Bugün, 15 Nisan 2025 Salı

Tarihteki ilk Türk devleti M.Ö. 6.000 yıllarında Güney Mezopotamya'da çağının çok ilerisinde bir uygarlık kurmuşlardır. 8000 yıllık uykusundan uyanan olan bu uygarlık, dünya medeniyetinin temellerini atmıştır. Ur, Uruk, Lagaş, Nippur, Şuruppak, Eridu gibi çok gelişmiş onlarca kent inşa etmişlerdir. Kurdukları bu kentlerde, 1850'li yıllardan itibaren yapılan, arkeolojik kazılarda ele geçen eserlerde, bu uygarlığın ilk Türk devleti olduğunu gösteren çok sayıda buluntu ile karşılaşılmıştır. Özellikle M.Ö. 3200'lerde icat etmiş oldukları yazı sayesinde biz onların kimlikleriyle ilgili bilgi edinebilmekteyiz.

 Nippur kentinde 50 binden fazla yazılı belge bulunmuştur. Bu belgelerde, kendilerine KİENGİ dediklerini okumaktayız. Örnek vermek gerekirse, 'Lugal-ki-en-gi-ki-uru-ke' (KİENGİ ülkesi kralı) bir diğerinde ise ' en-Ki-en-gi lugal kalamma' ( KİENGİ ülkesi kralı, efendisi ) bunlar gibi pek çok örnek vardır. KİENGİ sözünü M.Ö.2400'ler den itibaren Sami bir halk olan Akadlar, ilk kavimler göçü ile komşu oldukları bu halkı, gene onların tanımlamaları ile KİENGİ ifadesi için kullandıkları 'şumu' (yüz) ile 'erium' (kızıl) kelimelerinin birlikteliğinden türetmiş oldukları sümerium şeklinde tanımlamışlardır. Yani Akadlar, Kiengileri, kendi dillerinde (kızıl yüz) anlamına gelen sumueryum ile tanımlamaktadır. 

Peki bu (kızıl yüz) tanımını başka hangi kaynaklarda ve kimler için kullanılmıştır. Önceliği yazılı Çin kaynaklarına vermek gerekecek. Çünkü Çinliler, kuzey komşuları olan Türkleri tanımlarken kullandıkları kelime 'Kienkun' yani (kızıl yüz)dür. Anlaşılacağı üzere Türklerin, kendileri için kızıl yüz adını benimsedikleri anlaşılmaktadır. 

Komşu devletlerde, bu ifadeyi, Türkleri tanımlamak için aynen kullanmışlardır. Nippur ve Lagaş kentlerinde bulunmuş olan yazılı belgelere dönmek gerekirse, bu yazılı belgeler üzerinde çalışmış olan, onlarca bilim insanının, bu dilin kökeni ile ilgili düşüncelerine ve araştırmalarına kısaca bir değinmek gerekir. 

1849 yılında, Dr. Hinks'in , daha önce karşılaşılmış olan, sami dillerden farklı bir dil olduğu düşüncesinin tartışılmaya başlamasıyla birlikte bu dilin, turani bir dil olduğu, ağırlık kazanmaya başlamıştır. Oppert gibi dilbilimciler 1850'li yıllarda bu dilin Türkçe, Fince ve Macarca ile benzerlikleri üzerinde durmuşlardır. 

1886 yılında ise F. Hommel, bu dilin Türk, Tatar ve Moğol dilleri ile sıkı benzerliklerini ortaya koymuştur. S. L. Woolley, Mezopotamya'da yaptığı arkeolojik çalışmalar ışığında bu dilin ilk Türkçe olduğunun şüphe götürmeyeceğini söylemiştir.

 Krahmer ise bu dilin Türkçe Macarca Fince gibi agglutinant yapılı diller ile benzerliğinin altını ısrarla çizmiştir. Bu dil üzerinde yapılan çalışmalar, daha da uzar gider. Anlaşılacağı üzere ilk Türkçe konuşan KİENGİ uygarlığı için, tarihteki ilk Türk devleti tanımı yerinde olacaktır. Mari mektuplarından 22 numaralı Metin tarihe şu notu düşüyor 'bana yazdığın Turuklarla ilgili haberler değişti' 

Selam olsun tüm Türk milletine! 

Uğur YANAR


Tarihteki ilk Türk devleti

Uğur Yanar

8.11.2023 13:46:00

ERZURUM B.B. U-17 YAŞ GRUBUNDA 2' İNCİ HAFTA MÜSABAKALARI TAMAMLANDI...

ŞAMPİYON DADAŞ

SERKANDAŞ SİGORTA BÜYÜKLER AMATÖR KÜME PLAY-OFF MÜSABAKALARI NEFES KESMEYE DEVAM EDİYOR

TORTUM SPOR UZATMALARI OYNUYOR

ERZURUM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ U-17 YAŞ GRUBU START ALDI

TKDK’DAN HAKSIZ REKABET

Erzurum Faaliyet Raporları

21. YÜZYILIN İLK ÇEYREĞİNDE TÜRK TARİHÇİLİĞİ, ATATÜRK ÜNİVERSİTESİNDE ELE ALINDI

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ORGAN NAKLİ MERKEZİNDEN BÜYÜK BAŞARI: 1000. NAKİL GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Başkan Sekmen’e başarılı anjio operasyonu…

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 29 23 1 5 42 74
2.Fenerbahçe 29 22 2 5 47 71
3.Samsunspor 30 15 9 6 9 51
4.Eyüpspor 30 14 8 8 16 50
5.Beşiktaş 29 13 7 9 12 48
6.İstanbul Başakşehir 29 13 10 6 9 45
7.Gazişehir Gaziantep 29 12 11 6 1 42
8.Antalyaspor 30 11 12 7 -19 40
9.Trabzonspor 29 10 10 9 11 39
10.Göztepe 29 10 10 9 9 39
11.Kasımpaşa 30 9 9 12 -4 39
12.Konyaspor 30 10 13 7 -6 37
13.Kayserispor 29 9 11 9 -11 36
14.Bodrum FK 30 9 14 7 -10 34
15.Rizespor 29 10 15 4 -14 34
16.Sivasspor 30 8 15 7 -10 31
17.Alanyaspor 29 8 14 7 -11 31
18.Hatayspor 29 4 18 7 -24 19
19.Adana Demirspor 29 2 23 4 -47

YAZARLAR