idari binasının görkemli açılışı ve bu merasimin devamı olarak, meşhur Cıdır düzünde Devlet Güvenlik Servisi Kültür Merkezi tarafından 30 yıl sonra ilk kez muazzam bir konser programı düzenlendi. Bu sadece özel hizmet organlarının personeline değil, her bir Azerbaycanlıya unutulmaz duygular yaşattı.

Mart 2021'de Devlet Güvenlik Servisi Hatayi ve Surahanı bölge müdürlüklerinin yeni idari binalarının kullanıma açılması, kurum mensuplarının operasyonel-hizmet faaliyetlerini daha verimli ve profesyonel bir şekilde düzenlemek için sürekli olarak oluşturulan yüksek şartlar, aynı zamanda modern maddi-teknik destek ve donanım, Cumhurbaşkanı, Silahlı Kuvvetler Ali Başkomutanı İlham Aliyev'in Azerbaycan güvenlik kurumlarının gösterdiği özenin bir diğer göstergesidir.

Vatan Savaşı'nda, aynı zamanda savaş sonrası dönemde, hain güçler tarafından ülkemizin bilgi güvenliğine yönelik tehditlerin ve siber saldırıların engellenmesi, savaş döneminde askeri tesislerimizin özel iletişim ekipmanlarıyla donatılması, radyo istasyonlarının verimli çalışmasının sağlanması için diğer kurumlarla birlikte gerekli önlemler alındı. Aynı zamanda, son zamanlarda İran özel hizmet organlarının Azerbaycan'a karşı aktif bir şekilde yürüttüğü istihbarat ve sabotaj faaliyetleriyle mücadelede etkili önlemler alınmaktadır.

Devlet Güvenlik Servisi mensuplarının 44 günlük Vatan Savaşı'nda tarihi Zafer'in kazanılmasına sağladıkları katkıyla "Görünmeyen Kahramanlar" adlı belgesel film çekildi. Azerbaycan güvenlik kurumlarının 100 yıllık tarihinden bahseden "Azerbaycan güvenlik organları - 100 yıl. Güvenlik tarihimizin sayfalarından (1919-2019)" isimli kitap yayınlandı.

Bugün meslek bayramlarını büyük bir ruh yüksekliğiyle kutlayan Azerbaycan devlet güvenlik ve özel hizmet kurumları çalışanları, profesyonellikle, modern yöntemlerle çalışarak halkımızı ve bağımsız devletimizi dış tehditlerden ve düşman güçlerin sabotajlarından kararlılıkla korumaktadırlar. Aynı zamanda milli güvenliğin sağlanmasında, yabancı özel hizmet organlarının istihbarat ve sabotaj faaliyetlerinin engellenmesinde, uluslararası terörizm, transkıtasal organize suçlar, dini aşırıcılıkla mücadelede halkımıza ve devletimize sadakat ve gerçek vatanseverlik örnekleri sergilemektedirler.